U hoort of leest waarschijnlijk steeds vaker over 'Next Economy'. Een mooie term. Maar hoe langer je ernaar kijkt, hoe complexer dat begrip lijkt. Want hoe ziet die volgende economie er dan uit? Is die economie een kwestie van wachten, of moeten we er hard aan werken? En is er nog plaats voor de Greenport in die nieuwe werkelijkheid? Veel vragen dus, maar gelukkig zijn er ook veel antwoorden, oplossingen en denkrichtingen.
De Next Economy is er een waarin techniek en groen hand in hand gaan. Zo zullen onder meer drones, robots en smart technology ons dagelijks leven bepalen, met alle voordelen en nadelen van dien. Die nieuwe technieken zijn een van de dragers van de nieuwe economie, zoals dat in het verleden de fossiele brandstoffen waren. Maar de toekomst is dus ook groen. De aarde heeft ons lang een goed huis geboden, nu is het aan ons om het milieu te beschermen. Verduurzaming en vergroening dus.
De Greenport begeeft zich op het snijvlak van groen en techniek. Zo zijn met de producten uit onze Greenport vele megasteden te voorzien van voeding, gezondheid en geluk. Dat vraagt meer dan groene vingers, dat vraagt ook onder meer een uitgekiende logistiek, slimme mobiliteit en state-of-the-art teelttechniek.
De Greenport heeft dus alle potentie om de Next Economy te dragen. Maar met die potentie alleen zijn we er nog niet. Het is zaak dat we in contact komen en blijven met andere sectoren en organisaties die de nieuwe economie vormgeven (onder meer door actief deel te nemen aan de strategiegroep van de Roadmap Next Economy van de Metropoolregio Rotterdam DenHaag), dat we blijven werken aan het verbeteren en optimaliseren van onze potentie en dat we onze potentie uitdragen.
foto: Jeroen Poortvliet
Dus ja, de Next Economy biedt zeker plaats voor de Greenport. Sterker nog, we zijn al een beetje nieuwe economie. We kunnen echter niet voldaan achterover leunen. Juist nu moeten we beslissende stappen zetten, onder meer op het gebied van het verduurzamen van energie en het profileren van de Greenport. Ik hoop van harte dat u daaraan meewerkt...
Jolanda Heistek
Programmamanager Greenport
Partners
Met Westvoorne en Brielle een nog sterker Greenport-netwerk
Westvoorne en Brielle zijn partner geworden van de Greenport. Tijdens de Greenboard-bijeenkomst van 30 juni tekenden de wethouders Van der Meij en Verbeek van beide gemeentes voor de samenwerking.
De glastuinbouw is een belangrijke sector voor Westvoorne, vertelt Bert van der Meij, wethouder Economie. “Vooral wanneer gekeken wordt naar het areaal is de sector beeldbepalend voor de uitstraling van de gemeente. Al geruime tijd geleden is het traject ingezet om de glastuinbouw te centreren in het intensiveringsgebied nabij Tinte. In dit gebied zijn veel moderne en toonaangevende bedrijven gevestigd.”
Westvoorne en Brielle willen de bedrijven op VoornePutten verder ondersteunen. Daarom sluiten de gemeentes zich aan bij Greenport. “Door aan te sluiten bij de Greenport hopen we op een wederzijdse versterking. Dit geeft veel kansen voor samenwerkingen en partnerships op het gebied van innovatie en duurzaamheid. De Greenport kan gebruikmaken van de innovativiteit van de lokale bedrijven in onze gemeentes, en de lokale bedrijven van de gemeenschappelijke kennis en ervaring van andere partijen binnen de Greenport.”. Dit alles in nauwe samenwerking met een actief lokaal tuinbouw netwerk vanuit LTO Glaskracht.
Thema: Kennis & Innovatie
Dare2Cross levert vruchtbare cross-overs op
Cross-sectorale verbindingen brengen de regionale economie verder. Daarom brachten Innovation Quarter en de Drechtsteden op 1 juni talloze sectoren samen tijdens Dare2Cross in de Duurzaamheidsfabriek in Dordrecht. De Greenport was mede-organisator van een van de werksessies. Een succes, volgens deelnemer Peter Hendriks, manager van LetsGrow.com.
"LetsGrow.com is het centrale platform voor het koppelen en delen van waardevolle informatie op het gebied van onder meer energie, klimaat, teelt, productie en opbrengsten", vertelt Hendriks. "We brengen data samen uit verschillende bronnen, analyseren die data en modelleren de data door toevoeging van onze specifieke tuinbouwkennis en -ervaring."
Hendriks was uitgenodigd om tijdens de werksessie 'NEXT economy needs NEXT entrepreneurs' een korte pitch te houden voor een divers gehoor: van vertegenwoordigers van overheden tot mensen uit de maritieme sector. "Ik heb daarin verteld wat we doen, en de deelnemers gevraagd voor welke andere sectoren ons platform interessant zou kunnen zijn." Dat leverde een aantal concrete tips op. "Een aantal van die tips ga ik zeker gebruiken."
Wow!
Niet alleen de werksessie was vruchtbaar voor Hendriks. Tijdens het plenaire deel van Dare2Cross droeg presentator Karl Raats de deelnemers op in kleine groepjes een uitdaging te bespreken. Dat leverde Hendriks een concrete afspraak met een buurman op.
"Een geslaagde bijeenkomst", vertelt de manager van LetsGrow.com. "Het samenbrengen van verschillende sectoren is heel interessant!
Het mooiste waren de reacties tijdens mijn pitch. Met LetsGrow.com maken we onder andere (precompetitief) benchmarken mogelijk. Dat kennen veel andere sectoren niet. De reactie was echt: 'Wow, doen kwekers dat in de tuinbouw?!' Ja dus. De Nederlandse tuinbouw heeft zijn hoge niveau mede te danken aan het coöperatief werken. Daardoor zijn we het land met de hoogste productie per vierkante meter. En LetsGrow.com is daarbinnen een superbelangrijke tool. Van deze samenwerkingsbereidheid op productieniveau kunnen andere sectoren weer leren."
Thema: Water
Tuinbouw zorgt voor droge voeten: geen wateroverlast door openstellen waterbassins
We zullen moeten wennen aan flinke, hevige buien. Die plotselinge hoeveelheid hemelwater kan zorgen voor overstromingen, zeker in bebouwde gebieden. In de Greenport hebben glastuinbouw ondernemers en Hoogheemraadschap Delfland de handen ineengeslagen: tuinders legen hun waterbassin voor de opvang van een aanstaande regenbui.
Enkele jaren geleden startten het tomatenbedrijf Lans met de locatie aan de Maasambacht, Hoogheemraadschap Delfland en gemeente Westland met een pilot 'dynamisch waterbeheer', vertelt Wilko Wisse (lid van Greenboard GreenportWO) van Lanstomaten. Idee is dat bij een aanstaande hoosbui contact is tussen het Hoogheemraadschap en Lans. Via sms krijgt de bedrijfsmanager dan de vraag of het bassin eventueel deels (bijvoorbeeld 10%) vast geleegd kan worden. Op die manier heeft het bassin ruimte voor de regen die op het kasdek valt.
Inmiddels zijn er negen telers in onder meer de Oranjepolder en de Oude Lierpolder die meedoen aan het project, waarvan ook LTO Glaskracht partner is. Via LetsGrow.com kan Hoogheemraadschap Delfland zien wat het niveau is van de verschillende bassins. Iedere teler kan zelf beslissen of het bassin al dan niet deels geleegd wordt in de sloot. Wisse: "De teler staat dus zelf aan het roer."
Droge voeten
"Door dit project zijn er schitterende tools ontwikkeld voor het waterbeheer van de bassins", vertelt Wisse. "Het Hoogheemraadschap kan op afstand zien hoe vol de bassins zijn én hoe snel het niveau daalt of juist stijgt. Daarnaast worden de weersverwachtingen steeds beter. De teler kan zien wat de verwachte neerslag met zijn bassin doet. "
Maar dat is niet de enige winst van het project. Wisse: "Door dynamisch waterbeheer houd ik mijn eigen voeten droog, maar ook die van mijn buurman en van de burgers." Daarbij komt dat er weinig goede alternatieven zijn om de polders droog te houden. "Anders hadden er kassen afgebroken moeten worden voor het creëren van wateropvang.”
Hiermee laat de tuinbouw weer zien dat zij oplossingen biedt voor maatschappelijke vraagstukken, zoals nu wateroverlast. Dit project is een voorbeeld in de Next Economy, waarbij Digitalisering een speerpunt is.
Thema: Kennis & Innovatie
en Internationalisering
Chinese solarkas in Bleiswijk
Een consortium bestaand uit enkele Nederlandse bedrijven bouwt in Lansingerland een solarkas gericht op Chinese telers. Het doel van het project is tweeledig: Chinese telers helpen om met Nederlandse technieken een betere productie te kunnen realiseren én marktkansen creëren op de Chinese markt. Het project wordt gesteund door RVO.nl en MRDH. De kas wordt in september 2016 opgeleverd.
De Chinese tuinbouw groeit snel. Er is echter een groot gat tussen het productieniveau van Chinese telers en de mogelijkheden van de Nederlandse tuinbouwtechniek. In de Bleiswijkse kas kunnen Chinese telers leren met Nederlandse technieken te werken. De solarkas is een samenwerking van PIB Horticulture: Hoogendoorn, Ludvig Svensson, Ridder Hortimax, Delphy, BOAL Group, Lentiz en Wageningen UR. Het project wordt gecoördineerd door Dutch-Sino Business Promotions.
De Greenport ondersteunt dit project vanuit het Thema Internationalisering en Kennis & Innovatie.
Thema: Strategische gebiedsontwikkeling
EPZ en Brainport slaan handen ineen voor innovatie – Perspectief voor Greenport
Hoe voeden we de steden van morgen? Dat is een uitdagende vraag voor de Greenport, en ook voor technisch georiënteerde sectoren. Immers, voeding vraagt ook om onder meer slimme logistiek en energie. Tijdens een bezoek van de Economische Programmaraad Zuidvleugel (EPZ) aan Brainport Eindhoven was er dan ook voldoende aanleiding te praten over cross-overs en samenwerking.
De Zuid-Hollandse Greenport en Brainport Eindhoven zijn dé smart industry-regio's van Nederland. Beide regio's willen hun leidende rol behouden en verder uitbreiden. Daarom is Zuid-Holland gestart met de Roadmap Next Economy; in de Brainport-regio wordt gewerkt aan het Brainport Next Economy-programma. De beide regio's staan immers voor stevige transformatie-opgaven.
Vertegenwoordigers van bedrijven, kennisinstellingen en overheden wisselden tijdens het bezoek opvattingen uit over hoe economische vernieuwing een stimulans kan krijgen. Fieldlabs spelen een grote rol in de strategie van beide regio's, zo bleek tijdens het bezoek dat EPZ bracht aan de Brainport-regio. Met Fieldlabs zijn cross-overs te bewerkstelligen, bruggen tussen kennis en markt te slaan en bestaande sectoren te transformeren.
Ook tijdens de bijeenkomst waren er cross-overs. Zo gaven Maarten Steinbuch, hoogleraar in robotica aan de TU Eindhoven (bekend van ons jaarevent), en Jolanda Heistek, programmamanager Greenport, een gezamenlijke werksessie over hoe techniek en de Greenport elkaar kunnen versterken. Kansen genoeg was de conclusie, nu realiseren met energiegevers. Dat is de kracht van samenwerken.
Twee Greenport-nominaties voor Klimaatpenning en 1 winnaar
The Green Innovator (TGI) Ammerlaan uit Pijnacker-Nootdorp en Maya van der Steenhoven (Programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland) zijn genomineerd voor de HIER Klimaatpenning 2016. Deze onderscheidingen worden ieder jaar uitgereikt aan een persoon en een organisatie die de oplossing van het klimaatprobleem écht een stap dichterbij brengt. Er kan er maar 1 de winnaar zijn en dat is TGI Ammerlaan. Maar verliezers kent de Greenport niet, dus felicitaties voor beiden.
Tientallen bedrijven en organisaties zijn de afgelopen maanden voorgedragen voor de HIER Klimaatpenning 2016. Een jury koos daaruit zes genomineerden: drie organisaties en drie personen. De jury bestaat dit jaar uit Ed Nijpels (voorzitter borgingscommissie Energieakkoord), Laurentien van Oranje (oprichter en directeur Missing Chapter Foundation en Fellow European Climate Foundation), Nico de Vries (voormalig CEO Koninklijke BAM Groep) en Annelies Hermens (CR & Sustainability lead en Health manager bij Capgemini en voorzitter raad van toezicht Stichting HIER klimaatbureau).
Ammerlaan The Green Innovator is een van de drie genomineerde organisaties en wordt geroemd wegens het leveren van aardwarmte aan 470 appartementen. Andere genomineerde organisaties zijn De Vegetarische Slager en Windpark Nijmegen Betuwe.
Maya van der Steenhoven *Programmabureau Warmte Koude Zuid-Holland) is volgens de jury een 'gamechanger' in het proces van het duurzaam verwarmen van 350.000 woningen en 1.000 hectare glastuinbouw. Andere genomineerde personen zijn Robin Berg (netwerk van slimme laadpalen in Utrecht) en Bouwe de Boer (helpt Friesland in 2025 energieneutraal te zijn).
De Greenport is zeer trots op de nominaties voor Ammerlaan The Green Innovator uit Pijnacker en Maya van der Steenhoven. Het is een bewijs dat de Greenport aanjager is op het gebied van duurzaamheid. Ammerlaan heeft de prijs uiteindelijk ook gewonnen.
Voedingstuinbouw in het zonnetje tijdens Dutch Agri Food Week
Van 12 tot en met 25 oktober 2016 vindt de Dutch Agri Food Week plaats. Die week worden diverse bijeenkomsten georganiseerd die in het teken staan van natuurlijke voeding voor professionals en consumenten. Ook bedrijven en organisaties in de tuinbouw kunnen aanhaken en hun kennis en enthousiasme delen.
Vorig jaar sloeg een aantal partijen, waaronder GreenportWO, de handen ineen en startten met de Dutch Agri Food Week (DAFW). Een serie bijeenkomsten waar voedsel, voedselinnovatie en voedselproductie centraal staan. Tijdens de DAFW laten ondernemers en kennisinstellingen uit de hele keten zien hoe ze werken aan veilig en gezond voedsel. Dit jaar vindt de DAFW plaats van 12 tot en met 25 oktober en is het thema 'Good Food, Better World'.
"Met de Dutch Agri Food Week laten we zien dat dat agrofood een zeer productieve én een zeer innovatieve sector is", vertelt Jolanda Heistek, programmamanager van GreenportWO. De Greenport is een van de initiatiefnemers en organiseert gedurende de DAFW enkele evenementen, zoals een Smart Fresh Tour, bij Duijvestijn tomaten, Koppert Cress en nature’s Pride) door onze tuinbouw region. De deelnemers van deze Tour zijn internationale gasten met interesse voor voeding.
De wereld verandert in rap tempo. Onder meer technologische ontwikkelingen en de noodzaak tot verduurzaming hebben een grote impact op de economie, ook in de Greenport. Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) heeft daarom het startsein gegeven voor de Roadmap Next Economy. De Greenport (programmamanager Jolanda Heistek) is lid van de strategiegroep van deze route naar de toekomst
De Roap Map Next Economy (RNE) is een investeringsprogramma met scenario’s, handelingsperspectieven en projecten, opgesteld in samenwerking met econoom en politiek adviseur Jeremy Rifkin aan een Roadmap Next Economy. Doel is dat de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (het samenwerkingsverband van 23 gemeenten) optimaal kan inspelen op de wereldwijd economische en technologische ontwikkelingen die onze samenleving en economie drastisch gaan veranderen. In het laatste kwartaal van 2016 wordt de Roadmap opgeleverd.
De transitieopgaven in de Roadmap zijn: Digital Gateway, SMART Energy Delta, Circular Economy, Entrepreneurial Region en Next Society. De Greenport is in elke transitieopgave vertegenwoordigd met potentiele business cases. Deze transitieopgaven passen in de ambitie en visie van de Greenport. Ofwel: het borgen van leefbaarheid, voedselvoorziening, energievoorziening en werkgelegenheid op een duurzame wijze.
De een verwacht dat in de toekomst op de zee wordt geteeld, de ander denkt dat de tuinbouw juist naar de steden trekt, en weer een ander gelooft dat de teelt verdwijnt in Nederland. Tijdens de bijeenkomst 'Horticulture in transition' op 11 juli gaat u onder begeleiding van trendwatcher Richard van Hooijdonk actief aan de slag met deze toekomstbeelden.
'Horticulture in transition' is een initiatief van MIRT Zuidvleugel en Greenport WO. Ondernemers vanuit heel Nederland worden uitgenodigd. De bijeenkomst vindt plaats op 11 juli van 15.45 tot 20.30 uur ’s in Lijm en Cultuur aan de Rotterdamseweg in Delft. Gedurende de bijeenkomst is er een lopend buffet. Deelname aan 'Horticulture in transition' is gratis.
Trendwatcher Richard van Hooijdonk biedt inspirerende lezingen over wereldtrends, technologie en marketing. Inmiddels bezochten ruim 300.000 mensen zijn inspiratiesessies in binnen- en buitenland. Dagvoorzitter is Etwin Grootscholten, mediator, moderator en beleidsadviseur economie voor de glastuinbouw bij de provincie Zuid-Holland. Martin van Gogh, CEO van Hoogendoorn en ambassadeur van zowel de Greenport als de EPZ, zal tijdens de bijeenkomst zijn visie op de toekomst van de Greenport geven: ‘Feeding & Greening Mega-cities’.
Aanmelden
Wilt u 'Horticulture in transition' op 11 juli bijwonen? Wacht niet te lang met aanmelden. Bovendien wordt u van harte uitgenodigd niet alleen te komen, maar een andere Greenport-ondernemer of -deskundige mee te nemen.
'Geothermie maakt Greenport minder afhankelijk van ontwikkelingen in de wereldpolitiek'
Alternatieve energiebronnen maken de tuinbouw minder afhankelijk van onder meer geopolitieke ontwikkelingen. Er is echter niet één alternatief: de toekomstige energievoorziening van de tuinbouw zal bestaan uit een combinatie van bronnen, zoals geothermie, zonne-energie en restwarmte. Dat was de belangrijkste conclusie van het congres 'Energietransitie en Geothermie', georganiseerd door de gemeente Westland, het Platform Geothermie en GreenportWO.
Vitale Greenport
Het congres werd geopend door wethouder Theo Duijvestijn (wethouder Economische zaken van Westland). “De markt vraagt in toenemende mate om duurzaam geteelde producten. Daarnaast is duurzame energie noodzakelijk voor een vitale Greenport: de ruimtelijke structuur vraagt om een concurrerende energievoorziening en optimale energie-infrastructuur. Daarvoor is creativiteit nodig, en innovatieve kracht. Om te komen tot een versnelling van de energietransitie moeten er zo snel mogelijk oplossingen komen voor de financiering van met name de risico’s van aardwarmte”, zo hield Duijvestijn de 250 aanwezigen voor op dit landelijk congres.
José van Egmond (wethouder Economie Pijnacker-Nootdorp en ambassadeur Energie binnen de Greenport) gaf aan dat duurzame energie ook een verplichting is richting de volgende generaties. De overheid heeft volgens haar een belangrijke rol bij energietransitie: wetgeving zal in sommige gevallen moeten worden aangepast. Dat maakt de energietransitie in sommige gevallen 'taai', aldus Van Egmond. "Je hebt soms een lange adem nodig."
ieuwe editie van het Tuinbouw Atelier programma in september van start
In september van dit jaar zal, na het succes van vorig jaar, een nieuwe editie van het Tuinbouw Atelier programma van start gaan.
Het Tuinbouw Atelier is een gezamenlijk initiatief van bedrijven uit de tuinbouwsector met als doel een waardevolle bijdrage leveren aan het versterken van het verdienvermogen van tuinbouw-ondernemingen. Onder de initiatiefnemers zijn o.a. Rijk Zwaan, Koppert Biological Systems, InHolland, Rabobank Westland & Berenschot. Gedurende een traject van 4 maanden begeleidt het Tuinbouw Atelier sterke ondernemers uit de sector via een combinatie van plenaire bijeenkomsten, intervisiesessies én professionele begeleiding, met als doel hun ondernemerschap en het innovatievermogen van hun bedrijf te versterken.