Copy
Bron voor inspiratie, legitimatie en verbinding
View this email in your browser
Onderwijs, tact en leiderschap

Effectief of pedagogisch onderwijsbeleid?

Van het Centraal Planbureau verscheen deze week een omvangrijke literatuurstudie naar wat werkt in onderwijs oftewel effectief onderwijsbeleid. Het was interessant om te zien op welke wijze erover werd gerapporteerd in de media en welke accenten daarin werden gelegd. Ook wij lazen (de conclusies van) het rapport en ons viel aanvullend twee (uiteraard aan elkaar verbonden) zaken op:
- wederom ontbreken van enig pedagogisch perspectief (wat overigens te verwachten is in een studie naar effectiviteit), en
- wederom de constatering dat er een kwetsbare groep kinderen is te identificeren, afkomstig uit een gezin met een lage sociaal economische status (SES).

Gaat het over de vraag naar goed onderwijs, kan niet volstaan worden met enkel een kijk op (cognitieve) leeropbrengsten, effectiviteit en kostenplaatjes. Hoewel uiteraard belangrijk, mogen deze aspecten niet het zicht vertroebelen op de pedagogische opdracht. De mens is een relationeel, betekenisverlenend en zingevend wezen. Dit veronderstelt inderdaad de pedagogische relatie als uitgangspunt, zoals overigens ook blijkt uit de reacties van leraar Wouter Siebers (bericht NOS) en voorzitter PO-raad, Rinda den Besten (bericht Volkskrant).
Ten aanzien van keuzes in onderwijs betekend het ook oog en focus hebben op zij die het meest kwetsbaar zijn, ten opzichte van hen die tot de bovenlaag behoren die zich, dankzij vermogen tot zelfredzaamheid, ook wel redden, dankzij of ondanks onderwijs.


Zoals altijd: veel inspiratie en leesplezier gewenst!
NIVOZ-Forum
Share
Tweet
Forward
Share
Pin
Read Later

De kwetsbare leerling en onderzoek naar zittenblijven: wat leert het ons?

In de paragrafen 'Inlopen van leegachterstanden' en 'Voor- en vroegschoolse educatie' toont zich ook de groep kwetsbare leerlingen (resp. p.16-17): leerlingen uit een gezin met een lage SES status. Juist een groep leerlingen die geholpen kunnen worden richting studiesucces. Hierbij wordt onder andere genoemd: steunlessen op maat, al dan niet vergezeld van begeleiding ten aanzien van een positieve levenshouding en 'ombuigen van negatief gedrag'; de zomerschool en het blijven lezen in de zomervakantie. Ook het onderzoek naar voor- en vroegschoolse educatie geeft eenzelfde indicatie; dit zou alleen in het voordeel zijn van wederom dezelfde groep kinderen.

Volgend uit de onderwijsavond van Joop Berding en Wouter Pols (15 juni jl. opname volgt nog) is dit niet verwonderlijk, gezien de schoolse of academische 'symbolische orde' waarin leerlingen worden geacht te functioneren en presteren en de mate waarin dit afwijkt van de symbolische orde binnen het gezin en familie. De overbrugging hiervan is met andere woorden voor leerlingen met een lagere SES achtergrond, groter dan bij gezinnen met een hogere SES achtergrond. 

Dit blijkt ook (consequent) uit het onderzoek naar zittenblijven. En daarom brengen we dit (verzameld) onder de aandacht in relatie tot 'kansrijk onderwijsbeleid'. Het ongericht verlengen van onderwijstijd (wat zittenblijven is) blijkt ook uit onderhavige literatuurstudie niet of nauwelijks invloed te hebben op leerwinst. Er is dus iets anders nodig.

Lees hier verder in alle artikelen die op het NIVOZ Forum zijn verschenen over zittenblijven.
De pedagogische verantwoordelijkheid van onderzoekers

Onderwijs gaat in de kern om een menselijke interactie, tussen leraar en leerling. Daardoor is onderwijs, en ook onderwijsonderzoek, niet los te zien van pedagogische en daarmee moreel geladen vraagstukken. Niet alleen de vraag: ‘wat werkt?’ is van belang, maar ook de vraag: ‘wat is wenselijk?’
In veel onderwijsonderzoek blijft dit helaas onderbelicht. In een artikel op het NIVOZ Forum vragen Gijs Verbeek en Hartger Wassink aandacht voor de pedagogische verantwoordelijkheid van onderwijsonderzoekers, wat zij als belangrijke stap zien om onderzoek zinvoller te laten zijn voor de onderwijspraktijk.
Lees verder

Leiderschap in onderwijs: from value to action


Naast de pedagogische verantwoordelijkheid van onderzoekers, gaat het ook om de pedagogische verantwoordelijkheid van leidinggevenden in het onderwijs. In een nieuw artikel op het NIVOZ Forum gaan Luc Stevens en Hartger Wassink in op het begrip leiderschap in onderwijs, en schetsen daar het pedagogisch fundament van. Ze gaan daarbij ook in op het leiderschap van de leraar.

‘Kansrijk Onderwijsbeleid’ in de media

Zoals we al aangaven was het interessant om te zien tot welke reacties en koppen de literatuurstudie van het Centraal Planbureau leidde. Een drietal voorbeelden:


De NOS liet huidig leraar van het jaar Wouter Siebers aan het woord: "Sociale vaardigheden zijn vaak een ondergeschoven kindje; er wordt vaak wat lacherig over gedaan. Maar het draait allemaal om de klik die een leerkracht heeft met een leerling."

Lees verder.


De Volkskrant benadrukte vroege selectie en vroege schoolkeuze als opvallendste uitkomsten, en vertegenwoordigde daarmee de economische eenzijdigheid die het onderwijs eerder tegenwerkt dan vooruithelpt. Gelukkig hier ook aan het woord, Rinda den Besten, voorzitter PO-raad: "'Vroegselectie geeft kinderen verkeerde signalen: jij bent niet goed genoeg voor die klas, je vriendje is veel beter.' Volgens Den Besten moet het primair onderwijs alle kinderen op alle niveaus kunnen bedienen."
Lees verder.


Tot slot ook de Trouw die gelukkig ook zicht heeft voor de kwetsbare leerlingen: "Andere conclusies uit het onderzoek zijn dat kinderen met een leerachterstand het meeste baat hebben bij algemene maatregelen zoals kleinere klassen, lezen in de vakantie, een maand extra kleuteren voor alle kinderen of een extra week school. Ook speciaal op hen gerichte maatregelen zoals extra lessen zijn nuttig."
Lees verder.


“De economische tunnelvisie van het CPB”

Herman van de Werfhorst en Thijs Bol leggen in hun kritische beschouwing van het CPB-rapport de nadruk op de eenzijdige focus van het rapport op experimenteel onderzoek en het gebrek aan aandacht voor de context waarin de studies zijn gedaan. Zij betogen dat hierdoor ten onrechte de indruk wordt gewekt dat vroege selectie van leerlingen ongelijkheid in het onderwijs zou verminderen. In werkelijkheid ligt dat volgens Van de Werfhorst en Bol in de Nederlandse situatie genuanceerder. 
Lees verder.

leert #14: Over burgerschap in het onderwijs

Afgelopen woensdag wisselden onderwijsbetrokkenen uit alle geledingen met elkaar van gedachten over burgerschap in het onderwijs. Ook handelsperspectieven over concrete vormgeving werden uitgewisseld. Met bijdragen van Sander Dekker en Jasper Rijpma. Totale duur: ruim 90 minuten.

NIVOZ Agenda

Nieuw ontwikkelingstraject: Verdieping PT/PL 

Er is door NIVOZ een nieuw traject ontwikkeld, een vervolg op Pedagogische tact of Leiderschap. 

Wellicht was er ook bij jou vraag naar verdieping of continuïteit, bij jezelf of binnen het team waarmee je een eerder traject hebt gevolgd. 

Het Verdiepingstraject PT/PL draait om het aanvaarden en realiseren van een bredere en diepere verantwoordelijkheid om in onderwijspraktijk ‘het goede te doen’. In de ogen van de leerling, maar óók vanuit het bredere perspectief van de school waarvan je deel uitmaakt, van de samenleving en de wereld. Vanaf 4 oktober start er een open, individueel traject in Driebergen van zes (maandelijkse) bijeenkomsten. Lees meer over het traject op deze pagina.
Voor alle vragen over het verdiepingstraject PT/PL  kunt u contact zoeken met Suzanne Niemeijer, s.niemeijer@nivoz.nl of 06-24570832.
 

Daarnaast zijn er ook nog mogelijkheden om als individueel docent mee te doen aan een open traject Pedagogische Tact. Misschien dat u collega’s of vrienden wilt vertellen wat het u heeft gebracht. We starten op 29 september, ook in Driebergen.

Op weg naar goed onderwijs?

De zeven onderwijsavonden in Driebergen bieden – ieder op eigen wijze – inspiratie en legitimatie voor een goede onderwijspraktijk. Op woensdag 7 september trapt Gert Biesta de nieuwe serie af.
 
Naast vertrouwde gezichten als Gert Biesta en Geert Kelchtermans (29 september), dit jaar ook verrassende nieuwe gezichten, waaronder Sihame El Kaouakibi (woensdag 9 november). El Kaouakibi is een Belgische jongerenactiviste van Marokkaanse origine. Haar naam en faam verkreeg ze als oprichter en directeur van het stadsproject Let’s go urban. Ze komt voor in de lijst van ‘30 sterke vrouwen die de wereld veranderden’ volgens het Belgische blad Knack. Eind 2013 verscheen haar boek Believe: Waarom iedereen zegt, maar niemand echt gelooft dat jongeren de toekomst zijn. El Kaouakibi studeerde na de lerarenopleiding af als onderwijskundige aan de Vrije Universiteit Brussel.
 
U kunt nu kaarten bestellen, of lees hier meer informatie over de andere sprekers en data. 

Bestel nieuw  Magazine #4: Grenzen

Grenzen zijn binnen onderwijs en opvoeding een klassiek thema. Maar waar enerzijds een roep is om meer en hardere grenzen, voelen we anderzijds ook een verlegenheid bij het stellen van die grenzen. Waar komt dat ongemak vandaan en hoe gaan we ermee om?
Het vierde magazine van hetkind draagt het thema GRENZEN, en is te bestellen via deze link. Lees hier meer over de inhoud.

We zijn erg benieuwd wat je van deze NIVOZ Forum Nieuwsbrief vindt. We willen op deze manier wekelijks een selectie brengen van artikelen binnen en buiten NIVOZ, om onderwijsbetrokkenen te helpen hun onderwijspraktijk te legitimeren en onderbouwen. Heb je ook een ervaring die je wilt delen, of een tip voor een artikel, onderzoeksrapport of interessante website? We horen graag van je. Klik hieronder om je suggestie met ons te delen!
Deel je ervaring of inzicht
Share
Tweet
Forward
Share
Pin
Read Later
Copyright © 2016 NIVOZ, All rights reserved.


Want to change how you receive these emails?
You can update your preferences or unsubscribe from this list

Email Marketing Powered by Mailchimp