De kers op de taal 24

Nieuwsbrief

Forward

Beste taalliefhebber,

misschien had u het al gemerkt: dit jaar stond de tweede week van oktober helemaal in het teken van de Nederlandse taal. Tijdens de tweede Week van het Nederlands gingen allerlei activiteiten door. Mijn bescheiden bijdrage bestond uit een reeks van vijf taalkaarten op basis van de eerste 200 antwoorden op mijn zevende mini-onderzoekje. Van maandag tot vrijdag publiceerde ik elke dag een nieuwe kaart op Twitter en Facebook. De hele reeks is nu te vinden in mijn Atlas van de Nederlandse standaardtaal.

Atlas Nederlandse Standaardtaal

Maar daar houdt het niet op. De komende weken zal ik deze kaarten verder aanvullen met gegevens uit een andere vragenlijst, de tweede Vraag & Antwoord van de Stichting Nederlandse Dialecten. Die is intussen door meer dan 450 mensen ingevuld, en dat zorgt voor een goed gevulde kaart. Bovendien zal ik elke kaart voorzien van wat extra achtergrondinfo over de begrippen zelf en de benamingen. Het eerste artikeltje staat intussen ook online, en gaat over de afstandbediening.

Artikel afstandbediening

De Stichting Nederlandse Dialecten heeft nog steeds een nieuwe vragenlijst online staan. Als bestuurslid van de Stichting heb ik hiervoor ook enkele vragen mogen leveren. Je mag die dus nog altijd invullen. Mijn collega's en ik waarderen elke nieuwe bijdrage.

Naar de vragenlijst

In mijn vorige nieuwsbrief vertelde ik al over mijn jury-activiteiten tijdens het Drongofestival. Intussen is het derde e-zine van dit jaar verschenen. Daarin kun je een verslag lezen van de uitreiking van de Wetenschapsprijs, en een kort interview met collega-jurylid Gaston Dorren.

Een van de taallabs op het Drongofestival was het grootscheepse onderzoek De staat van het Nederlands, dat in opdracht van de Nederlandse Taalunie wordt uitgevoerd aan het Meertens Instituut en de Universiteit Gent. De onderzoekers gaan na welke plaats het Nederlands als voertaal heeft bij de meest uiteenlopende gelegenheden. Het onderzoek zal meerdere jaren duren, en om de twee jaar herhaald worden. Dit jaar was het jaar van de 'nulmeting': de antwoorden die nu werden verzameld, zullen dienen als vergelijkingsmateriaal voor de komende enquêtes. Op 15 september werd de eerste ronde afgesloten, en onlangs werden de eerste onderzoeksresultaten gepresenteerd. De focus lag op het gebruik van het Nederlands in het bedrijfsleven. Kort samengevat: het Nederlands is zowel in Nederland als in Vlaanderen met voorsprong de belangrijkste voertaal in het bedrijfsleven. Meer weten? Klik dan op onderstaande knop.

De staat van het Nederlands

Begin oktober verscheen bij uitgeverij Van Dale een bijzonder boekje: Gluren bij de buren. Op de foto lijken het inderdaad twee boekjes, maar dat is gezichtsbedrog. Het is een omkeerboek (zie ook het YouTubefilmpje op de webpagina van Van Dale): als je start vanaf de gele kant, lees je tot in het midden bevat het boek woorden en uitdrukkingen die eigenaardig zijn voor Nederlanders en gewoon voor Vlamingen. Als je het omkeert en vanaf de witte kant begint, leer je een reeks woorden en uitdrukkingen kennen die gewoon zijn voor Nederlanders, maar net heel vreemd voor Vlamingen. In het midden staat er, hoe kan het ook anders, een tussenwoord van de auteurs.
De Nederlandse auteurs hebben de Vlaamse woorden zelf uit diverse bronnen, zoals Typisch Vlaams, verzameld. Voor de Nederlandse eigenheden deden ze een beroep op Vlaamse taalkundigen, zoals Dirk Caluwé van de Taaltelefoon, voormalig taaljournalist Ludo Permentier en ... mij. Het was een leuk werkje, die lijst beoordelen, en het resultaat mag er zeker wezen. Als je dus op zoek bent naar een leuk boekje over allerlei eigenaardigheden die onze taal rijk is, dan is dit zeker een aanrader. Zowel voor mensen uit het noorden als het zuiden.

De voorbije twee weken hebben twee mensen mij gevraagd naar de betekenis van hun familienaam: Deleu en Van Biesen. Die namen zijn intussen ook toegevoegd aan de lijst verklaarde familienamen. Ben je zelf op zoek naar de verklaring van een familienaam? Neem dan zeker even contact met me op.

Evenementen
26 oktober: REYERSTaal (Gent, VRT) VOLZET
2 5 november: congres Taal en Tongval (Gent, UGent)
25 november: Universitaire vertaal- en terminologiedag (Linguapolis, Universiteit Antwerpen)

Facebook

Twitter

Schrijf je in