περί πολιτικής
Τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες οι περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται με τα πολιτικά, και δη με τα πολιτικά πρόσωπα, καθότι έχουμε αλλεπάλληλες και κρίσιμες εκλογές. Σε αυτό το πνεύμα έχω να σας πω μια ιστορία σήμερα, η οποία, όπως αντιλαμβάνεστε, θα έχει μόνο χαλαρή σχέση με αυτά που βλέπετε και διαβάζετε αλλού, αλλά την οποία διάβασα (ή, για να είμαι πιο ακριβής, άκουσα) σήμερα τελειώνοντας ένα καταπληκτικό βιβλίο για τη ζωή ενός πολιτικού. Θα σας πω ποιο είναι το βιβλίο στο τέλος της ιστορίας, η οποία είναι η εξής.
Το 1908 ο Λέων Τολστόι, ο σημαντικότερος συγγραφέας της εποχής του, βρέθηκε σε μια απομακρυσμένη περιοχή στο Βόρειο Καύκασο, πάνω στα βουνά, καλεσμένος του αρχηγού ενός χωριού που ζούσε μακριά από τον πολιτισμό. Ο αρχηγός είχε καλέσει την οικογένεια και τους γείτονές του για να συναντήσουν και να μιλήσουν με το διάσημο συγγραφέα, και του ζήτησε να τους πει ιστορίες για τους πιο διάσημους άνδρες της ιστορίας. Ο Τολστόι, λοιπόν, διασκέδασε την ομήγυρη με διηγήσεις για τον Αλέξανδρο, τον Καίσαρα, τον Φρειδερίκο το Μέγα, το Ναπολέοντα.
Καθώς τελείωνε, πολλές ώρες αργότερα, ο αρχηγός σηκώθηκε και είπε: "Μα δεν μας είπες ούτε μία συλλαβή για τον μεγαλύτερο στρατηγό και τον μεγαλύτερο ηγέτη του κόσμου. Θέλουμε να μάθουμε γι' αυτόν. Ήταν ήρωας. Μιλούσε με τη φωνή του κεραυνού. Γελούσε σαν την ανατολή. Τα έργα του ήταν ισχυρά σαν την πέτρα. Το όνομά του ήταν Λίνκολν, και η χώρα στην οποία έζησε λέγεται Αμερική, και είναι τόσο μακριά που αν ένας νέος ξεκινούσε για να την φτάσει, θα ήταν πια γέρος όταν την έφτανε. Πες μας γι' αυτό τον άνθρωπο".
"Τους κοίταξα", θυμήθηκε ο Τολστόι, "και είδα τα πρόσωπά τους φωτισμένα, τα μάτια τους γεμάτα φλόγα. Είδα πως αυτοί οι άξεστοι βάρβαροι ενδιαφέρονταν για έναν άνδρα το όνομα και τα έργα του οποίου είχαν ήδη γίνει θρύλος". Τους είπε όσα ήξερε για τη ζωή του Αβραάμ Λίνκολν, για το σπίτι και τα νιάτα του, για τις συνήθειές του, τη σωματική του ρώμη, την επιρροή του στους ανθρώπους. Όταν τελείωσε ήταν τόσο ευγνώμονες που του χάρισαν ένα αραβικό άλογο.
Έγραψε ο Τολστόι: "Αυτό το μικρό συμβάν αποδεικνύει πόσο λατρεύεται το όνομα του Λίνκολν σε ολόκληρο τον κόσμο, πόσο θρυλική έχει γίνει η προσωπικότητα αυτή. Γιατί όμως ήταν αυτός τόσο σπουδαίος, που επισκιάζει όλους τους εθνικούς ήρωες; Δεν ήταν τόσο καλός στρατάρχης όσο ο Ναπολέων ή ο Ουάσινγκτον. Δεν ήταν τόσο επιδέξιος πολιτικός όσο ο Γλάδστων ή ο Φρειδερίκος ο Β'. Το μεγαλείο του όμως εκφράζεται από την ιδιαίτερη ηθική του δύναμη και την ποιότητα του χαρακτήρα του. Ο Ουάσινγκτον ήταν τυπικός Αμερικανός. Ο Ναπολέων ήταν τυπικός Γάλλος. Ο Λίνκολν, όμως, ήταν ένας ανθρωπιστής, μέγας σαν τον κόσμο. Ήταν μεγαλύτερος από τη χώρα του -μεγαλύτερος από όλους τους Προέδρους μαζί".
"Είμαστε ακόμη πολύ κοντά στο μεγαλείο του", κατέληξε ο Λέων Τολστόι. "Μετά από μερικούς αιώνες η ιστορία θα τον μετρήσει και θα τον βρει ακόμα μεγαλύτερο από ό,τι εμείς. Το μέγεθος της ιδιοφυίας του είναι ακόμα υπερβολικά μεγάλο για την κοινή μας αντίληψη, όπως ο ήλιος είναι υπερβολικά καυτός όταν οι ακτίνες του πέφτουν κατευθείαν πάνω μας".
Αυτά έγραψε, λοιπόν, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς στην ιστορία της ανθρωπότητας, για έναν πολιτικό που είχε πεθάνει μόλις 43 χρόνια νωρίτερα. Την ιστορία τη βρήκα στο καταπληκτικό "Team of Rivals" της Ντόρις Κερνς Γκούντγουιν, μια βιογραφία τόσο του Αβραάμ Λίνκολν, του 16ου Προέδρου των ΗΠΑ, όσο και των μεγαλύτερων πολιτικών του αντιπάλων, οι οποίοι αποτέλεσαν τα σημαντικότερα μέλη του πρώτου του υπουργικού συμβουλίου. Σας προτείνω να το αγοράσετε σε οποιαδήποτε μορφή σας βολεύει (το audiobook είναι πολύ καλό), και όποτε η πολιτική μας πραγματικότητα σας φαίνεται αποπνικτική και ερεβώδης, να καταφεύγετε εκεί, να διαβάζετε καμιά παράγραφο για ένα εντελώς διαφορετικό είδος πολιτικού και ανθρώπου.
Για κάποιον που γελούσε σαν την ανατολή.
|
