Woman. Het lijkt alsof er de laatste tijd zoveel veranderd, alsof de wereld ineens in beweging is gekomen. De dingen niet meer zo gaan als we dachten of misschien zelfs hadden voorspeld. Vraag je je dan ook af wat wij daar mee te maken hebben, wat jij daar als persoon voor rol in speelt? Want verandering maakt angstig. Maar angst lijkt juist de drijfveer te zijn achter al dit nieuwe, al dit onverwachte. Dus kunnen we wel vol op de rem gaan staan en met alle macht tegen de storm in proberen te hangen, maar misschien moeten we gewoon kijken waar het schip strandt en ons openstellen voor wat we nog niet kennen. Ons laten inspireren door het onbekende, wat misschien juist, van iets dichterbij bekeken, herkenning op kan roepen. Ons niet laten tegenhouden te doen, doortastend te zijn en angst ons niet te laten verlammen.
|
|
|
Ik kom er steeds meer achter, dat niet iedereen denkt en handelt zoals ik
|
|
|
Sabine Staartjes is een succesvol mode- ontwerper in Amsterdam en staat bekend om haar kleurrijke creaties. Ze is een vrouw, die geen onderscheid maakt tussen mensen en alles om haar heen terug laat komen in haar collecties. Maar daardoor wordt ze steeds vaker geconfronteerd met angst in de maatschappij voor alles dat anders is. Hoe gaat zij hiermee om? Is angst een inspiratiebron voor haar?
|
|
|
TheTittyMag: We worden in de kranten of het journaal veel geconfronteerd met heftige en zware nieuwsberichten, maakt je dat bang?
Sabine Staartjes: Ja
TTM: Stop je dan met lezen of kijken?
SS: Ja. Ik ben heel visueel ingesteld en ik houd die beelden bij nare berichten dan lang op mijn netvlies. Niet, dat het me niet interesseert, maar ik kan het gewoon niet aan. Ik denk heel veel na over de mogelijkheid van een Derde Wereldoorlog en wat ik dan moet doen in dat geval. Zo denk ik na of ik bijvoorbeeld wel kinderen moet krijgen in deze heftige tijd. Ik heb het idee, dat de kans op een sociale crisis groter is dan een nieuwe economische crisis. Als ik heel erg diep in het heftige nieuws ga zitten dan kan ik daar zelfs bijna depressief van worden.
TTM: Hoe relativeer je dit voor jezelf?
SS: Ik vind het heel belangrijk om juist de discussie aan te gaan, om mensen te laten inzien dat je niet hoeft te leven met de angst voor het onbekende. Ik probeer soms mensen iets nieuws te laten inzien en er op te wijzen dat ze niet alleen maar anderen moeten napraten. Ik probeer op mijn eigen manier de wereld een beetje beter te maken door op een kleinschalige manier iets in gang te zetten.
Ik gebruik mijn persoonlijke angsten als creatieve inspiratie om een oplossing te vinden voor een bepaald probleem. Zo krijg ik als ontwerper veel heftige reacties op wat ik doe en wie ik ben. Ik kom er steeds meer achter, dat niet iedereen denkt en handelt zoals ik.
TTM: Is dat niet teleurstellend?
SS: Heel erg, want ik ben als modeontwerpster bezig met hoe je eruit ziet en wat je uitdraagt, maar ik kijk niet zo naar de mensen zelf. Ik ben me bijvoorbeeld niet direct bewust van iemands afkomst of geaardheid, want wat maakt dat uit?
TTM: Gebruik je wat er om je heen gaande is in de ontwerpen voor je eigen collectie?
SS: Ik ben me gaan verdiepen in de individualisering van de samenleving en dat groepen zich niet mengen. Iedereen blijft bij zijn of haar eigen subgroep, al hebben die groepen wel een sterke mening over de andere subgroepen. Uiteindelijk heb ik een van mijn collecties hierop gebaseerd, omdat het me bleef bezighouden en ik ook in mijn eigen omgeving hiermee werd geconfronteerd. Deze collectie ging over weven en het verweven van groepen en mensen. Ik heb toen in de ontwerpen veel materialen gebruikt, die hierbij aansloten. Ik wilde bepaalde typische kledingstukken uit verschillende culturen herkenbaar maken, maar met een nieuwe twist. Hierdoor ga je naar iets op een andere manier kijken. Ik wil nu een collectie maken met kledingstukken, die we in de westerse cultuur niet herkennen.
Waarom we zo’n afschuw daartegen hebben? Volgens mij, omdat we het niet herkennen en er daardoor bang voor zijn. Als je bijvoorbeeld een voor ons ‘vreemd’ kledingstuk herkenbaar maakt door het uit te voeren in bijvoorbeeld denim, dan wordt het meteen een ander verhaal.
Ik wil verder ook mensen met elkaar verweven door ze met elkaar te mengen tijdens het maken van de collectie zelf. Ik wil dit bereiken door mensen uit te nodigen voor naailessen bij mij in mijn atelier en zo met elkaar te laten praten. Ik meng zo mensen, die al bij mij over de vloer kwamen met een nieuwe groepen.
TTM: Is je plan niet te idealistisch?
SS: Als ik ergens aan begin, ga ik ervan uit, dat het lukt. Deze mensen, die zich opgeven voor mijn lessen willen uit hun isolement, maar hebben geen geld. Ik zoek mensen, die me willen helpen en in wiens verhalen ik geïnteresseerd ben. In zo'n langer traject kunnen we elkaar helpen denk ik.
TTM: Denk je dat we banger zijn geworden voor elkaar?
SS: Vind ik moeilijk te zeggen, want elke scheet wordt nu in kaart gebracht. Je kan alles overal nu lezen. Zijn we banger of worden we banger gemaakt? Ik denk, dat het niet lang meer gaat duren voordat het gaat ontploffen. Ik heb het dan met name over normale burgers, die elkaar zullen aanvallen.
TTM: Waarom?
SS: Nou, veel mensen hebben de neiging om meteen boos te worden als ze het niet met iemand eens zijn. Het heeft denk ik te maken met het feit, dat je een bepaalde situatie niet goed begrijpt of het je onzeker of bang maakt. Die mensen hebben dan niet de ruimte om iets vanuit een ander perspectief te zien. Alleen staan deze mensen wel vooraan de meute en dat zijn vaker de mensen die klakkeloos de mening van anderen overnemen zonder eerst goed na te denken over wat zij vinden.
TTM: Is dat gevaarlijk denk je?
SS: Ja, want zo kan een populistisch politicus groot worden door alleen maar onbenullige dingen te roepen.
TTM: Kunnen we dit stoppen?
SS: Ik probeer soms na te denken over hoe we dit kunnen oplossen. Veel mensen komen in mijn atelier langs om even te kijken en dan maak je ook meteen een praatje. Zo kom ik zelf in aanraking met mensen, waar je misschien in een andere omgeving niet een, twee, drie mee in aanraking zou komen. Het zou dus volgens mij helpen om het heft in eigen handen te nemen en zo te zorgen, dat we meer in contact komen met elkaar. We moeten minder luisteren naar de media. We zijn soms zo boos op elkaar, maar waarom zijn we dat? Het zorg voor zoveel onnodige stress. Als je meer zou praten met anderen zou je pas echt dingen kunnen oplossen, maar dan moet je wel bereid zijn om je mening aan te passen. Angsten zijn vaak niet terecht.
TTM: Denk je dat we ooit in een wereld zonder angsten kunnen leven?
SS: Nee, ik denk van niet. We moeten leren kritisch te kijken naar onszelf en onze angsten. Ik denk alleen niet dat veel mensen dat doen.
|
|
|
"Er zijn andere tijden aangebroken. Gestuurd door angst."
|
|
|
Het toneel voor de meest recente aanslag in naam van IS was dit maal Berlijn. Stiekem is Clea Broadhurst, journalist voor de Franse radio1 en Parisienne in hart en nieren, blij dat het deze keer aan haar stad voorbij ging. Maar tegelijkertijd weet ze als geen ander hoe angst na zo’n incident een stad en zijn inwoners in een houdgreep neemt.
|
|
TheTittyMag: In 2015 kreeg Parijs meerdere aanslagen te verduren, in januari was het hoofdkantoor van de satirische krant Charlie Hebdo het doelwit en in november dat jaar drongen op 6 verschillende plekken gewapende mannen cafés en stadions binnen. Wat staat jou nog het meeste bij van die eerste aanslag?
Clea Broadhurst: Het was een mega dubbele situatie. Ik was die dag aan het werk, dus ik moest aan de bak. De straat op, uitzoeken wat er aan de hand was, mensen interviewen.
|
|
|
|
Je schakelt dan meteen je emotie uit, je staat er niet bij stil dat de straat op gaan misschien niet heel verstandig is of zelfs eng. Niemand wist namelijk waar de aanslagplegers waren op dat moment. Tegen het eind van mijn shift begon het langzaam door te dringen wat ze hadden gedaan. Mijn collega journalisten uitgemoord in naam van IS, in de stad waar ik woon en werk. Dan knijpt je keel toch even dicht. Zou dit mij kunnen overkomen?
|
|
TTM: Wat voor gevolgen had dit voor jou?
CB: De stad ging plat, de metro reed niet meer, de straten waren uitgestorven, er stonden agenten aan de deur van ons kantoor en op mijn werk werd alles wat we schreven of zeiden duizendmaal gecheckt. Elk woord werd gewogen, want ja, wat als we een term gebruikten of iets op zo’n manier formuleerden dat het beledigend zou kunnen worden opgevat, wat zouden we ons daar dan mee op de hals halen?
Ik was niet echt bang, de kans dat iemand in zo’n korte tijd een zelfde soort aanslag zou plegen is klein. Maar je bent voortdurend gespannen. Je voelt de spanning ook hangen in de stad. Iedereen is op z’n hoede en dat is wat ze willen bereiken. Dat je je onveilig voelt. En toen de rust net weer wedergekeerd was volgde ronde 2.
|
|
TTM: Een van de zwaarste aanslagen die we in Europa hebben gezien. De plekken waar de aanslagplegers binnen drongen, ken jij die goed?
CB: Super goed. Ook deze keer was het heel dubbel, omdat ik meteen aan het werk moest. Bij de Bataclan stond ik ooggetuigen te interviewen die net aan de dood ontsnapt waren.
|
|
|
|
Ondertussen druppelde het nieuws binnen over de andere plekken die waren getroffen. Een van die plekken is mijn lievelingscafé, Comptoir Voltaire. Ik ken de eigenaar heel goed en ik zou er die avond met vrienden afspreken. De rillingen liepen me over de rug toen dat nieuws me bereikte. Ik had zelf een van de ooggetuigen kunnen zijn en met die gedachte kwam ook langzaam het besef dat ik misschien wel mensen kende onder de slachtoffers.
|
|
TTM: Was dat dan het moment dat je voor het eerst echt angst voelde?
CB: Niet direct, niet meteen die avond. De dagen die er op volgden, toen begon het steeds meer door te dringen. Ook omdat mensen in je directe kring getroffen zijn. De dag na de aanslag besloten we met vrienden samen te komen, te drinken en te praten over onze gedachten en gevoelens. Wow, ik schrok toen van wat ik voelde en dacht. Ik had het al die tijd niet toegelaten, maar ineens kwam alle angst en verdriet eruit. Ondanks dat ik mijn gevoel op afstand houd om zo goed mogelijk mijn werk te kunnen doen, ben ik natuurlijk ook een mens en woon ik in deze stad. Een dag en heel veel wijn later landde toen dus ook bij mij het besef dat iedereen in deze stad een doelwit was en ik geluk heb gehad.
Het heeft bij mij en veel van mijn vrienden meer dan een maand geduurd voor we weer ons zelf durfde te zijn in Parijs. Die laatste reeks aanslagen waren zo heftig, dat galmt nog steeds na.
TTM: En hoe ervaren jullie dat nu? Een jaar later?
CB: Gelukkig heb ik hele coole vrienden die inzien dat dit mensen zijn die kwaad willen en het niet een hele groep aanrekenen. Maar je merkt in Frankrijk een omslag. Het is natuurlijk niet alleen bij Parijs gebleven, maar in Nice afgelopen zomer vond een zelfde soort aanslag plaats als in Berlijn. Een man reed met een truck in op een groep mensen die naar een vuurwerkshow stonden te kijken. Al die incidenten roepen veel angst en wantrouwen op hier. Je ziet het in de politieke reacties. Neem nou het boerkini verbod, dat komt voort uit angst voor de cultuur en de drang die we daardoor hebben om iedereen te laten aanpassen aan een situatie die ons bekend en vertrouwd is. Ik denk dat Marie Le Pen het ook goed zal doen in april tijdens de verkiezingen hier. Er zijn echt andere tijden aangebroken in dit land, gevoed door angst.
Clea Broadhurst is journalist voor RFI in Parijs en werkte daarvoor lang als freelancer vanuit Jakarta. Ze deed in die tijd onder meer verslag van de kernramp in Fukushima. Meer van Clea's werk vind je hier: www.cleabroadhurst.com
|
|
|
|
DOODSANGST
BANG
BANG
YOU'RE
DEAD
|
|
|
|
|
|
Iedere week The Tittymag in je mailbox? Dat kan! Meld je aan op thetittymag.com. Heb je op- en aanmerkingen, ideeen, inspiratie en wil je graag bijdragen aan The Tittymag? Mail ons dan op thetittymag@gmail.com.
Deze nieuwsbrief is samengesteld door Cathelijne Blok, Lotte Dale en Lizette Pellikaan. We willen Olivier van Kuyen, Raymond van Mill, Clea Broadhurst, Sabine Staartjes en Tim Hofman duizend maal danken voor hun hulp om deze twaalfde editie zo awesome te maken.
|
|
|
|
