Copy
Los van God Nieuwsbrief #5
View this email in your browser

Los van God

Over geloof, ongeloof en alles daar tussenin.

 

Beste,

Ik wens je een mooi 2017. Mijn jaar begon goed: het aantal abonnees op deze nieuwsbrief groeit gestaag. Inschrijven kan hier. Welkom aan alle nieuwe lezers!
 
Rond de feestdagen is er altijd veel aandacht voor geloof, hopelijk ben je nog niet overvoerd. Vandaag speciale aandacht voor een productie van De Correspondent. Tien auteurs vertellen over welk onderwerp ze in 2016 van mening veranderden. Let op auteur nummer vijf Thomas van Heste. Hij schrijft: religie heeft zin.

Heeft Van Heste een punt? Laat weten wat je vindt. Of stuur een tip, zoals Jelmer Mommers, Josien Pieterse, Jan Willem Rijke en Joop Sierat deden, waarvoor veel dank!

Illustratie door Wim Nuninga

1. De kerk wordt hip
Kinderboekenschrijver en oud-politicus Jan Terlouw raakte een snaar met zijn ode aan het touwtje uit de brievenbus. Hij formuleerde een gevoel dat leeft. Tegen NRC Handelsblad zei hij: ‘Ik zie tekenen dat religie herleeft.’ De redactie besloot dit te onderzoeken. Het resulteerde in een vrolijk verhaal over twintigers die zich wonderwel thuis voelen in kerken die de boodschap als nieuw en hip verpakken.

Religie-antropoloog Miranda Klaver bevestigt in het artikel dat ‘er absoluut iets aan het veranderen is’  Zij doet onderzoek naar - schrik niet – ‘de kosmopolitisering van het christendom’. Dat is een sjieke term voor het verschijnsel dat vooral in de grote stad mensen weer naar de kerk trekken.

 Deze trend is al een tijdje gaande, weet ik van kapelaan Jim Schilder van de Amsterdamse Nicolaaskerk. Jim is een voormalig journalist die gehoor gaf aan zijn roeping. Het bezoek aan zijn imposante kerk – pal tegenover CS – belandde in de jaren 80 op een dieptepunt, om daarna gestaag opwaarts te gaan, vertelde hij. De groeiende groep kerkgangers komt inderdaad uit Amsterdam-centrum, het zijn de kosmopolieten.
Mijn vriend Stephan Sanders, publicist en presentator, is een van hen. Hij schrijft in dagblad Trouw elke maand over zijn bevindingen als nieuwbakken gelovige. Zijn openhartige stukken zijn zeer de moeite waard. Lees zelf maar wat hij november jl. schreef:
 
Je kunt haast niet anders concluderen dan: de kerk wordt hip. Herken jij dat ook? 

2. Woelig Jeruzalem
Ik weet niet of musea in Europa het nog zouden aandurven in ons politiek gevoelige klimaat: een tentoonstelling over het leven in Jeruzalem tussen 1000 en 1400. Handel en kunst floreerden. Maar het was ook de tijd waarin christelijk geïnspireerde kruisridders dood en verderf zaaiden. Er rezen conflicten waar we nu nog steeds mee leven. De Metropolitan Museum in New York deed het gewoon: een spectaculaire tentoonstelling Every people under heaven maken.

Vandaag is de laatste dag, je kunt er niet meer naartoe. Maar je zou hopen dat-ie naar Europa kwam om licht te doen schijnen over kwesties die nog altijd relevant zijn. Hoe leef je samen op een plek die voor ieder heilig is?

Ik bezocht de tentoonstelling in oktober, en vergaapte mij aan vervaarlijke zwaarden met pauselijk opschrift, aan gouden siervoorwerpen en video-interviews met hedendaagse bewoners, aan maquettes van de kerk en de moskee, aan unieke illustraties uit een Koran (!) die niet alleen Mohammed maar ook aartsvader Abraham en Jezus Christus laten zien.

Je zult het vanaf morgen met de catalogus moeten doen. Die is ook niet mis. Zie de juichende recensie van de New York TimesVia Amazon gewoon te bestellen. En wie het gevoel wil hebben er toch stiekum te hebben rond gelopen, lees het beeldende verslag uit de Guardian, de seculiere krant die religie zo prettig serieus neemt.

3. Christelijke doelen raken
Verontrustend nieuws van terrorisme-deskundige Beatrice de Graaf. Al Quaida en IS roepen in hun laatste maandblad hun terroristen op doelbewust christelijke symbolen te treffen. We zien de gevolgen in Europa: een doelbewuste aanslag op een kerstmarkt in Berlijn en een moord op priester Jacques Hamel in Normandië. Kerken in Nederland waren rond Kerstmis logischerwijze extra beveiligd. Gelukkig bleven aanslagen uit.

Het is koren op de molen van partijen die zeggen dat we afstevenen op een radicaal treffen tussen mensen met christelijke wortels en aanhangers van de islam. Hoe kunnen we zo’n (burger)oorlog voorkomen?

 Beatrice de Graaf zegt terecht: niet meteen in paniek raken. We zijn heus weerbaar. Het zou ook helpen, denk ik, als de islam voor iedereen duidelijker aardt in onze westerse cultuur. Hierover schreef de vermaarde socioloog Peter Berger een mooi stuk. 

Peter Berger (1929) maakte onder meer naam als godsdienstsocioloog. Geloof smeedt een band tussen mensen, dat heeft het altijd gedaan, zegt hij. Maar sinds de moderne tijd moeten samenlevingen leren omgaan met een publieke sfeer waarin meerdere opvattingen en geloven naast elkaar bestaan. Zelfs als individu kunnen – en zullen - mensen meerdere opvattingen tegelijk huldigen.

Zo’n houding is heel goed verenigbaar met islam, ook al zeggen sommigen van niet, vindt hij. In bijgaand stuk doet hij een voorstel hoe je dat zou kunnen organiseren. Het is een voorbeeld van respectvol meedenken met andersgelovigen, zonder dat essentiële westerse opvattingen in het geding komen. In een tijd van toenemende botsingen is dat des te waardevol. En wie graag kennis maakt met de essentie van Bergers werk, lees dit mooie interview. Ook een wetenschapper van zijn formaat kan nog van mening veranderen, gelukkig.
 
Voor mijn boek Los van God, dat dit voorjaar bij Prometheus verschijnt, is de discussie over christendom versus islam een belangrijk thema. Mijn redenering luidt simpel gezegd: als we ons in Nederland zelf niet gaan bezig houden met de betekenis van onze christelijke wortels, gaan ultra-radicale moslims dat wel voor ons doen. En wat is dan de uitkomst? Een dom en hard gevecht van hullie tegen zullie, geformuleerd door mensen die niets met het christendom op hebben? Dan kunnen we de erfenis beter zelf ter hand nemen. Meer daarover in de komende nieuwsbrieven. 
En dan nog dit:

* Nederlanders schatten het aantal moslims in ons land drie keer te hoog in. Andere westerlingen doen dat trouwens ook. Zie een ontluisterende grafiek uit de Guardian. Dit overkomt alle minderheden.
Ps.

Ik kreeg een reactie van Jan Willem Rijke op mijn vorige nieuwsbrief. Wisten wij dat Franciscus van Assissi in 1219 naar een kruisvaarderskamp reisde in een (vergeefse) poging een oorlog om het heilig graf van Jezus te voorkomen? Hij wist de sultan te bewegen om met vredesvoorstellen te komen, maar ving bot bij de christenen. Jan Willem schrijft: ‘We weten dat religieus geweld van alle tijden is. Maar pogingen om te verzoenen zijn dat ook.‘

Waarvan acte.
Tot over twee weken hoop ik.

Nog geen abonnee? Word lid.

Geïnspireerd? Deel hem met anderen.
Liever niet meer ontvangen? Schrijf je dan onderaan uit.

Groeten van Yvonne
     

Over Yvonne Zonderop

Yvonne Zonderop is een onafhankelijk journalist. In mei 2017 komt haar nieuwe boek Los van God, op zoek naar onze wortels in een bange tijd uit. In aanloop deelt ze via deze nieuwsbrief haar kennis en ideeën over het maatschappelijke belang van religie. Ook geeft ze een kijkje in de schrijverskeuken; hoe schrijf je met een open blik over zo'n precair thema? Voor meer publicaties zie www.yvonnezonderop.nl 

     

Volg op Twitter
Bevriend op Facebook
Volg op LinkedIn
Deel
Tweet
Stuur door
Copyright © 2017 Yvonne Zonderop, All rights reserved.


Want to change how you receive these emails?
You can update your preferences or unsubscribe from this list

Email Marketing Powered by Mailchimp