Echt Eten in de EEMstad - terugblik op mini-symposium

In de workshop over samenwerking tussen stad en stadhuis ging Anne de Feijter in op het samenwerken met de stad en de rol die een ambtenaar daarin kan spelen.

Welke verandering is daar voor nodig?
Het vergt een gemeentelijke organisatie die is toegerust op het vervullen van een verbindende rol. Daar komt een dosis loslaten bij kijken en het aanmeten van andersoortige werkwijzen (netwerkbenadering) en werkzaamheden. In de praktijk van het lokale voedselnetwerk betekent het dat de gemeente als ‘Echt Eten Makelaar’ verbindingen legt tussen voedselinitiatieven onderling, tussen initiatieven en het grote publiek, tussen verschillende afdelingen binnen het stadhuis en tussen stad en stadhuis. Het betekent op zaterdagen op de Smaak van de Streekmarkt staan en in gesprekken of mailcontact meedenken met initiatieven en ondernemers. Ook gaat het om het organiseren van een meet & match bijeenkomst waarin partijen uit de voedselketen samenkomen om slimme oplossingen te bedenken voor gedeelde problemen. Werken in een netwerk houdt in dat je je gelijkwaardig opstelt als gemeente. De houding ‘wij weten wat de stad nodig heeft’ moet je loslaten om vervolgens de houding ‘wij weten ook niet direct een oplossing, maar we willen daar graag samen met de stad naar op zoek gaan’ aan te nemen. In een netwerk probeer je samen dingen uit. Soms lukt iets, soms niet. Dat kun je vaak pas achteraf bepalen. Het is een veel organischer manier van werken dan een gemeentelijke organisatie gewend is.

Houkje Hibma werkt bij de afdeling Ruimtelijke Ordening van de gemeente. Zij vertelt over de stadslandbouwkaart waar plekken op staan waar in de toekomst nieuwe stadslandbouwinitiatieven kunnen worden gestart. Op deze plekken is nog niet de bestemming ‘stadslandbouw’ in het bestemmingsplan opgenomen. Direct starten is dus niet mogelijk, terwijl een enthousiaste initiatiefnemer dat meestal wel wil! Houkje krijgt tips mee: zoek naar een juridisch-planologische manier om in één keer voor al deze plekken te regelen dat voedselinitiatieven daar mogen plaatsvinden, zodat je niet elke initiatiefnemer teleurstelt met lang wachten en kosten voor een bestemmingswijziging of vergunningverlening.

Ton de Jong is wijkbeheerder bij de gemeente. Hij vertelt hoe hij eerst gaat luisteren naar wat bewoners willen als er een verandering in hun leefomgeving op stapel staat. Hij vertelt ze dan dat het met een zelfbeheercontract mogelijk is samen een deel van de openbare ruimte te gaan inrichten en beheren. Zo zijn er op veel plekken in Amersfoort al buurttuinen, natuurlijke speelplekken en moestuintjes ontstaan. Ton krijgt tips mee: vertel nog vaker en beter welke mogelijkheden bewoners hebben, breng ze op concrete ideeën over hoe zij een plek kunnen inrichten! De gemeente Groningen vertelde dat zij een participatiemedewerker hebben bij de afdeling beheer die praktische verzoeken van buurttuinen, scholen met groene pleinen en andere initiatieven oppakt.

Link naar de presentaties.

Echt Eten en Sociale cohesie in wijken

Edgar van Groningen vertelde over de sociale meerwaarde die stadslandbouw heeft voor bewoners in diverse wijken in Amersfoort. Door ruimte te bieden aan gezamenlijke buurt- en moestuin initiatieven worden buurtbewoners van jong en oud en verschillende afkomst samengebracht. Dit vergroot het gevoel van saamhorigheid, veiligheid en kennis van en begrip voor verschillende culturen. De aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de wijk wordt vergroot door invulling van eetbaar groen, waarin gespeeld kan worden, gerecreëerd en samen van kan worden gegeten. Het zorgt ervoor dat bewoners die in een isolement zijn geraakt, weer buiten komen, nieuwe contacten leggen en zo stappen kunnen nemen op de participatieladder en kunnen reïntegreren in het arbeidsproces.

Hans van Keken, bewoner van Amersfoort en initiatiefnemer van Tuinpark Laakzijde deed een korte pitch over hun tuinpark die een nieuwe locatie toegewezen heeft gekregen. Samen met de deelnemers deden we een korte brainstorm hoe de 20 hectare land zonder behulp van financiële middelen ingevuld zou kunnen worden. Een greep uit verkregen tips en inzichten: matchen, adopteer een boom, dagbesteding traject, voedselbos, verhuur van m2 tuintjes, lokale afzet van producten.

Kinke Hendriksma en Manon Hendrikx, van de Nieuwe Stadsboeren gaven een duo presentatie over hun nieuwe initiatief, waarmee ze het afgelopen jaar op diverse plekken in de stad Amersfoort moestuinbakken hebben geplaatst in samenwerking met andere lokale initiatiefnemers. Zij pitchten de vraag welke kansen er liggen voor de stadsboeren om een sociale onderneming te worden, zonder afhankelijk te zijn van fondsen en giften. Kansen aangedragen door de deelnemers: bakken voor bedrijven en schoolpleinen, bijenkasten houden en honing verkopen, samenwerking met andere organisaties, realiseer afzet van de producten. 

Link naar de presentaties.