Nieuws

Een verslag van Marije Mertens, zij organiseerde deze excursie.

Op Facebook beschrijven zij het zelf alsvolgt: Aan de Ouwendorper enk, twee kilometer ten oosten van Garderen, boeren Nelleke Meersma en Adriaan Antonis op de Ouwendorperhoeve. De Ouwendorperhoeve is een boerderij uit 1876, 12 hectare enkeerdgrond en 4 hectare podzolgrond. Het laagste punt van het land is een doodijsgat. Land met cultuurhistorische waarde, waar op gepaste wijze geboerd en geleefd moet worden. Nelleke en Adriaan hoeden er oude rassen, van groot historische waarde. Het Friese melkschaap, lakenvelder runderen en Bonte Bentheimer Landvarkens. Drie oer-Hollandse rassen en helaas met uitsterven bedreigd. De schapen melken zij seizoensgebonden, vanaf maart t/m september. Van de melk, wordt boerenschapenkaas, yoghurt en een ongerijpte verse kaas (Griekse kaas) gemaakt. Voor behoud van het levend erfgoed worden onze deren ingezet voor de stamboekfokkerij, maar niet iedere nakomeling vindt een plek in de fokkerij. Dat betekent dat sommige dieren na een mooie weideperiode worden afgevoerd naar een lokale slachterij om verwerkt en verwaard te worden tot een mooi eindproduct. De ambachtelijke zuivelproducten en vleesproducten worden verkocht in de boerderijwinkel. U kunt de schapen, de koeien en varkens bezoeken op afspraak. Voor scholen en groepen organiseren wij (op afspraak) excursies. De winkel is op woensdag (17.00 tot 18.30 uur), vrijdag (13.00 tot 17.00 uur) en zaterdag (11.00 tot 15.00 uur) geopend.

Vanuit Nijmegen en Apeldoorn bezochten we met ‘n klein groepje de Ouwendorperhoeve te Garderen. We reden de glooiende plattelandsweg in met de electrische auto van Karla en reden via een kleine voorrijlaan langs de boerderij de parkeerplaats op. Die keek uit op een groot glooiend dal dat door bosrand werd omzoomd. Achter ons lag de boerderij met winkel met uitzicht op een schitterend glooiend dal. Er zou een dood ijsgat  uit de ijstijd in de grond zitten, dat deze speciale ligging creëerde.
Boer Adriaan en boerin Nelleke ontvingen ons hartelijk in hun mooie ruime houten boerderijwinkel, naast hun mooie boerderij met lindebomen uit 1867. Er is van alles aan moois en lekkers uitgestald: mooie zachte witte schapenvachten, hun zelf gebrouwen bier, natuurlijke cosmetica, allerlei streekproducten en natuurlijk hun eigen biodynamische schapenkaas, en vlees van hun schapen en Bonte Bentheimer varkens.

Na een onderlinge introductie nam boer Adriaan ons mee het dal in waar we met uitzicht op de weides een gedegen uitleg kregen over de samenhang van het boeren in de natuur.Daarna liet hij ons de dieren zien. Vooral het zwijn Kees riep heel veel fascinatie op. Kees was als jong zwijntje door de moeder achtergelaten en de boswachter had het zwijntje aan Adriaan en Nelleke toevertrouwd. Daarom huppelde daar nu het tamme zwijn Kees tussen de Bonte Bentheimer varkens. Je kan het wel een soort elegant huppelen noemen, want Kees beweegt zich met een veel lichtere tred en zwieriger vergeleken met de gevulde, veel loggere varkens. Met verwondering bekeek het zeldzame Nederlandse varken ons.

Als eerste zag ik de beer, de Hulk genaamd met enorme slagtanden aan weerszijden naast zijn bek die zich met weldaad te goed deed aan het gras. Het leek de varkens maar ook de boer niks te deren dat het regende. Vrolijk kwamen ze naar me toe nieuwsgierig als ze waren met hun mooie grote snuit gilden ze een beetje naar me. Het zwijn nam zelfs een heerlijk modderbad in de regen!
Adriaan legde uit dat het varken bedreigd is in zijn bestaan omdat het enige ras dat nu voor veeteelt wordt gebruikt heel efficiënt is om binnen te houden, maar niet om buiten te houden zoals  deze varkens. Daarnaast bevatten deze juist wat meer vet, wat juist de smaak juist erg verbetert. Het varken wordt ook gehouden om Amerikaanse kers (in het bos) klein te houden. Ze kunnen maximaal 3x per jaar zeugen en de biggen worden alleen per 2 verkocht. (Varkens zijn toch gezelschapsdieren). Daarnaast drinken de varkens de wei van de schapenmelk wat een goede voedingsbron is en eten ze de grasresten na het oogsten van het graan.
Het houden van varkens is al een lange traditie en genetisch komen het zwijn en het varken nog maar 20% met elkaar overeen. De varkens leven op de Ouwendorperhoeve wel 2 jaar, in contrast met de regulier varkenshouderij waar het varken meestal maar 6 maanden oud wordt.

Adriaan en Nelleke houden ook het Friese melkschaap, wat ook een zeldzaam huisdierras is. Ook zij stonden lekker buiten. Van de melk wordt boerenschapenkaas, yoghurt en een ongerijpte vers kaas gemaakt. De schapen worden maar 8 maanden per jaar gemolken in tegenstelling tot 10 maanden in de reguliere veehouderij. Om de band tussen moeder en kind bij het zogen niet te veel te verstoren, melkt Adriaan de schapen maar 1x per dag en pas een tijdje na de geboorte van de lammeren. Omdat de schapen jaarrond buiten staan, bevat de melk meer omega 3 (uit gras).
Ook de ezel Harriët speelt een belangrijke rol voor de schapen: de ezel leidt en waakt over de schapen! Zij waarschuwt  als er een ongeluk is gebeurd door erg te keer te gaan!
Een leuk weetje, elk dier heeft zijn eigen bacterie en schimmelcultuur. Op basis hiervan krijgen de producten hun eigen smaak.

Na de rondleiding mochten we proeven van de heerlijke kaas en worst en zijn we met veel inspiratie weer naar huis gegaan.

Toevoeging van Karla: Adriaan en Nelleke zijn beiden opgeleid tot dierenarts. Nelleke heeft lange tijd gewerkt als dierenarts voor huisdieren. Toen de combinatie met dagelijks melken, kaas maken en ook de kinderen denk ik, te zwaar werd, is ze gestopt met haar baan als dierenarts. Adriaan heeft nog steeds een fulltime baan (4 dagen van 10 uur) bij de WUR. Hij helpt mee met het melken en wat er meer komt kijken bij het boeren.  Ze hebben 2 kinderen en gaan bijna nooit met vakantie. Maar dat doet er niet toe, ze zijn beiden heel graag buiten en bij de dieren. Ze boeren biologisch dynamisch en zijn hiermee zowat de enigen in de regio Barneveld.  Elke 2 jaar bezoeken ze één van de 5 à 6 andere BD bedrijven waarmee ze een groepje van intercollegiale toetsing vormen. De Lingehof zit ook in dat groepje.
In de winkel verkopen ze ook producten, door buurgenoten gemaakt. Ik kocht een potje bio Hottiesambal van tomaat en rode pepers.
Zie https://www.ouwendorperhoeve.nl/  of https://www.facebook.com/Ouwendorperhoeve/