COLUMN SASKIA SOE| Waar is het gevoel

“Hebt u dat Kerstgevoel al?” vraagt de eenzame winkelier in zijn onverwarmde pop-up winkel. In een kaal pand verkoopt hij parafernalia die bij allerlei winkels zijn achtergebleven. Een verenigde magazijnverkoop met de door hemzelf uitgezochte schatten. Buiten op een stoepbord staat haastig geschreven ‘Vind hier Kerstcadeaus’. Het handschrift doet me denken aan mijn driftige pen wanneer het college te snel wordt voorgedragen, ik herken de noodzaak van ongeduld in het overbrengen van de boodschap. Hij zal de spullen graag snel kwijt zijn. Zo snel dat hij ze vast heeft ingepakt, scheelt tijd. En moeite. Want Kerst is al zo druk. En er ligt vooral veel druk op. Althans, dat houden we ons vaak voor.                      

Als kerstkind, want Kerst fuseert al jaren met mijn verjaardag, groeide ik op met een enorme warmte voor de decembermaand. Weinig gaf me een veiliger gevoel dan de geur van de Blauwspar in de woonkamer en het knisperende haardvuur dat daar tegenover lonkte. In de winterkou voelde de kerstsfeer als een warm deken waar ik nooit meer onder vandaan wilde.                   

De warmte is inmiddels vervangen. Het lijkt alsof ik nu rond Kerst een heimelijk gevoel krijg, een schraal verlangen naar hoe het vroeger was. Om het verleden tastbaar te maken zoek ik verwennerijen uit voor dierbaren, in de hoop hen op te warmen met een herinnering.

Maar al vind ik het perfecte cadeau bij deze eenzame winkelier, het warme gevoel ontbreekt. De leegte in zijn blik, in de onsamenhangendheid van zijn merchandise en van de bleke winkelmuren maken een grap van de kerstwarmte. De betekenisloze pakketjes gehuld in cadeaupapier geselecteerd voor een nog onbekende klant, en het dus net zo onbekende ontvangend eind, geven een koud gevoel. De vraag van de winkelier lijkt wat ironisch, dus ik antwoord hem eerlijk dat ik het nog wat koud heb en reken snel af.<                  
 

Nee, dit is geen fictie. Ik heb dit allemaal wel eens gedacht, ik heb dit allemaal wel eens gevoeld, ik heb dit allemaal wel eens gedaan. Cat person was niet alleen de confrontatie met de rare dingen die ik denk te moeten toestaan, uit onzekerheid of omdat ik het gevoel hebben dat dit onderdeel is van de dating game. Maar ook met de fucking rare scenario's die ik kan verzinnen en de absurde dingen die ik of we doen als we niet meer weten wat we met de situatie aanmoeten. Waarschijnlijk uit angst de ander te kwetsen, maar vaak is dit gedrag juist de reden dat we de ander kwetsen. Another round of ghosting, anyone?

Ik was blijkbaar niet de enige bij wie dit verhaal een gevoelige snaar raakte, maar de backlash verbaasde me zeer. Het meisje in het verhaal was een bitch en een slet. Er bestaat nu zelfs een twitter account voor mannen die willen reageren op cat person. En aan de andere kant begon er een discussie over de scheve machtsverhoudingen en vaak nog traditionele rolverdeling in hetero date situaties. Het deed me afvragen of het verhaal wel begrepen werd? En of ik het verhaal wel had begrepen? Maar dat is denk ik niet the point. Een fictie verhaal heeft niet 1 waarheid, dus ga ik nu ook de mijne er aan verbinden.

Want voor mij was dit een verhaal over de subtiliteit van relaties tussen mensen en alle verschillende gevoelens die we ervaren in zo’n situatie. Hoe we proberen te analyseren wat die ander wel niet voelt en denkt, om er vervolgens handig op in te spelen. Om een situatie die uit niets anders bestaat dan uit de emotionele keuzes van meestal twee mensen, toch in rationele blokjes te kunnen opdelen en het zo te kunnen begrijpen.

In een tijd waarin we meer communiceren via 140 geschreven tekens of een gif waarin de glitters op je neer dalen, verbinden we harde rationele conclusies aan woorden die uit een gevoel voor ons zijn neergepend. Zakelijk als we ze ontvangen in zwart en wit, vullen we de emotionele lading maar naar eigen inzicht in. En zo creëren we fantastische prinsen en prinsessen aan de hand van de informatie die we tussen de regels lezen. Of zoals we die informatie wilen lezen.

Zoals de hoofdpersoon in real life zoekt naar het beeld wat ze heeft gecreëerd van haar date over de sms. De teleurstelling en schaamte die ze voelt als hij niet aan dit beeld voldoet. Want tja, daar zit ze dan. Op die date. Al die tijd heeft ze gezegd dat dit is wat ze wilde en dat ze hem heel leuk vond. Ze heeft het balletje aan het rollen gebracht, het gevoel dat ze niet meer terug kan overvalt haar en ze raakt verstrikt in een situatie waar ze niet in wil zitten. En haar date vast ook niet.

Dat deze uitkomst niet de uitkomst had hoeven zijn daar ben ik het met alle groepen over eens. De reden waarom dit de uitkomst is niet helemaal. Ja, ze had gewoon eerlijk kunnen zijn. Ja, hetero dates zijn vaak erg traditioneel qua rolverdeling. Maar belangrijker nog dan dit alles, wanneer proberen we elkaar weer echt te leren kennen als mensen? Gewoon op straat, in de winkel, terwijl we koffie drinken in een cafe, I dont care. Wanneer stellen we ons weer open voor de ander om alle pracht en praal, alle eigenaardigheden van elkaar te ontdekken. Zonder de mogelijkheid direct naar links te swipen als het niet 100% in het plaatje past?<