W programie między innymi:

• Dziecko w roli matki, matka w roli dziecka – dr hab. Katarzyna Schier
• Arabskie matki nie jadą do Europy – prof. dr hab. Ewa Machut-Mendecka
• Matka zdominowana przez ideologię – dr hab. Tomasz Olchanowski
• Matki pochłaniające – Zenon Waldemar Dudek
• Burdelmama, burdeltata w kulturze – dr Paweł Fijałkowski
• Dyskusja: Archetyp matki w cywilizacji sukcesu: miłość, altruizm, ofiara – moderator dr Krzysztof Dorosz

Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programie.

Zapisane w ciele – odwrócenie ról w rodzinie i transgeneracyjny przekaz – Katarzyna Schier

Parentyfikacja, czyli odwrócenie ról w rodzinie, jest przykładem transgeracyjnego przekazu traumy. W referacie przedstawię namysł nad tym zjawiskiem. Wskutek odwrócenia ról dziecko staje się opiekunem rodzica lub rodziców. Może być rodzinnym terapeutą, mediatorem, katalizatorem napięć lub „podziwiaczem” (parentyfikacja emocjonalna); może opiekować się chorym rodzicem, zarabiać pieniądze, prowadzić dom, być tłumaczem w sytuacji emigracji (parentyfikacja instrumentalna).
W odwołaniu do wyników badań własnych oraz na przykładach klinicznych przedstawię skutki parentyfikacji, w szczególności dotyczące sfery cielesnej (zaburzenia psychosomatyczne i zaburzenia obrazu ciała).

Arabskie matki nie jadą do Europy – Ewa Machut-Mendecka

Dzisiaj uchodźcy z Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej wędrują do Europy stając się jej częścią. Kim są, jak dorastali? Jak zaważyły na ich wychowaniu matki? Matka na Wschodzie i w Afryce, zgodnie z przyjętym skryptem kulturowym, jest charyzmatyczna – zdecydowana i władcza. Całkowicie oddana rodzinie, nawet na ruinach, walczy o jej dobrobyt. Matki z Syrii, Iraku, Afganistanu, Arabki, Kurdyjki, Jazydki, Berberki nie jadą do Europy. Niezależnie od tego, ile straciły, pozostają na miejscu jako symbol niewygasłej tradycji swojego regionu. Postać matki wyłania się zwłaszcza z kilku obrazów:

• Jest wyniesiona przez islam, zgodnie z którym macierzyństwo, z punktu widzenia wiary i kultury, należy do najwyższych wartości.
• W haremie wychowuje synów przez dłuższy czas w żeńskiej części domu, co wpływa na ich tożsamość.
• Bywa matką karzącą – głównie w strukturach plemiennych i wiejskich.
• Staje się androgyniczna, kierując rodziną.
• Pozostaje w ścisłym związku z synami, wynoszącymi ją na piedestał.
• Decyduje o losach córki.
• Jest matką szahidów (poległych w walkach).

Matka zdominowana przez ideologię – Tomasz Olchanowski

W starożytnej myśli greckiej i u Platona eidos, pierwotnie znaczyło – „to, co ktoś widzi – wygląd i kształt w konkretnym sensie – oraz to, dzięki czemu, za pomocą czego ktoś coś widzi”. Idee pozwalają nam widzieć i oglądać, dzięki zaś widzeniu, czy też wizji zdobywamy wiedzę, czyli coś wiemy. Oczywiście idee rodzą inne idee, generują wciąż nowe perspektywy. Wynika stąd, że im większa liczba idei jest do naszej dyspozycji, tym więcej widzimy, im głębsze mamy idee, tym głębiej widzimy. Perspektywy monocentryczne zubożają naszą wizję świata, życia, człowieka, jak i nasze doświadczenie. Jednak niektóre idee, niczym okruchy, z unoszonego w przestworza, pękniętego diabelskiego lustra, wpadają do naszych oczu, zamrażając przy tym nasze serca, i stają się zaczynem ideologii.

Cóż dzieje się z systemem rodzinnym, kiedy to matka przyjmuje postać „ślepej”, odurzonej, strażniczki ideologii? Kiedy próbuje stać się perfekcyjnym ideologicznym automatem? Matka, sama będąca ofiarą procesów znacznie potężniejszych od niej, szukająca schronienia przed lękami, przemocą i traumatycznymi wspomnieniami w ideologiach wyznawanych przez swych prześladowców… Przewodnikami po zagadnieniu będą: Hans Christian Andersen i James Hillman.

Burdelmama i burdeltata w XIX-wiecznej kulturze polskiej – Paweł Fijałkowski

W XIX w. prostytucja rozwinęła się w ważną sferę życia społecznego i gospodarczego, przybierając coraz bardziej urozmaicone formy, mające zaspokoić różnorodne potrzeby klientów. Władze państwowe stworzyły system kontroli i reglamentacji usług seksualnych, akceptowały lub tolerowały funkcjonowanie domów publicznych. Prowadzili je przedsiębiorcy zwani w oficjalnych dokumentach gospodarzami i gospodyniami, występujący w mowie potocznej pod wieloma innymi określeniami, które z biegiem czasu nabrały mniej lub bardziej pejoratywnego wydźwięku. Niezależnie od faktycznej roli pełnionej przez burdelmamy i burdeltatów, rzeczowo analizowanej przez lekarzy, ich postrzeganie przez publicystów i pamiętnikarzy odzwierciedlało narastającą krytykę systemu reglamentacji usług seksualnych.