ΙΕΕΣ Monthly Export Report #22

Το ερευνητικό «Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών» (ΙΕΕΣ) ιδρύθηκε το 1990 από τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος – ΣΕΒΕ.
Ο ΣΕΒΕ που το 2015 έκλεισε τα 40 χρόνια από την ίδρυση του (1975), αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο σύνδεσμο επιχειρήσεων με διεθνή δραστηριότητα και το σημαντικότερο εκφραστή της εξωστρέφειας στην Ελλάδα. Αριθμεί πάνω από 600 μέλη από όλη την ελληνική επικράτεια και από όλους τους κλάδους δραστηριότητας.


	Σχόλιο του Προέδρου του ΣΕΒΕ, Δρ.Κυριάκου Λουφάκη για την αγορά των ΗΠΑ Η πορεία των ελληνικών εξαγωγών το οκτάμηνο 2016
	Εξελίξεις στις διεθνείς αγορές: Highlights Έρευνα ΟΟΣΑ: Μόνο στην Ελλάδα αυξήθηκε η φορολογία επιχειρήσεων το 2015
	Περαιτέρω συρρίκνωση της ροής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα τον Αύγουστο 2016, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ

Σχόλιο του Πρόεδρου του ΣΕΒΕ, Δρ. Κυριάκου Λουφάκη για την αγορά των ΗΠΑ

"Το διμερές εμπόριο αγαθών μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ είναι διαχρονικά πλεονασματικό για την Ελλάδα και το 2015 συνολικά υπολογίζεται σε €1.842 εκατ. Οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ το 2015 ενισχύθηκαν σημαντικά κατά 54,6%. Υπήρξαν σημαντικές ενισχύσεις σε αρκετούς κλάδους, συγκεκριμένα (με σειρά συνεισφοράς σε αξία): τεχνουργήματα από σίδηρο/χάλυβα (κυρίως σωλήνες, αύξηση κατά 323%), καύσιμα (+35%), αεροπλάνα (πρόκειται κυρίως για παλιά αεροπλάνα, τα οποία είτε εξάγονται για σκραπ, είτε πωλούνται σε μικρές αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους του εξωτερικού) (+248%), τσιμέντα (+117%), παρασκευάσματα λαχανικών & φρούτων (κυρίως παρασκ. ελιές, αύξηση κατά 30%), αλουμίνιο (+22%), λίπη-έλαια (+66%).

Το α’ εξάμηνο 2016 οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 20,4%, με αντίστοιχη πτώση στο εμπορικό πλεόνασμα κατά 44%, λόγω κάμψης εξαγωγών περισσότερο από τον βιομηχανικό κλάδο των μηχανών-συσκευών και των πετρελαιοειδών. Οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν την 7^η θέση στη κατάταξη των εμπορικών μας εταίρων το α’ εξάμηνο 2016.

Oι διμερείς οικονομικές σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ χαρακτηρίζονται από αναξιοποίητα περιθώρια που δύνανται να δώσουν νέα δυναμική στις μεταξύ μας επιχειρηματικές σχέσεις.

Ορισμένα από τα χαρακτηριστικά της αμερικανικής αγοράς που την κατατάσσουν μεταξύ των οικονομιών που προσφέρουν ευκαιρίες για την ελληνική επιχειρηματική κοινότητα είναι: το φιλικό κλίμα μεταξύ των χωρών, δεδομένου άλλωστε ότι οι ΗΠΑ αποτελούν στρατηγικό εταίρο της Ελλάδας, το μέγεθος της αμερικανικής αγοράς, η αναγνώριση της υψηλής ποιότητας των ελληνικών προϊόντων από τους Αμερικανούς καταναλωτές και η πολυπληθής ελληνική κοινότητα (ομογένεια) που εκτιμάται στα 3 εκατ. άτομα, η πλειοψηφία των οποίων έχουν έντονη και επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις, η αξία του όγκου εμπορίου Ελλάδας – ΗΠΑ αναμένεται να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 4 δις δολ. επιπλέον της υφιστάμενης (2,1 δις δολ.), ευνοώντας ιδιαίτερα τους ελληνικούς τομείς των μεταφορών και των μεταποιημένων τροφίμων.

Σημαντικοί επίσης τομείς συνεργασίας είναι ήδη ή γίνονται ο τομέας του τουρισμού, των κτηματομεσιτικών υπηρεσιών, της ενέργειας και νεοφυών επιχειρήσεων/startups και ειδικά στις εταιρείες που σχεδιάζουν προϊόντα έντασης γνώσης και τεχνολογίας.

Πέραν των ευκαιριών που αναφέρονται παραπάνω, η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα θα πρέπει να λάβει υπόψη και τα χαρακτηριστικά που αποτελούν τροχοπέδη στην είσοδό τους στην αμερικανική αγορά. Καταρχάς πρόκειται για μία αγορά με έντονα στοιχεία προστατευτισμού σε τομείς μάλιστα που ενδιαφέρουν τη χώρα μας, όπως τα αγροτικά προϊόντα. Ενδεικτικά αναφέρουμε το παράδειγμα του ελαιολάδου, καθώς κατά καιρούς οι Αμερικανοί παραγωγοί, κυρίως από την California, καταβάλουν συντονισμένες προσπάθειες για να θέσουν μη δασμολογικά εμπόδια στην εισαγωγή του ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού ελαιολάδου, επικαλούμενοι την ανάγκη επιβολής περισσότερων ελέγχων, βάσει μάλιστα διαφορετικών κριτηρίων/προτύπων από τα ευρωπαϊκά/διεθνή.

Γενικότερα, η μη εναρμόνιση των ευρωπαϊκών και των αμερικάνικων προτύπων και η ανάγκη υποβολής ξεχωριστού αιτήματος ισοδυναμίας, για κάθε κατηγορία προϊόντων, από κάθε χώρα ξεχωριστά, διαδικασία ιδιαιτέρως χρονοβόρα (3-4 έτη), αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην είσοδο περισσότερων ελληνικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων στις ΗΠΑ.

Επίσης, ενώ το μέγεθος της αγοράς αποτελεί κίνητρο για τους Έλληνες εξαγωγείς, ταυτόχρονα αποτελεί και μία πρόσθετη δυσκολία. Καταρχάς εξαιτίας της ανάγκης προσφοράς μεγάλων ποσοτήτων, προκειμένου να είναι σταθερή η παρουσία ενός προϊόντος στην αγορά και κατ’ επέκταση η επιχειρηματική συνεργασία. Οι μεμονωμένοι Έλληνες παραγωγοί και εξαγωγείς συνήθως αδυνατούν να ανταποκριθούν στη ζήτηση αυξημένων ποσοτήτων, λόγω του κατακερματισμού των εξαγόμενων ποσοτήτων με πολλές διαφορετικές επωνυμίες. Πρόσθετα, οι Έλληνες εξαγωγείς θα πρέπει να λάβουν υπόψη το ομοσπονδιακό σύστημα διοίκησης της χώρας που έχει ως αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση του θεσμικού πλαισίου ανά Πολιτεία.

Τέλος, ως προς τις σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP-Transatlantic Trade and Investment Partnership) http://ec.europa.eu/trade/policy/in-focus/ttip/about-ttip/questions-and-answers/index_el.htm. H TTIP, εφόσον τελικά προχωρήσει, αναμένεται να αποτελέσει τη μεγαλύτερη οικονομικού περιεχομένου συμφωνία στον κόσμο, αφού αφορά περίπου στο 50% των παγκόσμιων οικονομικών συναλλαγών (ύψους σχεδόν 1 τρις ευρώ σε αξία αγαθών και υπηρεσιών) και σε εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Η διατλαντική συμφωνία έχει ως στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου συνεργασίας ΕΕ-ΗΠΑ με κύρια χαρακτηριστικά την εξάλειψη διαδικαστικών και δασμολογικών εμποδίων, όπως και την εναρμόνιση κανονισμών και ρυθμίσεων, με απώτερο στόχο τη δημιουργία μίας ελεύθερης ζώνης εμπορίου και επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση, στην εν λόγω Συμφωνία, η οποία εγείρει προβληματισμούς σε διάφορα επίπεδα, όπως σε θέματα διατροφικής και περιβαλλοντικής ασφάλειας, θα πρέπει να διασφαλιστούν με τον καλύτερο τρόπο τα ελληνικά συμφέροντα (π.χ στα θέματα προστασίας ΠΟΠ-ΠΓΕ προϊόντων)."

Στα ίδια επίπεδα με πέρσι βρίσκονται οι ελληνικές εξαγωγές (χωρίς καύσιμα) το διάστημα Ιαν-Αύγουστος 2016, σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και σε αξία υπολογίζονται σε €12 δις. Η ενίσχυση από την άλλη πλευρά των εισαγωγών κατά 10,6% είχε ως αποτέλεσμα την σημαντική διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος κατά 26%, όταν σε αξία ανέρχεται σε €11 δις. Συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων οι εξαγωγές μας καταγράφουν συνολική πτώση κατά 6,3% από το ίδιο διάστημα του 2015.

Κλαδικά, τα καύσιμα συνεχίζουν να διαγράφουν έντονα πτωτική τάση (-20%) αλλά και να αποσπούν σημαντικό μερίδιο των συνολικών μας εξαγωγών, συγκεκριμένα 25%, το οποίο ωστόσο βαίνει μειούμενο. Ακόμα, απώλειες σημειώθηκαν το οκτάμηνο 2016 στους κλάδους: λάδια και λίπη (-13%), πρώτες ύλες (-12%), βιομηχανικά προϊόντα ταξινομημένα κατά πρώτη ύλη (-8%) και χημικά προϊόντα (-2%). Αντίθετα, με θετικούς ρυθμούς κυμαίνονται στο ίδιο διάστημα οι διεθνείς πωλήσεις ποτών – καπνών (+10%), τροφίμων και ζώων (+9%), διάφορων βιομηχανικών ειδών (+8%) και μηχανημάτων-μεταφορών (+4%).

Στην Ελλάδα, το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού στα τέλη Αυγούστου 2016 διαμορφώθηκε στα 3,8 δισ. ευρώ, έναντι του στόχου για πλεόνασμα 980 εκατ. ευρώ.

Στην Ευρωζώνη, η οικονομία της αναπτύχθηκε με ρυθμό 0,3% σε τριμηνιαία και 1,6% σε ετήσια βάση, επιβεβαιώνοντας τις σχετικές εκτιμήσεις

Οι γερμανικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά 2,6% σε μηνιαία βάση τον Ιούλιο, ενώ το εμπορικό πλεόνασμα της χώρας, προσαρμοσμένο εποχικά και ημερολογιακά, μειώθηκε στα 19,4 δισ. ευρώ από το αναθεωρημένο ποσό των 21,4 δισ. ευρώ τον Ιούνιο.

Στη Γαλλία η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε κατά 0,6% σε μηνιαία βάση τον Ιούλιο.

Στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός Αυγούστου αυξήθηκε από 0,8% σε 1,1%.

Στην Τουρκία η οικονομία της χώρας στο β’ τρίμηνο του 2016 αναπτύχθηκε με ρυθμό 3,1% σε ετήσια βάση, ποσοστό χαμηλότερο των εκτιμήσεων

Σύμφωνα με την πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεση του ΟΟΣΑ για τη φορολογική πολιτική, την περίοδο 2010-2014, οι 34 χώρες-μέλη του Οργανισμού στην πλειονότητά τους αύξησαν τη φορολογία και συγκεκριμένα τα φορολογικά τους έσοδα ως προς το ΑΕΠ τους. Από το 2015, όμως, προκύπτει ότι οι χώρες του ΟΟΣΑ άλλαξαν πολιτική και στρέφουν πλέον τα φορολογικά τους μέτρα προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των αναπτυξιακών τους προοπτικών.

Η Ελλάδα, όμως, το 2015 ήταν σύμφωνα με τον οργανισμό η μοναδική χώρα που αύξησε τη φορολογία των επιχειρήσεων, με προφανείς τις συνέπειες στον επιχειρηματικό κόσμο και τις προοπτικές επενδύσεων που θα ενισχύσουν την έξοδο από την ύφεση. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι η γενικότερη τάση στις χώρες-μέλη του ήταν να αυξηθούν τα έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ τους και η Ελλάδα ήταν η τρίτη χώρα με τη μεγαλύτερη αύξηση των εσόδων της ως προς το ΑΕΠ της εξαιτίας των φορολογικών μέτρων που έλαβε στο διάστημα 2010-2014.

Ακόμα, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες του ΟΟΣΑ που πέρυσι αύξησαν τους συντελεστές ΦΠΑ, αλλά και τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης, μέτρα, που επηρεάζουν την κατανάλωση, η οποία αποτελεί βασικό πυλώνα του ΑΕΠ.

Επιπλέον, η έκθεση αναφέρει, ότι οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις επικεντρώνονται πλέον στην ενίσχυση της ανάπτυξης και ενώ η δημοσιονομική προσαρμογή ήταν ο βασικός στόχος των μεταρρυθμίσεων στη φορολογία κατά τη διάρκεια της κρίσης, το 2015 οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις επικεντρώθηκαν στη στήριξη της ανάπτυξης.

Μάλιστα, ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι πολλές από τις μεταρρυθμίσεις του προηγούμενου έτους στις χώρες-μέλη είχαν στο επίκεντρό τους τη μείωση της φορολογίας στην εργασία και στις επιχειρήσεις και τη μερική αύξηση των εσόδων τους από την κατανάλωση και τους περιβαλλοντικούς φόρους. Μέσα σε αυτό το γενικότερο περιβάλλον, η Ελλάδα ήταν η μοναδική χώρα που αύξησε τον συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 26% στο 29% το 2015.

Στις χώρες που μειώθηκε η φορολογία των επιχειρήσεων περιλαμβάνονται η Αυστρία, ο Καναδάς, η Εσθονία, η Γαλλία, το Ισραήλ, οι ΗΠΑ, η Τουρκία. Στον ίδιο κατάλογο βρέθηκαν και χώρες που ήταν σε μνημόνιο ή σε οικονομική κρίση όπως η Ιρλανδία και η Ισπανία, καθώς και η Ιταλία, που επίσης αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Περαιτέρω συρρίκνωση της χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα τον Αύγουστο 2016, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ

Στο -1,7% διαμορφώθηκε τον Αύγουστο του 2016, o ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα, από -1,6% τον προηγούμενο μήνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας η μηνιαία καθαρή ροή της συνολικής χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 904 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 630 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων

Η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις, τον Αύγουστο του 2016, ήταν αρνητική κατά 609 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 370 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο -0,5%, από ‑0,3% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων ήταν -0,1%, από μηδενικός τον προηγούμενο μήνα και η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 541 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 231 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων διαμορφώθηκε στο -5,3% τον Αύγουστο του 2016, από -4,3% τον προηγούμενο μήνα, ενώ η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησής τους ήταν αρνητική κατά 68 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 138 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα.

Χρηματοδότηση των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων

Tον Αύγουστο του 2016, η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν αρνητική κατά 33 εκατ. ευρώ, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 34 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο -1,8%, από -1,7% τον προηγούμενο μήνα.

Χρηματοδότηση των ιδιωτών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων
Αρνητική κατά 263 εκατ. ευρώ ήταν η μηνιαία καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα τον Αύγουστο του 2016, έναντι αρνητικής καθαρής ροής 226 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο -2,8%, αμετάβλητος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

ΣΕΒΕ – Πλατεία Μοριχόβου 1, 546 25 Θεσσαλονίκη Τ.Θ. 10709, 541 10 Θεσσαλονίκη
Τ: 2310 535 333, F: 2310 543 232 e-mail: info@seve.gr, Internet: www.seve.gr

Η πορεία των ελληνικών εξαγωγών το οκτάμηνο 2016

Εξελίξεις στις Διεθνείς Αγορές: Highlights

Έρευνα ΟΟΣΑ: Μόνο στην Ελλάδα αυξήθηκε η φορολογία επιχειρήσεων το 2015