|
|
|
|
Introductie
Pietas Online liep ook in 2018 door bij de bezoekers en bij de producent. Dit jaar hebben zich weer 11 nieuwe volgers gemeld. Van harte welkom! Attendeer anderen op deze Nieuwsbrief of zend hem door. Zowel de beschrijvingen van de teksten in Pietas als van de studies in Pietas Studies werden aangevuld en verbeterd. Via de website was dat reeds gedeeltelijk zichtbaar. Het was een jaar vol activiteiten en daarom moest er gekozen worden. Het hoofdaccent lag op het onderzoek, maar ook dat leidde voortdurend tot aanvullingen in Pietas.
Pietas Online
Het publieke gedeelte van Pietas is nu aangegroeid tot maar liefst 7724 beschrijvingen. In de eerste plaats gaat het om aanvullingen of verbeteringen in ruim 1500 reeds aanwezige publicaties. In de tweede plaats gaat het om een nieuwe selectie van ruim 900 niet eerder aangeboden publicaties. Het zijn voornamelijk vroomheidsteksten die uit het Duits in het Nederlands werden vertaald. Veel van de auteurs waren luthers of gereformeerd, maar er zijn ook anderen onder. Een gedeelte van de beschrijvingen is nog beknopt en wacht op aanvulling. Een indruk van de auteurs: Johann Arndt, Ottho Casmannus, Christiaan Salomon Duijtsch, Johann Ludwig Ewald, Johann Habermann, Johannes Lassenius, Conrad Mel, Martinus Mollerus, Johann Lorenz von Mosheim, Johann Jakob Rambach en Gerhard Tersteegen.
Tip: Knip en plak een naam in het zoekscherm van Pietas en vindt de werken.
Een kleiner gedeelte nieuwe beschrijvingen betreft nieuwe ontdekkingen die dit jaar zijn beschreven. Ik noem hier één aanwinst uit de Universiteits-bibliotheek Vrije Universiteit Amsterdam. Hij sluit aan bij de hiervoor genoemde uitbreiding. Het is een uitgave van Het vernieuwde paradys-hofken van Johann Arndt. Dit was een bijzonder populair werk waarvan in het Nederlands minimaal 30 uitgaven bekend zijn. Zoals zoveel van deze werken vond het hier even gretig aftrek bij lutherse als bij gereformeerde lezers. De bedoelde uitgave verscheen in 1684 bij de Amsterdamse boekhandelaar Johannes Boekholt, die hier in dezelfde periode de werken van John Bunyan introduceerde. Deze editie was onbekend en ontbreekt daarom in de studie van dr. J.B.H. Alblas over Boekholt. Hij bevat vier eenvoudige prentjes in de tekst en ook twee fraaie gravures in het voorwerk. De eerste is een gegraveerde titelpagina en de tweede een biddende man vlak voor het begin van de tekst. Beide zijn zwierig gegraveerd door de bekwame graveur Jacobus Harrewijn (1660-na 1732). Hij was een leerling van Romeyn de Hooghe.
 
Het bestand Pietas Studies – de bibliografie van de secundaire literatuur over de Nadere Reformatie en het gereformeerde piëtisme – is bijgewerkt met de nieuwste literatuur uit de laatste jaren en hier en daar een oude aanvulling. Deze bibliografie groeide met bijna 50 nummers tot 2550 publicaties. Van ruim 700 boeken en artikelen is ook de volledige tekst digitaal toegankelijk. Attendering op ontbrekende studies wordt op prijs gesteld.
Tip: Zoek met woorden, een naam, een jaartal of een combinatie hiervan in het zoekscherm van Pietas Studies en vindt de studies.
Onderzoek puriteinse werken in het Nederlands
Mijn onderzoek naar de Nederlandse vertalingen van puriteinse vroomheids-geschriften uit de zeventiende eeuw heeft inmiddels ruim 850 beschrijvingen van traceerbare uitgaven opgeleverd. Wanneer alle varianten en onderdelen hiervan worden afgetrokken, dan zijn het zo’n 730 uitgaven. Uiteraard zijn er ook complete oplagen of uitgaven verdwenen of nog niet gevonden. Gelukkig bleken enige langgezochte unieke uitgaven uit de befaamde collectie van W. van Gent aanwezig te zijn in de bibliotheek van de Gereformeerde Bijbelstichting in Leerdam. De beschrijvingen van alle gevonden uitgaven zijn in Pietas aanwezig naast vele andere (ook latere) vertalingen uit het Engels. Het deelonderzoek naar de illustraties in deze vertalingen (zie hierover in de vorige Nieuwsbrief) is inmiddels bewerkt en wordt gepubliceerd in het derde deel van de Encyclopedie Nadere Reformatie dat in 2019 wordt verwacht.
Pietas Online is kostbaar
Pietas Online is kostbaar. Vrijwel alle arbeid wordt om niet verricht, maar er is ook technisch onderhoud nodig en de server van de website moet elk jaar betaald worden. Als elke volger / gebruiker per jaar € 10 bijdraagt is mij dat een zorg minder. Wie helpt? Doneer uw gift op IBAN NL17INGB0005352562 t.n.v. S.S.N.R. te Bilthoven met vermelding van Pietas Online. Of zoek een goede sponsor voor dit project dat een initiatief was van de Stichting Studie Nadere Reformatie. De Stichting heeft de ANBI-status. Wie doet een voorstel aan de penningmeester van de SSNR?
F.W. (Frans) Huisman
Redacteur van Pietas & Pietas Studies
e: fwhuisman@ssnr.nl / f.w.huisman@vu.nl
w Pietas: http://www.pietasonline.nl/pietas
w Pietas Studies: http://www.pietasonline.nl/studies
|
|
|
|
|
|
|
|
|
