Nieuwsbrief 13

29 augustus 2019

UITDAGINGEN IN IMMATERIEEL ERFGOED

Wekelijks bereiken mij overzichten van hoe er in de media aandacht wordt besteed aan immaterieel erfgoed. Het valt gelijk op dat die overzichten in de afgelopen weken sterk zijn toegenomen in omvang. Dat komt zeker door het grote aantal IE-evenementen in de voorbije periode. Ook de 150e bijschrijving in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland, Pride Amsterdam op 27 juli, kreeg veel aandacht. En de komende weken zal dat niet anders zijn met diverse corso’s in het vooruitzicht, waarvoor veel media al de nodige aandacht toonden bij de voorbereidingen.

Maar ik zie ook de nodige berichten voorbij komen over mogelijke controversiële aspecten van immaterieel erfgoed. Recent vanuit België over de Wildeman (Sauvage), die al zo’n 150 jaar deel uitmaakt van de optocht van Aat (Ducasse), een al meer dan 600 jaar oude vorm van immaterieel erfgoed. Niet zo bedoeld (en beleefd) vanuit de gemeenschap van Aat, vinden Brusselse antidiscriminatieactivisten dit een racistisch element en vragen UNESCO om maatregelen. Vanzelfsprekend is UNESCO tegen racisme en uitsluiting, maar tegelijk geeft het Verdrag inzake Bescherming van Immaterieel Erfgoed aan dat gemeenschappen zelf mogen uitmaken wat hun erfgoed is en dat zij zich daarin niet hoeven te onderwerpen aan het oordeel van anderen.

Het Intergouvernementeel Comité van het Verdrag komt in december bijeen in Bogota en zal zich hierover buigen. Als Kenniscentrum wachten wij de uitkomsten van die bespreking af. Dit voorjaar hebben wij in een verklaring onze positie nog eens aangegeven. Wij trachten bij te dragen aan een gunstig klimaat voor immaterieel erfgoed, waarin erfgoedgemeenschappen kunnen werken aan de toekomst van erfgoed en daar horen veranderingen bij. Maar altijd met de instemming en betrokkenheid van de erfgoedgemeenschappen en niet ‘van bovenaf’ opgelegd.

Ondertussen werken wij volop aan de onderzoekslijnen van onze Kennisagenda, ofwel de verschillende uitdagingen die erfgoedgemeenschappen ons hebben voorgelegd. In deze Nieuwsbrief besteden we onder meer aandacht aan de onderzoekslijn ‘Immaterieel Erfgoed & Superdiversiteit’, waarvan onlangs een eerste onderzoeksrapportage in Rotterdam werd opgeleverd. En natuurlijk blikken we vooruit naar de komende IE-dag op 2 november, als afsluiting van de Maand van de Geschiedenis met het thema ‘Zij/Hij’; eveneens een leuke uitdaging!

Leo Adriaanse

Update onderzoekslijn: 'Immaterieel Erfgoed & Superdiversiteit'

Het Kenniscentrum doet onderzoek naar de rol van immaterieel erfgoed in een superdiverse wijk en hoe het proces van erfgoed- en gemeenschapsvorming in zijn werk gaat. Om hier meer zicht op te krijgen, is de afgelopen maanden een casestudy verricht naar de West-Kruiskade in Rotterdam.

Het onderzoek, uitgevoerd door Marjan Beijering van Geschiedenislab, is gebaseerd op interviews met de belangrijkste stakeholders die actief zijn op de West-Kruiskade, zoals ondernemers, erfgoedinstellingen en gemeenteambtenaren. Specifieke aandacht in dit onderzoek was er voor de vraag hoe immaterieel erfgoed geborgd kan worden en hoe hier in beleidsmatig opzicht mee kan worden omgegaan.

Enkele voorlopige conclusies zijn, dat ondernemers een belangrijke rol spelen in de borging van immaterieel erfgoed en dat het opzetten van een ontmoetingsplek in de straat één van de mogelijke borgingsacties kan zijn.
Het volledige rapport staat op onze website. In de komende maanden zullen we een soortgelijk onderzoek uitvoeren in Arnhem.

Conferentie 'Immaterieel Erfgoed Verzamelen'

Op 11 oktober vindt de conferentie 'Immaterieel Erfgoed Verzamelen' plaats, georganiseerd door Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland en de Vlaamse partner Werkplaats immaterieel erfgoed. Centraal staan de vragen: Hoe verzamel je levend en dynamisch erfgoed? Wat betekent verzamelen in het kader van immaterieel erfgoed? Met welk doel wordt het verzameld en welke methodieken zijn er? Wat is de rol van erfgoedbeoefenaren in het proces van verzamelen en waarderen?

Verschillende collectionerende instellingen vertellen over hun werk en geven de voorzet voor (hopelijk) levendige discussies tijdens de werksessies over: (1) participatief verzamelen en presenteren, (2) verzamelen van wat ontastbaar is en (3) meerstemmigheid en ‘waarderen’ van immaterieel erfgoed.

Keynotesprekers Filomena Sousa en Joanne Orr zijn gevierde internationale experts op het gebied van immaterieel erfgoed, participatie en collectioneren.

Bekijk het hele programma en meld je vóór 1 oktober kosteloos aan!

Oproep 'Immaterieel Erfgoed & Toerisme': sprekers gezocht!

'Immaterieel erfgoed & Toerisme' is één van de onderzoekslijnen van het Kenniscentrum. Waar liggen voor de erfgoedgemeenschappen kansen en uitdagingen? Maar ook: hoe kun je voorkomen dat jouw erfgoed slechts een kunstje voor toeristen wordt?

Het jaar 2019 staat in het teken van verkennende onderzoeken in verschillende provincies, waarbij ook de immaterieel erfgoedgemeenschappen zelf betrokken worden. Op 29 mei 2020 organiseert het Kenniscentrum een conferentie over het thema ‘Immaterieel Erfgoed als toeristische bestemming’, waarop het onderwerp in nationaal en internationaal verband behandeld zal worden en waarvoor het Kenniscentrum op zoek is naar sprekers. Lees meer...

Maand van de Geschiedenis

De Maand van de Geschiedenis is het grootste geschiedenisevenement van Nederland. Honderden culturele, literaire en mediaorganisaties besteden in oktober aandacht aan geschiedenis. Dit jaar staat het thema ‘Zij/Hij’ centraal. In ons overzicht van erfgoedactiviteiten staan verschillende activiteiten die bij dit thema aansluiten. Wie nog meegenomen wil worden in de programmering van de Maand van de Geschiedenis, kan dit nu nog aanmelden!

AmbachtenLab

Sinds vorig jaar werkt het Kenniscentrum aan de methodiek van het AmbachtenLab als middel voor duurzame innovatie van ambachten in Nederland. Na vier pilots en een evaluatie is deze methodiek nu beschreven in het Handboek AmbachtenLab. Het Handboek is al naar diverse museumorganisaties gestuurd die interesse hebben om ook een AmbachtenLab te organiseren.

Nieuwsgierig naar hoe zo’n Lab eruit ziet? Bekijk het Handboek en de foto's.

IE-dag Arnhem 2 november 2019

We werken hard aan een verrassende invulling van de IE-dag van dit najaar. In het programma wordt onder meer aansluiting gezocht bij het thema 'Hij/Zij' van de Maand van de Geschiedenis. Noteer zaterdag 2 november alvast in je agenda! De IE-dag vindt plaats in de Kasteelboerderij van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem, onze thuisbasis. Meer info volgt snel, dus houd onze website in de gaten...

Bewustwordingscampagne

In september start het Kenniscentrum met een bewustwordingscampagne om mensen te laten zien dat vrijwel iedereen met immaterieel erfgoed bezig is. De campagne zal vooral te zien zijn via korte filmpjes op Facebook en I nstagram. Houd onze pagina’s de komende tijd dus goed in de gaten! We stellen het zeer op prijs als jullie de campagne binnenkort willen delen in jullie netwerk, zodat straks heel Nederland bij het zien van de filmpjes denkt:
‘Oh, is dit ook immaterieel erfgoed?!’

Erfgoed Jong!

Op 9 oktober wordt Erfgoed Jong! gelanceerd in Museum van Loon. Ook wordt de nieuwe website gepresenteerd. Jonge erfgoedprofessionals, dus ook vanuit immaterieel erfgoed, zijn van harte uitgenodigd om kennis met elkaar te maken en onder het genot van een hapje en een drankje te netwerken.

Kom jij ook...?

This email was sent to <<E-mail>>
why did I get this? unsubscribe from this list update subscription preferences
Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland · Hoeferlaan 4 · Arnhem, Gld 6816SG · Netherlands