Als wij zeggen: ‘ik ga met het OV’ dan is onze totale tijdsbesteding gemiddeld 55% reistijd in het OV zelf, en 45% overig deur-deur, meestal te voet… Misschien wist ik dit eigenlijk wel, maar toch, dit was één van de noties van Helge Hilnhütter die zeer bij mij bleef hangen bij mijn bezoek aan Walk21.
Van 7 tot 10 oktober vond in Rotterdam het jaarlijkse wereldcongres lopen ‘Walk21’ plaats. Drie dagen kennisuitwisseling over lopen in al haar facetten, waaronder de relatie tussen lopen en OV. En tijdens Walk21 werd specifiek voor Nederland het Platform Ruimte voor Lopen (RvL) gelanceerd.
Als 'ov-mens’ mocht ik Walk21 een dag bijwonen. Tijdens zo’n internationaal loop-event realiseer je je overigens dat lopen-ov slechts één van de vele interessante deelgebieden van het onderwerp ‘lopen’ is, maar dat terzijde. Vanuit ov-perspectief vond ik het betoog van de Noorse wetenschapper Helge Hilnhütter zeer inspirerend. Zijn overtuigende kernboodschappen, in mijn woorden:
- rond elke verplaatsing met een ov-voertuig worden veel meer stappen gezet dan we ons realiseren
- maak lopen naar OV doenlijker en prettig zodat een forse groei van het ov-gebruik te verwachten is
- goede loop- en fietsfaciliteiten en goed OV dringen in hun samenhang automobiliteit terug
Om dit soort inzichten ook daadwerkelijk te vertalen naar de praktijk kom je eigenlijk altijd ook uit bij de gemeente, die immers vergaand bepalend is voor wat een voetganger ‘ervaart’. Maar een gemeente zal alleen echt gaan voor de voetganger in de overtuiging dat lopen in brede zin waarde heeft voor mens en samenleving. Het ov-argument alleen is (lang) niet genoeg.
|
|
|
En vanuit zo’n overtuiging is inspiratie, energie, visie, kennis, knowhow, draagvlak en samenwerkingsbereidheid van partners (bv ook ov-autoriteiten en ov-bedrijven) nodig om tot concrete effectieve maatregelen te komen. Daarom kan de oprichting van het brede Platform Ruimte voor Lopen (https://ruimtevoorlopen.nl/ - bij de aftrap op 9 oktober al meer dan 30 leden, een zeer divers gezelschap) volgens mij een grote aanwinst voor Nederland blijken. Een goede RvL-werkagenda is nu de volgende stap, met op die agenda ook een element lopen-ov hoop ik... zeer gewenst … zowel vanuit lopen-perspectief als vanuit ov-perspectief!
|
|
In komende nieuwsbrieven komt steeds één van de leden van Samenwerkingsverband DOVA aan het woord. Nico van Paridon heeft het stokje overgedragen aan Erica Vergroesen. Ineke van der Werf sprak met haar.
Erica Vergroesen is Programmaleider van het Programma OV-concessiebeheer en ontwikkeling bij de provincie Noord-Brabant. Daarmee is ze verantwoordelijk voor drie concessies en alles wat daarbij hoort. Binnen Samenwerkingsverband DOVA is zij vice-voorzitter van het OV Managersoverleg, voorzitter van het netwerk Betalen en Tarieven, plaatsvervangend lid van het NOVB en ROVB en namens de regionale overheden ook nog eens lid van het Curatorium van de OV-ombudsman. Genoeg redenen dus om haar als tweede te spreken in het kader van de interview reeks met ov-managers.
Je bent voorzitter van het Netwerk Betalen & Tarieven. Wat houdt dat netwerk in?
'Het is een werkgroep waar de betrokken medewerkers van decentrale overheden allerlei zaken bespreken die met betalen en tarieven in het OV te maken hebben. Op die manier bereiden we stukken voor voor het OV Managersoverleg dat eens per maand wordt gehouden. Denk aan alles wat met de OV-chipkaart te maken heeft, nieuwe betaalwijzen, de tarievenindex…. Soms schuiven voor bepaalde onderwerpen ook experts van OV-netwerk, OV-data of CROW-KpVV aan, zodat we goed geïnformeerd worden over ontwikkelingen die gaande zijn met betrekking tot tarieven en betalen in het OV.'
Brabant spreekt niet meer over openbaar vervoer maar over gedeeld vervoer, wat breder is dan het traditionele OV. Wat is de visie achter dit beleid?
'De visie Gedeelde mobiliteit is maatwerk is eind vorig jaar vastgesteld en dient onder andere als basis voor de nieuwe concessie in West-Brabant (december 2022). De gedachte achter deze visie is dat mobiliteit voor iedereen toegankelijk en bruikbaar moet zijn. Als je lijnen wilt strekken, omdat dat voor een grote groep reizigers voordeel oplevert, moet je ook een alternatief bieden voor de reizigers die dan geen toegang meer zouden hebben tot het OV (omdat de halte te ver weg is of omdat de bus onderweg bijvoorbeeld niet stopt). OV is een groot onderdeel van dit beleid, maar daarnaast kan ook gedacht worden aan deelauto’s en deelfietsen (bijvoorbeeld aan de rand van een industrieterrein waar de bus stopt) of een taxisysteem op afroep of een buurtbus. Inmiddels zijn een paar projecten gestart, om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn en of het aanslaat.'
Zou het OV Managersoverleg zich in jouw ogen ook die kant op moeten verbreden? En gaat het dan ook over fietsen en lopen?
'In Samenwerkingsverband DOVA bespreken we gezamenlijke onderwerpen, met behoud van de eigen beleidsvrijheid. Mijns inziens moeten we ons richten op openbaar vervoer, waarbij we overigens niet uit het oog moeten verliezen dat er meer is dan dat. Vooralsnog moeten we ons tot de kern – alles wat met OV te maken heeft - beperken. Daar hebben we onze handen al meer dan vol aan. Dus laten we ons daar vooral op richten, maar niet vergeten op het juiste moment de verbinding te zoeken met het totale mobiliteitssysteem.'
Wat zijn voor jou de positieve effecten van de samenwerking binnen DOVA en in de OV-campus?
'Binnen de OV-campus zijn de lijnen kort en kun je elkaar makkelijk aanspreken. Binnen het Samenwerkingsverband zien en spreken we elkaar regelmatig, delen we onze kennis en ervaringen en proberen we voor diverse onderwerpen een gezamenlijke aanpak te formuleren. Mooie voorbeelden daarvan vind ik de cursus voor nieuwe OV-medewerkers die laatst is georganiseerd en de afstemming die plaatsvindt op het gebied van sociale veiligheid. En onlangs zijn we met een aantal opdrachtgevers die binnenkort een nieuwe concessie starten om tafel gaan zitten om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Dat is nog nooit eerder gebeurd naar mijn weten.'
Welke OV Manager moeten we voor de volgende nieuwsbrief interviewen en welke beginvraag zou je hem of haar willen stellen?
'Ik zou graag het stokje doorgeven aan Arne Heijman van de provincie Zuid-Holland. Wat zijn de eerste ervaringen met de DMG-concessie (Drechtsteden – Molenlanden – Gorinchem) en (hoe) worden deze gebruikt voor het uitzetten van de concessie Zuid-Holland Noord die in december 2022 van start gaat?'
|
|
|
|
Rover West-Overijssel bracht op 17 oktober een bezoek aan Samenwerkingsverband DOVA in Utrecht. René van den Berg demonstreert de dashboards voor monitoring van de datastromen.
|
|
Vervoerders, opdrachtgevers en Rover hebben samen een update gerealiseerd van de richtlijn voor de weergave van reisinformatie op DRIS-displays.
Reisinformatie zo eenduidig mogelijk presenteren aan reizigers. Dat is het doel van de Richtlijn voor het weergeven van Reisinformatie op DRIS-displays. De oorspronkelijke standaard dateerde uit 2009 en richtte zich primair op mono-color LED displays. Nieuwe inzichten, praktijkervaringen en nieuwe technologieën vragen echter om een richtlijn die rekening houdt met het veranderende DRIS-landschap. Dankzij de opkomst van grafische schermen en full colour led-schermen ontstaan er mogelijkheden om reisinformatie vollediger en duidelijker te presenteren, bijvoorbeeld door kleurgebruik en variatie in tekstgrootte. De nieuwe richtlijn speelt hier op in en is te downloaden via de website van DOVA.
|
|
Simone Schiebergen en Erica Vergroesen van provincie Noord-Brabant schudden Jan van Selm de hand om de samenwerking tussen de provincie en DOVA op het gebied van data-uitwisseling te bekrachtigen.
Namens de provincie Noord-Brabant benaderde Simone Schiebergen OV-data over de mogelijkheden om data aan te leveren ten behoeve van de mobiliteitsdashboards die de provincie ontwikkelt. Niet verrassend gezien de taken die OV-data uitvoert voor alle ov-autoriteiten om open data over openbaar vervoer beschikbaar te stellen. Tijdens een eerste kennismakingsgesprek met Gertjan Kamerik van OV-data is geconstateerd dat er op dit dossier sprake is van nieuwe samenwerkingskansen. OV-data heeft namelijk in nauwe afstemming met de dataspecialisten van de provincies en vervoerregio’s het dashboard OverOV ontwikkeld. Dit dashboard toont op maandniveau de ontwikkeling van het aanbod en de kwaliteit van de uitvoering van het OV. Onderstaande afbeelding laat zien om welke datasets het op dit moment gaat.
Het ligt dus zeer voor de hand voor DOVA om de resultaten van dit dashboard met de provincie Noord-Brabant te delen. Het voordeel hiervan is dat de provincie gebruik kan maken van het datamanagement (verzamelen, standaardiseren, kwaliteit verbeteren en opslaan) dat OV-data doet. Daarnaast tonen provincie Noord-Brabant en DOVA nu informatie gebaseerd op dezelfde brondata, zodat er geen verschillen meer zijn. Tenslotte biedt het de provincie het voordeel om haar openbaar vervoer te kunnen vergelijken met andere regio’s. Ook voor DOVA is een dergelijk initiatief belangrijk: zo leidt dit naar verwachting tot een betere data-kwaliteit. De provincie kijkt naar verwachting immers nog kritischer mee naar de kwaliteit van de beschikbaar gestelde datasets en de mogelijkheden die dit biedt. DOVA doet met dit traject ervaring op voor het realiseren van koppelvlakken om de data in de toekomst ook gemakkelijk met andere partners te kunnen delen.
De eerste stappen zijn gezet en in januari wordt de opgedane kennis gedeeld met andere ov-autoriteiten. Wilt u eerder informatie over de mogelijkheden om de beschikbare ov-datasets in te zetten in uw organisatie, stuur dan een mail naar de projectleider Bart Dekkers via onderstaande button.
|
|
Op 17 oktober vond de eerste cursus plaats voor nieuwe medewerkers van OV-autoriteiten.
Deze cursus was een van de ideeën die Willem Bottenberg beschreef in zijn ‘testament’ Op een wijze weg bij zijn afscheid van DOVA: 'Ik denk dat het goed zou zijn om nieuwkomers een brede OV-leergang aan te bieden: hoe zit de ov-sector in elkaar, wat zijn de ervaringen en wat zijn de trends en actuele uitdagingen? Er moet veel ruimte voor kennismaking zijn. Ik ben - met schade en schande - wijzer geworden, maar gun anderen een sneller leertraject', aldus Bottenberg.
Het was een geslaagde cursusdag, waarop Jan van Selm in een sneltreintempo het gehele palet van zaken die spelen in bestuurlijk OV de revue liet passeren. David Eerdmans (Provincie Utrecht) en Ingrid de Bruijn (Vervoerregio Amsterdam) gaven een kijkje in de keuken van de praktijk. Medewerkers van OV-netwerk (Ralph Seesing), OV-data (Bart Dekkers) en CROW-KpVV (Guy Hermans) boden een drieluik aan: waar houden zij zich mee bezig en wat is de meerwaarde van samenwerking binnen de OV-campus - kennis, data en beleidsondersteuning - op verschillende thema’s? De dag werd onderbroken door een (groot) rondje station Utrecht Centraal en afgesloten met het perspectief van de reiziger (door Ineke van der Werf).
Er waren 13 cursisten, van verschillende OV-autoriteiten en met een breed scala aan achtergrond, leeftijd en functie/aandachtsgebied. De deelnemers waren enthousiast over de breedte van het programma, maar gaven tegelijkertijd aan behoefte te hebben aan een vervolgsessie, om iets meer de diepte in te gaan en wellicht ook het geluid van een vervoerder te horen. Wij gaan de deelnemers polsen voor een vervolgsessie in januari of april. Najaar 2020 zal dan weer een cursus worden aangeboden aan nieuwe medewerkers.
|
|
Sanne van Breukelen vervangt vanaf 18 november Nienke Broekema die met zwangerschapsverlof gaat. Graag stelt Sanne zich aan u voor.
'Mijn naam is Sanne van Breukelen. Ik woon op een woonboot in Amsterdam met mijn man (Robbie) en drie kinderen (Saartje van 8, Pelle van 6 en Jikke van 3). Het is een hectisch, maar geweldig leven zo met 3 kids binnen de ring. We hebben bijvoorbeeld op maandagavond 11 november in de stromende regen met lampionnetjes Sint Maarten gelopen. En oh ja, we zijn momenteel een verdieping op de woonboot aan het bouwen. En misschien komen de kinderen ook eens kijken op de OV-campus.
Per 18 november word ik vanuit de Vervoerregio Amsterdam voor 24 uur gedetacheerd bij DOVA om Nienke Broekema te vervangen. Ik ga mij onder andere bezig houden met het Nationaal bestuursakkoord voor de Zero Emissie bussen en met het OV Managersoverleg. Sinds 2014 ben ik in vaste dienst bij de Vervoerregio Amsterdam. Eerst bij de afdeling Openbaar Vervoer, waar ik me onder andere bezig heb gehouden met de concessie Amsterdam, Tarieven en de Wet Lokaal Spoor. Daarna bij de afdeling Infrastructuur, waar ik programmamanager was van de Investeringsagenda OV in de regioconcessies. Daarvandaan was het maar een kleine stap naar mijn huidige werkzaamheden: de energietransitie in de mobiliteit en dan specifiek de realisatie van laadinfrastructuur voor Zero Emissie bussen.
Ik kijk er naar uit om bij DOVA aan de slag te gaan omdat het mij een nieuw perspectief geeft. En er werken, voor zo ver ik dat kan inschatten, veel interessante mensen op de OV-campus waar ik veel van kan leren!'
|
|
|
