κι άλλες αφορμές
για να μην κοιμάστε
τα βράδια

Την προηγούμενη εβδομάδα σας είπα για ένα προϊόν πολιτισμού που συστήνω ανεπιφύλακτα επειδή είναι εξαιρετικά ποιοτικό και σπουδαίο και προκαλεί συναισθηματική ανταπόκριση ακόμα και σε ανθρώπους που δυσκολεύονται σε αυτό τον τομέα όπως εγώ και επίσης προκαλεί συζήτηση για θέματα σπουδαία. Εκείνη της σειρά του HBO για το Τσερνόμπιλ. Σήμερα σας έχω άλλα δύο. 

Το "When They See Us" είναι επίσης τηλεοπτική σειρά, στο Netflix μάλιστα (άρα πιο εύκολα προσβάσιμη από τους εν Ελλάδι αναγνώστες) και είναι ακόμα πιο συναισθηματικά εξουθενωτική από το "Chernobyl", πράγμα που μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα θεωρούσα αδύνατο. Είναι τέσσερα επεισόδια μεγαλύτερα της μιας ώρας το καθένα, και λένε την ιστορία των "Central Park Five", πέντε παιδιών που συνελήφθησαν το 1989 για το βιασμό μιας νεαρής λευκής γυναίκας στο πάρκο της Νέας Υόρκης. Είναι μια ιστορία που την ήξερα, πολύ διάσημη, είχε πυροδοτήσει συζητήσεις στα διάφορα στάδια της εξέλιξής της και είχε προσελκύσει κάθε είδους σκουπίδια και ανθρώπινες βδέλλες, όπως για παράδειγμα το σημερινό Πρόεδρο των ΗΠΑ. Η κατάληξή της είναι απίστευτη.

Δεν σας λέω τι έγινε, σας λέω μόνο ότι είναι ένα εξαιρετικά σκληρό έργο τέχνης, πάρα πολύ δύσκολο να το παρακολουθήσει κανείς, αλλά τόσο καλοφτιαγμένο και επίκαιρο και απαραίτητο, που αξίζει τον πόνο. Αν σας νοιάζει ο κόσμος και θέλετε να μάθετε πώς λειτουργεί, πραγματικά αξίζει να το υποστείτε. Θα τολμούσα να πω ότι είναι απαραίτητο, ειδικά αν σας ενδιαφέρουν θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μειονοτήτων ή και το πώς λειτουργούν οι σύγχρονες ΗΠΑ.

Ειδικά το τέταρτο και τελευταίο επεισόδιο, μια ταινία μιάμισης ώρας, πρακτικά, δεν είναι απλό προϊόν πολιτισμού, είναι μια μοναδική εμπειρία. Σας εγγυώμαι ότι την τελευταία μισή ωρα θα κλαίτε.  

Το άλλο προϊόν πολιτισμού που έχω να σας προτείνω δεν είναι σειρά, ούτε ταινία. Είναι ένα άρθρο. Λέγεται "What Really Happened To Malaysia's Missing Airplane" και το έχει γράψει ο Γουίλιαμ Λάνγκαγουισε (ρισκάρω τη μεταγραφή στα ελληνικά, δεν είμαι σίγουρος ότι προφέρεται έτσι, το δοκιμάζω στη γερμανική απόδοση κι ό,τι γίνει), ένας συγγραφέας που είναι πιλότος ο ίδιος και έχει μεγάλη εμπειρία σε θέματα αεροπορικών δυστυχημάτων. Αναφέρεται στο χαμό της πτήσης MH370 της Malaysia Airlines. Το θυμάστε; Το αεροπλάνο χάθηκε το Μάρτιο του 2014, κι όταν λέω χάθηκε εννοώ χάθηκε. Εξαφανίστηκε. Κανένας δεν έμαθε ποτέ πού πήγε, αν έπεσε και γιατί. Το θυμάστε, έτσι; Για λίγο καιρό όλοι το έψαχναν, διαβάζαμε νέα, αλλά μετά η υπόθεση σιγά σιγά ξεχάστηκε. Το ξεχάσαμε. Ε, τώρα ο Λάνγκαγουισε συνθέτει όσα γίνονταν σιγά σιγά γνωστά όλα αυτά τα χρόνια, από τα στοιχεία των δορυφόρων που δέχονταν παθητικά σήματα από το αεροσκάφος, μέχρι συντρίμμια που βρέθηκαν στη Μαδαγασκάρη και άλλες ακτές του Ατλαντικού και άλλα μικρά τεχνικά στοιχεία τα οποία πότε πότε εμφανίζονταν μεμονωμένα στις ειδήσεις (αλλά τα αγνοούσαμε, καθώς από μόνα τους δεν έδιναν καμία εξήγηση), για να καταλήξει σε ένα, μοναδικό πιθανό συμπέρασμα για το πώς και γιατί χάθηκε η πτήση με τους 239 ανθρώπους. 

Η ανάγνωση του άρθρου κρατάει περίπου 45 λεπτά. Είναι σαν ένα επεισόδιο σειράς, σαν αυτά που συζητάμε εδώ και δυο εβδομάδες. Και σας πληροφορώ ότι είναι εξίσου τρομακτικό και σοκαριστικό. 

σήμερα στην Καθημερινή

γράφω για ένα προφανές και πανίσχυρο συμπέρασμα της κρίσης: ότι οι "μενουμευρώπηδες", αυτός ο ετερόκλητος συρφετός που ακριβώς τέσσερα χρόνια πριν πάλευε και διαδήλωνε και έτρεμε το τσουνάμι του λαϊκισμού, είχαν τελικά δίκιο. 
 

να ένα απόσπασμα 

"Οι Έλληνες είμαστε ιδιόρρυθμός λαός, το ξέρουμε αυτό. Δεν μας αρέσει ο συμβιβασμός, δεν συνεργαζόμαστε εύκολα, ο καθένας ξεχωριστά νομίζει ότι είναι το κέντρο του κόσμου, ένα σπάνιο, αλάθητο, ακατάβλητο κι αδούλωτο τρυφερό λουλούδι. Οπότε μας είναι πολύ δύσκολο να καταπιούμε ένα μεγάλο λάθος -κάπου σκαλώνει, δεν αντέχεται, δε συμβαδίζει με το πόσο καταπληκτικοί μας έχει πείσει ότι είμαστε η μαμά μας.

Οπότε το λάθος που έκανε η πλειοψηφία του λαού μας το καλοκαίρι του 2015 είναι δύσκολο να της το τρίψει κανείς στη μουρή -δεν το αντέχει, δεν το δέχεται και δεν το παραδέχεται. Αλλά υπόγεια, ενδόμυχα, υποσυνείδητα, το ξέρει. Όχι όλοι, βεβαίως -όπως δείχνουν εκλογές και δημοσκοπήσεις, ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που στ' αλήθεια πιστεύουν σε λεφτόδεντρα, παράλληλα νομίσματα, ντου στα νομισματοκοπεία και έναν άλλο κόσμο, εφικτό. Αλλά πολλοί, ίσως οι περισσότεροι, το έχουν καταλάβει.

Δεν πρέπει να τους αδικούμε, να νομίζουμε ότι όλοι, ακόμα, “δεν έχουν καταλάβει τίποτε”. Κι αυτή η υπόγεια διαπίστωση και επίγνωση θα έχει συνέπειες, ίσως όχι οφθαλμοφανείς -όχι ακόμα-, αλλά ουσιαστικές και μακροχρόνιες.

Θα ήταν ίσως υπερβολικό το άδικα κατασυκοφαντημένο 1/3 του πληθυσμού να περιμένει συγγνώμες, mea culpa και “είχατε δίκιο” από την αλαλάζουσα πλειοψηφία του ’15, αλλά ίσως μπορεί πλέον να περιμένει κάτι άλλο: την αποτύπωση της νίκης του στο εσωτερικό αφήγημα του λαού μας, μια μουδιασμένη συνειδητοποίηση που ενδέχεται να αποτελέσει λίπασμα για πιθανές μελλοντικές κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις και, ίσως, μια (προσωρινή και περιορισμένη, έστω) ανοσία και άμυνα σε κραυγαλέους τσαρλατάνους που, μπορεί να καταφέρνουν μετά βίας να μπαίνουν στη Βουλή, αλλά μάλλον δεν θα ξαναβρεθούν σε θέση ισχύος και εξουσίας, με το παρδαλό τους δάχτυλο στο κόκκινο κουμπί και με σχέδια εισβολής στο Νομισματοκοπείο. Είναι κι αυτό κάτι".

και τώρα, μερικά λινξ

Θυμάστε τον Χουάν Γκουαιδο, τον άνθρωπο που πολλές χώρες αναγνωρίζουν ως νόμιμο πρόεδρο της Βενεζουέλας; Τι ξέρετε γι' αυτόν; Εγώ δεν ήξερα τίποτε. Ήξερα κάποια πράγματα για τον Λεοπόλδο Λόπεζ, τον ηγέτη της αντιπολίτευσης στη χώρα, ο οποίος ήταν σε κατ' οίκον περιορισμό μέχρι πρόσφατα, αλλά δεν ήξερα τίποτε για το νούμερο 4 του κόμματος, που κατέληξε να είναι πρόεδρος επειδή τα υπόλοιπα νούμερα είναι στη φυλακή ή στην εξορία, κυνηγημένα από το καθεστώς Μαδούρο. Ε, αυτό το άρθρο μας λέει διάφορα πράγματα για τον κ. Γκουαϊδο, όχι όλα, πώς να το πω, αισιόδοξα. Για παράδειγμα, ο 35χρονος έχει, λέει προσωπικό αστρολόγο. Αυτό από μόνο του αρκεί, νομίζω. 

Αυτός ο κύριος έγραψε ένα τουίτ θαυμασμού για το ότι ο Notorious BIG έφτιαξε το καλύτερο μουσικό έργο του στην τρυφερή ηλικία των 22 ετών, και τα replies από κάτω του υπενθύμισαν πόσοι άλλοι δημιουργοί είχαν φτιάξει τα καλύτερά τους έργα σε παρόμοια -ή και μικρότερη- ηλικία. Καλή χρήση της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης "Twitter", που λέω. 

Επίσης καλή χρήση: η υποψήφια για το χρίσμα των Δημοκρατικών για την Προεδρία Ελίζαμπεθ Γουόρεν γράφει ένα θρεντ στο Twitter για το πώς λειτουργούν οι ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονται φυλακές στις ΗΠΑ -και πώς αν γίνει Πρόεδρος θα αλλάξει ριζικά το πλαίσιο λειτουργίας τους. 

Διάβασα δύο άρθρα για τη φρικτή ζωή των content moderators του Facebook, ένα αυτό, το άλλο αυτό. Είναι οι άνθρωποι που κοιτάζουν όλα τα posts που έχουν γίνει report επειδή παραβιάζουν τους όρους χρήσης της υπηρεσίας. Αυτά που βλέπουν τα μάτια τους είναι, όπως φαντάζεστε, οδυνηρά και απίστευτα.  

Ένα αστείο φωτογραφικό review ενός επεισοδίου Game of Thrones (δεν έχει σημασία ποιού). Το θυμάστε το Game of Thrones; Ήταν μια σειρά που βλέπαμε παλιά. 

C.H.E.R.N.O.B.Y.L

Κάτι που δεν είχα πάρει χαμπάρι και μου έκανε τρομερή εντύπωση: Νέες έρευνες δείχνουν σημαντική σύνδεση της χλωρίδας του εντέρου με τον αυτισμό.  

Ένα καταπληκτικό αφιέρωμα στα "Football Leaks", την γιγάντια υπόθεση αποκάλυψης εκατομμυρίων εγγράφων που δείχνουν τη διαφθορά στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Η ιστορία του πώς ήρθαν στην επιφάνεια και ποιος τα έκλεψε και τα διοχέτευσε στους δημοσιογράφους είναι καταπληκτική. Σχεδόν βλέπεις την ταινία διαβάζοντάς το.