Copy

Beste <<Voornaam>>,


De zomer staat op het punt te beginnen, en daarmee wordt het pas laat donker. Écht donker wordt het trouwens niet - verderop lees je meer over die "grijze nachten". 

Ook geen bijeenkomst in juni


Afgelopen woensdag kreeg ik per e-mail van de Bibliotheek Arnhem te horen dat de gemeente (eigenaar van het MFC Presikhaven) heeft bepaald dat de multifunctionele ruimtes in ieder geval tot 1 september gesloten blijven. Alleen basisschool / kindcentrum De Werf mag deze ruimtes zo nodig gebruiken.

En daarmee valt helaas ook het doek voor de laatste bijeenkomst van dit seizoen. Laten we hopen dat we weer welkom zijn op zaterdag 6 september.

Komeet C/2019 Y4 ATLAS
in stukken gebroken


In de vorige Nieuwsbrief schreef ik nog hoopvol dat we met C/2019 Y4 ATLAS eindelijk weer eens een heldere komeet zouden krijgen die met het blote oog te zien zou zijn. Maar helaas... rond 10 april brak de kern van de komeet in verschillende stukken.

De Italiaanse komeetwaarnemer Gianluca Masi maakte op 11 april onderstaande foto waarop te zien is dat de komeet in zeker vier stukken is gebroken. Gianluca schreef erbij: "Comet C/2019 Y4 ATLAS, the one we were hoping to see putting on a great show, has shattered both its and our hearts".

... en Hubble kijkt mee


Oook de Hubble ruimtetelescoop maakte verschillende fotos van ATLAS waarop duidelijk te zien is dat de komeet in nog veel meer stukken is gebroken.

Prachtige foto's, maar helaas zal de komeet daardoor geen spectaculaire show meer kunnen opvoeren.

Komeet PANSTARRS nog steeds te zien
met een prismakijker


Een komeet die, zoals verwacht, niet zeer helder wordt maar stabiel rond magnitude 8 blijft is C/2017 T2 PANSTARRS. Ontdekt met de Panoramic Survey Telescope and Rapid Response System (vandaar de naam) op Hawaii. De komeet blijft voorlopig zichtbaar in een prismakijker.

Met een telelens (200mm brandpuntsafstand) maakte ik deze foto op 20 mei, toen hij de sterrenstelsels M81 en M82 passeerde. Nou ja, "passeerde": de stelsels, links op de foto, staan op 12 miljoen lichtjaar afstand en de komeet op nog geen 14 lichtminuten (249 miljoen km)! De typische groene kleur wordt veroorzaakt door het gas cyanogeen.

Voor wie van puzzelen houdt: bereken de afstand tot de sterrenstelsels in kilometers. 

Vanavond (of morgen):
een historische lancering

Afgelopen woensdag zouden de Verenigde Staten twee astronauten eindelijk weer vanaf eigen grondgebied de ruimte in schieten, met – voor het eerst – een commerciële vlucht van Elon Musks bedrijf SpaceX. Helaas, vanwege slechte weersomstandigheden werd de lancering uitgesteld. Die zal nu - als het weer wél meewerkt - vanavond om 21.22 uur Nederlandse tijd plaatsvinden.

Niet alleen is het voor het eerst dat astronauten vervoerd worden door een bedrijf in plaats van een overheidsorganisatie zoals Nasa (VS) of Roscosmos (Rusland), maar met de lancering viert Amerika ook zijn eerherstel als ruimtegrootmacht.

De astronauten Robert Behnken (rechts) en Douglas Hurley.
Op de achtergrond de Falcon 9 raket met daarop de Crew Dragon capsule.

Sinds in 2011 de laatste Space Shuttle met piepende banden op het aardse asfalt landde moesten Amerikaanse astronauten naar het internationale ruimtestation ISS liften met Russische Sojoez-raketten – een gevoelige klap voor het land dat met de maanlandingen in de jaren zestig en zeventig de ruimterace met de toenmalige Sovjet-Unie definitief wist te winnen.

Vandaar dat zowel SpaceX als NASA er vanavond een groot feest van maken: eindelijk lanceert Amerika de eigen astronauten weer vanaf het eigen grondgebied in een door Amerikanen gebouwde raket.

Als ook vanavond de lancering niet lukt is de volgende poging morgenavond (zondag) om 21:00 uur Nederlandse tijd.

De "beruchte" grijze nachten zijn er weer!


Vanaf 18 mei tot 22 juli kunnen we in Nederland weer "genieten" van de grijze nachten. De zon zakt in die periode minder dan 18 graden onder de horizon. Daardoor blijft het de hele nacht schemeren.

Dat merk je vooral op en rond 20 juli: de langste dag van het jaar. De zon staat op deze dag het hoogst aan de hemel en het is langer licht dan tijdens de overige 364 (of 365) dagen. Deze dag is het begin van de astronomische zomer.

Kijk je dan diep in de nacht naar het noorden dan is het daar duidelijk lichter, want daar staat de zon onder de horizon. Voor sterren kijken is het natuurlijk niet bepaald ideaal.

 

Maar wie weet kunnen we dan net als de afgelopen zomer weer van die mooie lichtende nachtwolken genieten!

Zo ontstaat een planeet


Tot slot nog een prachtige foto van het ontstaan van een planeet. Zoals je mischien wel weet ontstaan planeten en de ster waar ze omheen draaien uit een grote wolk met stof en gas. Zo'n wolk begint te draaien en verandert dan in een schijf.

Voor het eerst is met de VLT (de grootste telescoop ter wereld) in zo'n stofwolk de vorming van een planeet gefotografeerd. We kijken boven op de schijf (links). Rechts zien we een uitvergroting. In de kleine cirkel zien we een "twist" in de wolk: hier klit het stof en gas aan elkaar en ontstaat er langzaam een nieuwe planeet! De grotere cirkel rechtsonder toont de baan van de planeet Neptunus op dezelfde schaal.

Wat mij betreft is dit DE foto van de maand!

Ik wens iedereen een gezonde en fijne zomer! Zodra we weer iets mogen organiseren stuur ik je weer een Nieuwsbrief.

Floris-Jan van der Meulen
Twitter
Facebook
Website
Je kunt je gegevens aanpassen of je uitschrijven van de nieuwsbrief

Email Marketing Powered by Mailchimp