Copy
18 Ağustos 2019

Değerli VOYD Okurları,

Açık veri, veri gazeteciliği, veri okuryazarlığı ve veri görselleştirme gibi alanlarda Türkiye’de ve dünyada dikkat çeken gelişmeleri, yaptığımız çevirileri & röportajları ve incelemeleri derlediğimiz VOYD Haftalık Veri Bültenimizin 43. sayısıyla karşınızdayız.

HAFTANIN ÇEVİRİSİ/MAKALESİ

Açık Devlet Dönüşümü ve Ombudsman Kurumun Rolü 
Günümüzde, açık veri teknolojileri ve açık devlet politikaları arasındaki ayrım bulanıklaşmıştır. Açık devlet ve açık verinin her biri diğeri olmadan var olabilir: Bir devlet, yeni teknolojiyi benimsemese bile, şeffaf olma anlamında açık bir devlet olabilir. Veya bir devlet, son derece donuk ve hesap verebilir olmasa bile, siyasi olarak tarafsız konularda büyük miktarda açık veri sağlayabilir. Açık devlet, devlet tarafından özellikle şeffaf, iş birliğine dayalı ve katılımcı bir biçimde gerçekleştirilen faaliyetleri içeren çok taraflı, politik ve sosyal bir
süreçtir. Makalenin tamamını okumak için tıklayınız.


Veriye Can Veren İnsan: Amanda Cox 
NYT veri editörü Amanda Cox’ a göre veriyle çalışırken sorunlara yönelik en iyi ve en yaratıcı çözümleri bularak zaman geçirmek eğlenceli ancak zaman kaybı da olabilir. Cox, verilerden elde edilen olguları sunmadan önce doğru görsel formu kullandığımızdan emin olmanın önemine dikkat çekiyor. Cox’un New York Times röportajını VOYD üyemiz H.Onur Teksan çevirdi. VOYD Blog’dan okuyabilirsiniz.

AÇIK VERİ

Açık Veri Periyodik Tablosu
Tablo, açık veri ile alakalı çalışmaların başarıyla sonuçlanması için engellerin ve kolaylaştırıcı etkenlerin beş kategoriye indirgenerek incelenmesine olanak sağlıyor. Mevcut literatüre ve vaka çalışmalarına dayanarak, açık veri girişimlerinin sıklıkla etkisini belirleyen, mümkün kılan ya da engelleyen koşulları ayrıntılandıran tabloda açık veri öğeleri yer alıyor. Yerele bağlı sapmanın (değişkenliğin) ve olayın içinde bulunduğu bağlamın önemi doğal olarak en başta gelen faktör olmasına rağmen, günümüz araştırmaları ve bu alandaki çalışmalar bize beş temel konu kategorisinde toplanan öğelerin, – Sorun ve Talep Tanımı, Kapasite ve Kültür, Ortaklık, Riskler, Yönetişim (Governance) – benzerleri ülkeler arasında yinelendiğinde, açık veri projelerinin başarısını ya mümkün kıldığını ya da engellediğini gösteriyor. Daha fazla bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

VERİ GAZETECİLİĞİ

Veri Gazeteciliği El Kitabı-1 Gazeteciler Neden Veriden Yararlanmalıdır?
Gazeteciler veriyi bir fırsat olarak görmeliler. Örneğin (işsizlik gibi) soyut bir tehdidin insanları, yaş, cinsiyet ve eğitim bakımından nasıl etkilediğini ortaya çıkarabilirler. Veri kullanımı, soyut bir unsuru, herkesin anlayabileceği ve kendisini ilgilendirdiğini göreceği bir şeye dönüştürebilir. İnsanların karar almasına yardımcı olacak kişisel konular da yaratabilirler: Bu, otomobil ya da ev satın almadan, hayatta eğitim veya kariyer doğrultusunda hareket etmeye yahut borçlanmamak için detaylı bir gider hesaplayıcı üretmeye kadar gidebilir. Mirko Lorenz tarafından yazılan el kitabının bu bölümünü buradan okuyabilirsiniz. 


ProPublica'dan "Collaborative Data Journalism" Rehberi 
ProPublica 5 bölümden oluşan rehber veri gazeteciliği projeleri üretirken birlikçe çalışmanın yöntemlerine ve önemine yer veriyor. Özellikle büyük veri setleri ile yerel bir haber merkezinin teknik açıdan başa çıkabilmesinin zorluklarını ve bu aşabilmenin yöntemlerinin kendi çalışma örnekleri üzerinden ele alıyorlar. Rehbere buradan ulaşabilirsiniz.


Gazeteciliğin Geleceği: Veri Gazeteciliği 
Sayısal teknolojiler haber üretim anlayışını değiştiriyor. Medyanın dijital verilerin aktığı bir havuza dönüşmesi hiç durmadan devam eden bir süreç, bu sebepledir ki bu alanın tanımıyla birlikte etkileri de hala tam olarak anlaşılamamaktadır. Veri güdümlü gazetecilik, veri gazeteciliği, veriye dayalı gazetecilik gibi tanımların çeşitliliği de bunun göstergesi. Peki, “araştırmacı gazetecilik” ise neden “veri gazeteciliği” deniyor? Ne değişti, fark nedir?” bu soruların yanıtları ise değişen şartlar, sayısal teknolojilerde gizli. Veri gazeteciliğine, ‘gazeteciliğin geleceği’ denirken aslında ‘gazetecilerin de geleceği’ denilmek isteniyor. Medya artık her şeyden biraz anlayan, veriyi olumlu anlamda manipüle edebilen, analiz edebilen ve yorumlayabilen muhabirleri haber merkezinin bir parçası yapıyor. VOYD Yönetim Kurulu Üyemiz Pınar Dağ’in kitap bölümü için yazdığı makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

VERİ GÖRSELLEŞTİRME

Jon Snow'un 3 Boyutlu Kolera Haritası
İngiliz anestezi ve tıbbi hijyen doktoru John Snow'un, 1854’te  Londra'da yaşanan büyük kolera salgını sırasında oluşturduğu “Kolera Kurbanları Haritası”, etkili veri görselleştirmesinin en ünlü örneklerinden biridir. Kolera kurbanlarının evlerini bir haritaya çizen Snow, tüm yerel vakaların nedeni olarak Broad Street'teki bir su pompasını tespit etmiştir. Snow'un haritası, esas olarak koleranın kirli su ile yayıldığını ortaya koymuş ve tür hastalıkların kötü hava yoluyla bulaştığına inanan dönemin geçerli miasma teorisini çürütmüştür.  John Snow'un  haritasının etkileşimli bir versiyonunu oluşturmak, haritacılık alanında bir geçiş törenine dönüşüyor. Üç boyutlu hazırlanan “İnteraktif John Snow Kolera Haritası”,  orijinal harita ile haritanın üç boyutlu versiyonu arasında geçiş yapılmasına olanak tanıyor. Bu 3 boyutlu görünümünde Snow'un siyah noktaları (insanların koleradan öldüğü yeri gösterir) dikey yığınlar haline gelerek, birden fazla ölüm yaşayan hanelerin tam konumlarının daha net bir görüntüsünü sunuyor. Heyecan verici detaylara buradan ulaşabilirsiniz.

Evsizlerin Irk ve Etnik Köken Ayrımları 
Demografik Veri Projesi, ABD'deki evsizliklerin ırksal farklılıklarının  ve etnik kökenlerin oransal dağılımını araştırıyor. Buna göre bir insanın nerede doğduğu onun  nasıl yaşadığını, nasıl öldüğünü ve birçok toplumsal faktörü büyük ölçüde etkiliyor. Projeye göre siyahi insanlar, beyaz ırk mensuplarına göre evsizlikle daha fazla karşı karşıya kalıyor. Detaylara buradan ulaşabilirsiniz.

Haftanın Grafiği 14 - Yoğunluk Grafiği
Yoğunluk grafiği, verinin devam eden bir süre içerisinde veya belli bir zaman periyodunda dağılımını görselleştirir. Değerlerin yansıtılmasında dağınıklığı azaltarak daha düzgün, pürüzsüz geçişlere imkan tanır. Yoğunluk Grafiği ve birçok veri görselleştirme yöntemi ile ilgili detaylara VOYD'un Medium adresinden ulaşabilirsiniz. 

VERİ SETİ

Video Oyunları ve Silahlı Ölümler Arasındaki İlişki
Bu ayın başında ABD'nin Texas ve Ohio eyaletlerinde düzenlenen iki silahlı saldırıda 29 kişi yaşamını yitirdi ve dünyanın pek çok yerinde silahlı ölümlerin sayısı artıyor. Elbette silahlı saldırıların ardında politik, sosyal, ekonomik ve toplumsal birçok etken bulunuyor. Peki video oyunları ile ve silahlı ölümler arasında nasıl bir ilişki var?  Video oyunlarının satış oranları ve silahlı ölümler arasındaki ilişkileri irdeleyen bu veri setinde OECD,  Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü ve ilgili kuruluşlardan derlenen Türkiye'nin de dahil olduğu 98 ülkenin verilerini içeriyor. Veri setini detaylı bir şekilde incelemek ve konuyla ilgili bir veri görselleştirme projesinde kullanmak üzere indirmek için buraya tıklayın.

ETKİNLİK

Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM)'inde Veri Kullanma Atölyesi!
20 Ağustos Salı günü İzmir Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji ve Araştırma Merkezi (EBİLTEM)'inde bir günlük veriyi anlama, yorumlama ve kullanma atölyesi düzenlenecektir. İzmir'de yaşayan ve katılmak isteyen VOYD üyelerimiz info@voyd.org.tr adresine yazabilirler. 

Veri Toplama ve Görselleştirme Çalıştayı | 7-8 Eylül 2019
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu tarafından desteklenen; Eşit Haklar için İzleme Derneği, Sosyal ve Kültürel Yaşamı Geliştirme Derneği ve Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği (Karkad-Der) iş birliğiyle yürütülen "İnsan Haklarına Eşit Erişim Kampanyası" kapsamında  veri toplama ve veri görselleştirme çalıştayı düzenleniyor.  Son başvuru 27 Ağustos 2019. Çalıştay 7-8 Eylül 2019 tarihlerinde düzenlenecektir. Daha fazla detay için tıklayınız.

VOYD'u Instagram ve Youtube Üzerinden Takip Edin 

VOYD, Eylül itibari ile güncel içeriklerini hem Instagram hesabından hem de Youtube üzerinden  paylaşmaya başlayacaktır. Tüm takipçilerimizi bekleriz.   

Veri Okuryazarlığı Derneği (VOYD), Türkiye'de veri okuryazarlığı, açık veri, açık hükümet, veri gazeteciliği, veri görselleştirme gibi alanlarda çalışmalar yapar, materyaller üretir, eğitimler düzenler.
Twitter Twitter
Medium Medium
Facebook Facebook
Website Website
YouTube YouTube
Email Email
Instagram Instagram
2019 Veri Okuryazarlığı Derneği (VOYD), 
Content licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.


Want to change how you receive these emails?
You can
update your preferences or unsubscribe from this list.

Email Marketing Powered by Mailchimp