Copy
www.neerlandistiek.nl
View this email in your browser

Nieuwsbrief
Februari

Welkom bij de landelijke nieuwsbrief van Neerlandistiek voor de klas! Deze nieuwsbrief is een initiatief van Nicoline van der Sijs, Peter-Arno Coppen en Marc van Oostendorp om de banden tussen de academische wereld en het voortgezet onderwijs aan te halen. U kunt deze nieuwsbrief tienmaal per jaar in uw mailbox verwachten.
In de nieuwsbrief vindt u nieuwtjes uit het onderzoek, aandacht voor interessant lesmateriaal, interviews met docenten, leerlingen of studenten, voor het onderwijs relevante artikelen uit verschillende taalkundige tijdschriften en een gedicht van de maand. 

Hartelijke groeten,
Het team van Neerlandistiek voor de klas.

Correspondentie-adres: neerlandistiekvoordeklas@gmail.com 

Evenementenagenda

Noord-Nederland:
- 21/3 Dag van de Grunneger Toal, RUG Meer informatie
- 29/3-4/4 Lenteschool neerlandistiek Meer informatie


Oost-Nederland
- 6/3 Studiedag Middeleeuwen, RU Meer informatie
- 28/3 Bachelor Open dag, RU
 Meer informatie

West-Nederland:
- 4/3 Meeloopdag NTC, Leiden Meer informatie
- 14/3 UvA Bachelordag Meer informatie

Midden-Nederland:

- 6/3 TaalStaal 2020: Taal voor nu en later, UU Meer informatie
Uitgelicht

Oproep: ‘Mijn leraar vertelde eens’

Wat is het mooiste verhaal of de beste levensles die u hebt meegekregen van uw docent Nederlands? Auteur Jaap Toorenaar is ernaar op zoek voor een boek dat hij momenteel samenstelt. Verhalen over docenten van andere vakken hoort hij ook graag. 

Meer informatie (en een mailadres om uw verhaal in te sturen) is te vinden op www.mijnleraarvertelde.nl.

Lees meer
Call for papers: HSN 24

HSN-34 (20 en 21 november in de Universiteit Antwerpen) beoogt alle leeromgevingen aan bod te laten komen waarin Nederlands geleerd wordt:

  • basisschool;
  • secundair onderwijs/voortgezet onderwijs: alle niveaus (vwo, havo, (v)mbo, resp. aso, bso, kso, tso);
  • hogeschool/universiteit;
  • lerarenopleidingen.

Naar verwachting staan er weer een tachtigtal presentaties/workshops en andere activiteiten op het programma. Hierbij roepen de organisatoren in Vlaanderen en Nederland docenten, didactici en anderen op om zich als spreker/workshopleider te melden met een inhoudelijk voorstel. Er wordt vooral belang gehecht aan praktijkgerichtheid en aan het vernieuwende karakter van de presentatie. Voor ervaringen uit eigen onderwijspraktijk en bevindingen uit kleinschalig onderzoek bestaat veel belangstelling.

Wilt u graag iets presenteren? Stuur dan dit formulier uiterlijk 27 maart 2020 naar de organisatie.

Lees meer
Lesmateriaal

Nieuwe website voor scholieren: Taal onderzoek je zó

Tijdens de Grote Taaldag in Utrecht op 31 januari 2020 is een nieuwe website gelanceerd voor leerlingen in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs (havo/vwo): www.taalonderzoekjezo.nl.
 

Lees meer
Pas verschenen: Jan Zwemer en Sjaak Kroon, De wordingsgeschiedenis van ‘Pleidooi voor de Moedertaal, de jeugd en de onderwijzers’

Een reconstructie op basis van de Zierikzeese brieven van J.H. van den Bosch

In 1893 verscheen bij uitgeverij P. Noordhoff in Groningen Pleidooi voor de moedertaal, de jeugd en de onderwijzers van de hand van Jan Hendrik van den Bosch, leraar Nederlands aan de vijfjarige HBS te Zierikzee. De brochure presenteerde een geheel nieuwe benadering van het onderwijs Nederlands. Bij tijdgenoten leidde het Pleidooi tot wisselende, maar over het algemeen positieve reacties en een levendige discussie over het schoolvak Nederlands was het gevolg. In de jaren zeventig van de vorige eeuw vonden Van den Bosch’ ideeën opnieuw weerklank bij een groep kritische en vernieuwende lerarenopleiders en de discussie over wat goed moedertaalonderwijs is, duurt tot nu toe voort.

Lees meer
Opinie

Straattaal en schooltaal

 
In eerdere blogs heb ik een aantal aspecten van straattaal besproken: hoe het Sranan Tongo het straattaalvocabulaire beïnvloedt, hoe sprekers spelen met lettergrepen en medeklinkers, welke rol het Marokkaans-Nederlandse accent speelt, hoe sprekers Nederlandse woorden een nieuwe betekenis geven en hoe ze innoveren met plaatsnamen en etnoniemen. Hopelijk hebben deze blogposts de lezer op zijn minst duidelijk gemaakt dat straattaal, zoals alle talen en dialecten, aan structuur gebonden is. Het is dus veel te gemakkelijk om te zeggen dat straattaal simpelweg “slecht” Nederlands is en dat er sprake is van algemene taalverloedering.
Lees meer
Column

O schrijverke, schrijverke

Wie Neerlandistiek per mail volgt, treft in zijn inbox elke ochtend een dagoverzicht met alle artikelen van de vorige dag aan. Dit overzicht opent steevast met een gedicht, geplaatst door Raymond Noë. Bij zijn keuze laat hij zich doorgaans leiden door de actualiteit of de tijd van het jaar. Zo plaatste hij op 2 januari het gedicht ‘Ik wens U een jaar’ van Guido Gezelle. Althans, aan deze Vlaamse dichter werd het gedicht op diverse internetsites toegeschreven. In reacties op die post twijfelden enkele lezers openlijk aan deze toeschrijving. Vooral het gebruik van de woorden creativiteit en alfabet deed hen de wenkbrauwen fronsen. Inmiddels wordt op Neerlandistiek bij het gedicht vermeld dat de schrijver anoniem is. 

Lees meer
Gedicht van de maand 

Dichter des vaderlands Tsead Bruinja zocht onderstaand valentijnsgedicht voor u uit. Het Friese origineel staat onder de vertaling in het Nederlands (van Jabik Veenbaas en Bruinja zelf).

liefste niemand weet hoe wij in eerdere levens
elkaar voorbij liepen of de bus misten waar één
van ons beiden in zat of jij mijn zuster moeder
in was en het tussen ons niks mocht worden omdat

er te veel jaren of een geloof tussen ons
dreven zo plastisch als een continent zal de afstand
soms geweest zijn ik was misschien druk in de weer met
het uitvinden van vuur terwijl jij en je vrijer

aan de overkant van de oceaan de kaarsen aanstaken
hou ik je alweer te stevig vast ik wil je niet
fijnknijpen maar ik ben blij en tegelijk bang

dat er nooit meer tussen ons zal zijn dan dit heelal
waarin we niet bij elkaar kunnen komen omdat het
te klein is voor het verdriet van twee die één worden

liefste laat tijd ons uit elkaar rukken als we een voor een
doodgaan wij slaan terug met bruggen van woorden



leave nimmen wit hoe’t wy yn eardere libbens
inoar foarby ronnen of de bus misten dêr’t ien
fan ús beiden yn siet of do myn suster ús mem
yn wiest en it tusken ús neat wurde mocht om’t

der te folle jierren of in leauwe tusken ús
dreaun sa plastysk as in kontinint sil de ôfstân
wol ris west ha ik wie miskien drok dwaande mei
it útfinen fan fjoer wylst do en dyn frijer

oare kant de oseaan de kearsen oanstutsen
hâld ik dy al wer te stiif fêst ik wol dy net
fynknipe mar ik bin bliid en tagelyk bang

dat der noait mear tusken ús wêze sil as dit hielal
dêr’t wy net by inoar yn komme kinne omdat
it te lyts is foar it fertriet fan twa dy’t ien wurde

leave lit tiid ús fan inoar ôf skuorre at wy ien foar ien
deageane wy slaan werom mei brêgen fan wurden

Tsead Bruinja (1974)
uit: Geboorte van het zwarte paard (2008)

Neerlandistiek voor de klas is een apart onderdeel van het elektronische tijdschrift voor de neerlandistiek dat dagelijks informeert over ontwikkelingen in het vakgebied voor iedereen die er belangstelling voor heeft. De rubriek Voor de klas is speciaal bedoeld voor de uitwisseling van informatie tussen docenten uit het academisch en middelbaar onderwijs. De rubriek levert ook suggesties (filmpjes, begrijpelijke samenvattingen van lopend onderzoek of recente publicaties)  die docenten in het middelbaar onderwijs kunnen gebruiken.
Copyright © 2020 Neerlandistiek voor de klas, All rights reserved.