TOEN IK WEER EENS EEN BLIK WIERP OP MIJN MUZIEKLIJSTJE WAS IK STOMVERBAASD.

Vrouwen in de muziekindustrie. Hoe zit dat nou precies? Hoe moeilijk is het écht voor ze om op te boksen tegen hun mannelijke collega’s? Doet geslacht er toe en zijn dat er überhaupt maar twee? 
We spraken erover tijdens onze Titty Talk op het muziekfestival Amsterdam Open Air! Sarah Hildering van Lith (manager van Don Diablo), Marieke Samallo (founder Milkshake Festival) en Nina de Koning (DJ) deelden hun persoonlijke ervaringen met ons. Dit zette me aan het denken. Hoeveel invloed heb ik hier als luisteraar eigenlijk zelf op wanneer ik mijn playlist afspeel onderweg naar school? En hoe gebruik ik die?
Ik hou van muziek. Ik ga graag naar concerten, verzamel platen en verlaat mijn huis nooit zonder oordopjes. Maar toen ik weer eens een blik wierp op het lijstje dat ik bijhoud met alle concerten waar ik geweest ben, was ik stomverbaasd.

Ik heb 27 concerten bezocht waarvan er maar 3 van vrouwelijke artiesten waren. En dan kun je misschien nog zeggen: maakt geslacht écht uit wanneer je geniet van een mooi nummer of danst op je favoriete festival? Plus, ik heb natuurlijk niet elke artiest waar ik naar luister live gezien! Maar toen ik door de lijst met mijn gedownloade artiesten op Apple Music scrolde, realiseerde ik me dat ik eigenlijk maar naar één vrouwelijke artiest (en 2 bands met zangeressen) luister: Amy Winehouse. En die leeft niet meer. (Toch heb ik voor de gelegenheid maar even mijn ‘Frank’ plaat uit de kast gehaald.)
Je kunt dus wel stellen dat ik vrijwel alleen naar mannelijke artiesten luister. I mean, ik ben vorige week naar een concert van The Eagles geweest. Letterlijk een groep oude, witte mannen met gitaren (wel heel goed). Is dit heel problematisch? Of simpelweg een kwestie van smaak? Laten we de cijfertjes erbij pakken.

Uit onderzoek van Mama Cashblijkt dat slechts 3% van de headliners bij Nederlands grootste popfestivals vrouw is. Afgelopen weekend was het weer tijd voor Pinkpop, dus laten we eens een kijkje nemen naar hun line-up. 59 acts, 6 vrouwelijke artiesten en 8 bands met zangeressen. Hoeveel (of beter gezegd, hoe weinig) van deze vrouwen stonden er op het grote podium? Maar drie…namelijk Anouk en Fleetwood Mac’s Stevie Nicks & Christine McVie (uiteraard wel met hun mannelijke bandleden).

Ook op de radio zijn vrouwen zwaar ondervertegenwoordigd. In onze geliefde, jaarlijkse top 2000 is het aantal vrouwen in de afgelopen 20 jaar bijna gehalveerd, toont onderzoek van het NRC. Maar dat ging gelukkig niet onopgemerkt. Er werd een initiatief opgezet: top 2000 vrouwenstemmen.De boodschap was (uiteraard): geef vóóral vrouwen jouw stem in je favorietenlijstje! 
Buiten december om gaat het de rest van de maanden ook niet zo lekker op de radio. In 2017 telde De Correspondentbij Radio 538 en Radio 2 dat één vijfde van de gedraaide artiesten vrouw was. En hoeveel diversiteit hierin zit is ook zeker iets om over na te denken. Maar hello! De méést gedraaide artiest was dan wel weer een vrouw, namelijk Adele. 
Goed, de conclusie is dus: vrouwen krijgen (letterlijk) minder vaak een podium. Maar is dit wel al enigszins aan het veranderen?
Het antwoord is ja. Change is coming! Het Spaanse festival Primavera Sound maakte dit jaar een statement: de helft van hun line-up was vrouw. Ook Best Kept Secret was redelijk bezig: 39% vrouwelijke artiesten. En Marieke Samallo (founder Milkshake) had een mooi ideaalbeeld voor ogen en heeft dit met Milkshake ook bereikt: een festival waar geslacht geen rol speelt. Want als festival heb en houd je wel een voorbeeldfunctie.

We zijn er nog lang niet, maar je moet ergens beginnen, hé?! Laten we hopen dat Anouk, Stevie en Christine volgend jaar meer vrouwelijk gezelschap hebben.<

Een paar maanden geleden organiseerden wij onze allereerste Titty Talk: een first date met 40 feministen. Een inspirerende ontmoeting tussen activisten, feministische organisaties, kunstenaars en journalisten. Allemaal proberen ze op hun eigen manier een positieve verandering teweeg te brengen. De feministen 4.0. Alleen wie zijn die feministen nou eigenlijk en waar staan ze voor? Wij stellen je ze voor in onze nieuwe reeks: De feministische beldate!

Voor deze eerste keer spraken we Marthe de Win, één van de oprichters van een beweging die zichzelf beschrijft als open, zichtbaar en toegankelijk, oftewel bovengronds. Jawel, we hebben het natuurlijk over De Bovengrondse! Wat is hun verhaal? 

The TittyMag: Wie zijn jullie?

Marthe de Win: De Bovengrondse is een feministische doetank die werkt aan een gendergelijkwaardige wereld. Wat houdt die doetank in? Nou, we willen inspireren, activeren en faciliteren op het gebied van feministisch activisme. Dit doen we onder andere via onze Femibo’s, daar kunnen mensen hun ideeën pitchen, De Schoonheidssalon, dat is instapfeminisme met diepgang en we hebben natuurlijk onze eigen acties, zoals de abortus buddies. Onze slogan is: minder lullen, meer poetsen doen.

TTM: Wat is jullie missie?

MDW: We werken aan intersectionele, gendergelijkwaardige wereld. En uiteindelijk willen we naar een wereld toe waar gender niet bepaalt wat jouw kansen zijn.

TTM: Waarom zijn jullie De Bovengrondse gestart?

MDW: We zijn ruim 2 jaar geleden begonnen, omdat wij een heleboel mensen hoorden zeggen ‘Ik wil wel iets doen, maar wat dan?’. Dus dat ‘iets doen’ zijn wij gaan aanpakken. We zijn bij elkaar gekomen en hebben onszelf de vraag gesteld: hoe kun je ervoor zorgen dat een plan over gaat tot actie? En nu zijn we hier, haha!

TTM: Waar staan we met feminisme anno 2019?

MDW: Ik denk dat we op een punt in de geschiedenis zitten waar het heel makkelijk is om te zeggen ‘Kijk we zijn er’, maar waar gelukkig ook veel stemmen klinken die zeggen ‘Nee, we zijn er nog helemaal niet’. En ik denk dat de focus nu heel erg ligt op intersectionaliteit. We kunnen geen gendergelijkwaardigheid bereiken als we niet inzien dat elk individu een eigen strijd heeft. Iedereen moet betrokken worden als we vooruit willen komen.

TTM: Wat kan je het beste doen als je je meer wil verdiepen in het feminisme?

MDW: Goeie vraag! Volgens mij is de TED Talk of het boek van Chimamanda Ngozi ’Why We Should All Be Feminists’ een heel mooi instapmodelletje. Maar er is zo ontzettend veel: prachtige literatuur, super sterke documentaires, podcasts en films en interessante avonden om je te laten inspireren. The TittyMag is natuurlijk een goeie, maar ook de Damn, Honey podcast vind ik er leuk! En ik heet iedereen natuurlijk van harte welkom bij onze Femibo’s en andere evenementen. Heb je zoiets van ‘ja het is allemaal wel mooi, al dat gepraat, maar wat kan ik nou doen?’ Dan zeg ik absoluut: sluit je aan bij De Bovengrondse. Je kunt je via de website aanmelden en dan word je betrokken bij wat wij doen.

Ben je enthousiast geworden en wil je meer weten over De Bovengrondse? Ga dan naar https://www.instagram.com/debovengrondse/. Wij zien je volgende week weer met een nieuwe feministische beldate!<