Momenteel, nu het eerste jaar van de subsidieperiode is verstreken, werkt het netwerkbureau aan de jaarrapportage voor het RIVM waarin verslag gedaan wordt van de vorderingen. Duidelijk is dat corona van invloed is (geweest) op de mogelijkheden van zorgorganisaties om aandacht te geven aan activiteiten die bijdragen aan het tegengaan van antibioticaresistentie. Om de aandacht niet te laten verslappen heeft prof. dr. Menno de Jong, hoofd van de afdeling Medische microbiologie en infectiepreventie bij het Amsterdam UMC, op 16 maart hierover een presentatie gegeven aan het bestuurlijk ROAZ. Tijdens deze presentatie werd de bestuurders gevraagd om mee te doen aan het meldpunt uitbraak infectieziekten en BRMO (MUIZ).
Dit softwareprogramma wordt momenteel geïmplementeerd bij de GGD ’en in Noord-Holland/ Flevoland. Hoe meer zorgorganisaties eraan meedoen, des te beter voor de keten. De oproep heeft effect gesorteerd, al 25 van de 70 verpleeghuisorganisaties hebben zich inmiddels aangesloten.
Het projectteam en de GGD ‘en willen de komende maanden graag ook de andere organisaties aansluiten en gaan daar hun best voor doen. Via een speciale MUIZ-nieuwsbrief zal het MUIZ-projectteam de regio op de hoogte houden van de ontwikkelingen. In deze algemene nieuwsbrief staan weer allerlei andere wetenswaardigheden. Zo ook op onze website www.abrzorgnetwerknhfl.nl, met informatie over bijvoorbeeld (verbeter)projecten en het stimuleringsfonds Infectiepreventie waaraan u mee kan doen. Profiteer ervan!
Terugblik op interessante thuiszorgbijeenkomst in Almere
Op 30 maart kwamen 28 thuiszorgmedewerkers bijeen op de door het ABR-zorgnetwerk en GGD Flevoland georganiseerde bijeenkomst in het World Trade Center in Almere. De deskundigen infectiepreventie van het regionale coördinatieteam en de GGD bespraken met de aanwezigen verschillende thema, zoals:
- Wat houdt infectiepreventie nu eigenlijk in voor de thuiszorg?
- Wat is er nodig om te komen tot een gedragsverandering, die leidt tot een betere infectiepreventie?
- Wat zijn de grootste problemen die de thuiszorgmedewerkers tegenkomen in de praktijk?
Tessa Langeveld, infectioloog/onderzoeker bij het RIVM, belichtte de knelpunten bij MRSA en BRMO in de thuiszorg. Bij elkaar een gevarieerd programma dat werd gewaardeerd door de aanwezigen.
Het ABR-zorgnetwerk is van plan om vaker thuiszorgbijeenkomsten te organiseren. Er worden nu voorbereidingen getroffen voor een thuiszorgbijeenkomst in de regio Kennemerland. Vermoedelijk vindt deze plaats op 29 juni in Haarlem, in de tweede helft van de middag.
Wisselingen in het regionaal coördinatieteam
In de afgelopen twee maanden is de samenstelling van het regionaal coördinatieteam gewijzigd. Mandy van den Brink (epidemioloog) en Ed IJzerman (arts microbioloog) hebben afscheid genomen.
De plaats van Mandy van den Brink is inmiddels ingenomen door Dennis Souverein. Dennis is in het dagelijkse leven werkzaam als epidemioloog bij het Streeklaboratorium in Haarlem. Hij stelt zich hier voor >
Een opvolger voor Ed IJzerman wordt nog gezocht. Meer informatie over deze vacature is te vinden op de website van het ABR-zorgnetwerk >
Daarnaast is het regionaal coördinatieteam versterkt met Barbara Bloem. Barbara werkt bij SDG Reigersdaal in Noord-Holland. Ook zij stelt zich voor >
Nieuwe werkwijze Signaleringsoverleg Zorginfecties en Antimicrobiële Resistentie (SO-ZI/AMR)
Onlangs is een nieuwe werkwijze ingevoerd voor het Signaleringsoverleg Zorginfecties en Antimicrobiële Resistentie (SO-ZI/AMR). Het SO-ZI/AMR is een overlegstructuur om uitbraken van (resistente) micro-organismen in zorgstellingen, die een potentieel gevaar zijn voor de volksgezondheid, te signaleren en te beoordelen. Maandelijks worden de besproken uitbraakmeldingen in dit verslag gerapporteerd. Zowel ziekenhuizen als langdurige zorginstellingen melden uitbraken.
Sinds de start van het SO-ZI/AMR in 2012 is er rond de aanpak van antimicrobiële resistentie in het veld veel veranderd. De veranderingen waren aanleiding om het SO-ZI/AMR te laten evalueren en dit heeft geleid tot een aantal aanpassingen aan de opzet en werkwijze van het SO-ZI/AMR. De belangrijkste wijzigingen zijn de aangepaste meldingscriteria, namelijk:
1.) Twee of meer patiënten besmet met hetzelfde resistente of niet-resistente micro-organisme waarbij een epidemiologische link waarschijnlijk is. De zorginstelling heeft op dat moment al extra maatregelen – naast de routinemaatregelen – moeten nemen of verwacht dit te moeten doen. Dit zijn bijvoorbeeld aanvullend typeringsonderzoek, bron- en contactonderzoek, sluiten van afdelingen, organiseren van een OMT, of;
2.) Drie of meer patiënten besmet met inmiddels vaak voorkomende BRMO, zoals ESBL-producerende of fluorochinolonen- en aminoglycosiden-resistente E. coli, of vaak voorkomende niet-resistente micro-organismen waarbij een epidemiologische link waarschijnlijk is.
De zorginstelling heeft op dat moment al extra maatregelen – naast de routinemaatregelen – moeten nemen of verwacht dit te moeten doen, of er is sprake van een cluster op basis van moleculaire typering.
Andere wijzigingen zijn de fasering die door het SO-ZI/AMR wordt toegekend bij een melding en de nieuwe webapplicatie waarin met ingang van 4 april 2022 gemeld wordt. Aanvullende informatie is hier te vinden, waaronder een brochure en infographic met informatie over de opzet en taken van het SO-ZI/AMR en de werkwijze voor het melden.
Bron: RIVM
Terugdringen van antibiotica in verpleeghuizen; ja dat kan!
Met de inzet van implementatiecoaches van UNO Amsterdam dragen we hieraan bij!
Op 28 maart ging de eerste groepsbijeenkomst van het implementatieproject ‘Infectieziekten en antibiotica’ van start, uitgevoerd door UNO Amsterdam en gefinancierd door het ABR Zorgnetwerk NH-FL. Josien Wijffels, implementatie adviseur bij UNO Amsterdam en Mona van de Steeg, groeps- en implementatie adviseur bij Mirai Zorgvernieuwing, blikken terug op de kick-off van het project.
Josien vertelt: ‘We stonden tijdens de Antibiotic Awareness Week in november 2021 in de startblokken om onze implementatiekennis te delen met de kernteams uit deelnemende organisaties, toen de verpleeghuizen plotseling alles in het werk moesten stellen om de organisatie van de boosterprik voor hun bewoners rond te krijgen. Dit momentum voor de kick-off van ons project, gericht op meer verantwoord voorschrijven van antibiotica bij infectieziekten in verpleeghuizen, moest wijken voor de urgentie van de boosterprik in de verpleeghuizen’.
Op 28 maart was het dan toch eindelijk zover, drie enthousiaste teams, bestaande uit specialisten ouderengeneeskunde, een Physician Assistant, verpleegkundigen, managers, beleidsadviseurs en een arts microbioloog, participeerden in de eerste groepsbijeenkomst en hebben een start gemaakt met de voorbereidingsfase van hun implementatieproject
Mona licht toe: ’De opzet van het project is dat we de kernteams in groepssessies voorzien van implementatiekennis en ze coachen bij de uitvoering van hun eigen implementatieproject. In de periode van maart 2022 - mei 2023 komen de teams vijf keer als groep bijeen om met en van elkaar te leren hoe je een implementatieproject opzet, uitvoert, evalueert en borgt. Een goede voorbereiding van je implementatieproject is belangrijk. Desondanks kan zo’n traject grillig verlopen. Soms moet je een stapje terugzetten, bijvoorbeeld om eerst beter zicht te krijgen op de gewenste én huidige situatie alvorens te handelen of bepaalde producten of instrumenten aan te bieden.’
Josien vult aan: ‘We helpen de teams op weg, leggen uit wat essentieel is in de voorbereidende fase. Dat begint bijvoorbeeld bij urgentie en draagvlak creëren voor je project. Hoe doe je dat? Vaak zijn we geneigd met feiten en data te komen en het verstand van mensen aan te spreken, maar uit onderzoek blijkt dat je vooral het hart van mensen moet zien te raken om mensen mee te krijgen in de verandering die je voor ogen hebt. Of om Ben Tiggelaar te citeren: ’Niet zozeer Analyse, Think, Change, maar: See, feel, Change’.
In de eerste bijeenkomst hebben de kernteams onder andere nagedacht over hoe zij het gevoel van urgentie voor meer verantwoord voorschrijven van antibiotica en het terugdringen van antibioticaresistentie, in hun eigen organisatie zouden kunnen aanpakken. Daar kwamen hele creatieve suggesties uit (zie kader). Op deze manier bouwen de kernteams de komende tijd, met elkaar aan kennis, die ze kunnen aanwenden voor het implementatieproject in hun eigen organisatie.
Josien: ‘We gaan de opzet van onze begeleiding bij implementatie in verpleeghuizen, groepsgewijs en gericht op leren van en met elkaar, evalueren. De concrete implementatiekennis die we overdragen, kunnen de deelnemers, niet alleen bij het huidige project, maar ook bij toekomstige implementatieprojecten inzetten. En we zullen tijdens dit project ‘best practices’ oogsten gericht op meer verantwoord voorschrijven in verpleeghuizen, die inspirerend zijn voor andere verpleeghuizen, na afloop van ons implementatieproject.'
Urgentie en draagvlak creëren voor meer verantwoord voorschrijven van antibiotica in verpleeghuizen
Voorbeelden gericht op het hart van mensen aanspreken, ingebracht door de deelnemende kernteams van het implementatieproject:
ERVARINGSVERHALEN:
Zet ervaringsdeskundigheid in. Bijvoorbeeld iemand die te maken heeft gehad met een resistente bacterie bij een urineweginfectie en vervelende bijwerkingen daarvan. Mogelijk ken je iemand in jouw organisatie die daar iets over kan en wil vertellen. Ken je niemand, dan kun je wellicht de casus van Daphne Dekkers gebruiken: Daphne Deckers: Treat antibiotics with care - YouTube Daphne Deckers over infectiepreventie - YouTube
CONFRONTATIE: 1.) Toon een casus (op basis van terug zoeken in uitgevoerde laboratoriumbepalingen), waarbij sprake was van een resistente bacterie bij een bewoner en als gevolg daarvan een ziekenhuisopname nodig was en deze bewoner mogelijk zelfs overleed omdat hij/zij niet meer in het ziekenhuis medisch behandeld wilde worden. 2.) Licht toe dat door overmatig antibiotica gebruik er steeds meer ‘BRMO dragers’ bij komen. Deze patiënten vragen extra zorgtijd en inzet van beschermingsmiddelen. Uit de corona pandemie weten we hoe belastend het dragen van beschermende kleding is voor het personeel. Maar vooral: het dragen van beschermende kleding kan ook een negatief effect hebben op de beleving/welzijn van de cliënt, die je soms niet meer herkent.
BEELD:
Ga op zoek naar een grafisch, visueel beeld of plaatje. Een beeld zegt vaak meer dan honderd woorden.
Contact en informatie Wil je meer informatie over de door UNO Amsterdam geboden begeleiding bij implementatie of verkennen of je nog kan meedoen aan het implementatieproject, gericht op meer verantwoord voorschrijven van antibiotica bij urineweginfecties of lage luchtweginfecties, neem dan contact op met Josien Wijffels: J.F.A.M.Wijffels@AmsterdamUMC.nl
Het RIVM start met focusgroep Onderzoek naar de ervaring met zorg voor cliënten met dragerschap van een resistente bacterie in de thuiszorg.
Het RIVM is gestart met de vorming van een focusgroep (groepsdiscussie) onderzoek in de thuiszorg. Het RIVM is hiervoor op zoek (geweest) naar verzorgenden en verpleegkundigen die met het RIVM in gesprek zouden willen gaan over hun ervaringen met de zorg voor cliënten die een resistente bacterie bij zich dragen.
Doel
Het doel van deze studie is om inzicht te krijgen in de ervaringen van verzorgenden en verpleegkundigen in de thuiszorg met de zorg voor cliënten die drager zijn van een resistente bacterie. Zo wil het RIVM bijvoorbeeld graag weten hoe zij aankijken tegen het verzorgen van deze cliënten en de infectiepreventiemaatregelen die hiervoor genomen moeten worden. Het uitvoeren van deze maatregelen kan in de praktijk nog wel eens lastig zijn. Het RIVM wil daarom graag horen hoe verpleegkundigen en verzorgenden in de thuiszorg hiermee omgaan.
Achtergrond
Wereldwijd is antibioticaresistentie een groeiend probleem en de verwachting is dat dit ook in Nederland zal gaan toenemen. Als het bekend is dat een cliënt drager is van een resistente bacterie worden ook in de thuiszorg infectiepreventiemaatregelen genomen. Het is daarom belangrijk om inzicht te krijgen in de ervaringen uit de praktijk.
Uitvoering
Van april t/m juni 2022 willen wij 6-8 focusgroepen organiseren met 5-8 zorgverleners. Het RIVM zal zowel fysieke als digitale focusgroepen organiseren van ongeveer 1-1.5 uur. De fysieke focusgroepen zullen op een centrale locatie gehouden worden (met voldoende mogelijkheden om afstand te houden en voldoende ventilatie) en de digitale focusgroepen via een online vergadering waarvoor u een link zult ontvangen. Exacte data, tijden en eventuele locaties zullen volgen in samenspraak met de deelnemers.
Vraag aan u:
Mocht u zelf zorgverlener zijn in thuiszorg en geïnteresseerd zijn in deelname dan kunt u voor meer informatie contact opnemen met de onderzoeker Tessa Langeveld (e-mail: IMPACT-onderzoek@rivm.nl, tel: 06-24217280).
Mocht u thuiszorgorganisaties of zorgverleners binnen uw netwerk hebben waarvan u denkt dat zij mogelijk geschikt en/of geïnteresseerd zouden kunnen zijn, willen wij u vragen om deze informatie door te sturen. Geïnteresseerden kunnen voor meer informatie contact opnemen met de onderzoeker Tessa Langeveld (e-mail: IMPACT-onderzoek@rivm.nl, tel: 06-24217280). U kunt bij vragen of behoefte aan meer informatie ook gerust contact opnemen!
Er 25 van de 70 VVT-organisaties het samenwerkingsconvenant van MUIZ al hebben getekend! Naast deze organisaties hebben ook de 6 GGD’ en én het ROAZ binnen onze regio getekend. Ook lopen er al gesprekken met de ziekenhuizen in de regio.
De eerste zorgorganisatie in onze regio heeft MUIZ al in gebruik genomen! Deze VVT-koepel heeft een MUIZ-wegwijzer training gehad van de GGD en is met een aantal locaties nu aangesloten op het systeem. In totaal zijn er daardoor al 69 actieve MUIZ-gebruikers.
Het ABR-zorgnetwerk organisatorisch deel uitmaakt van het ROAZ-bureau?
Op 12 mei de Anna Reynvaarlezing over infectiepreventie wordt gegeven in het ITA (voormalige stadsschouwburg) in Amsterdam?
Het rijksmuseum Boerhaave in de week van de biologie (24-27 mei) voor VMBO-leerlingen aandacht geeft aan het thema Bacteriën versus Antibiotica? Zie: Week van de biologie
De huid bij het geven van een intra-articulaire injectie en voorafgaand aan het afnemen van bloedkweken gedesinfecteerd dient te worden? Bij intraveneuze, intramusculaire en subcutane injecties is desinfectie van de insteekplaats niet nodig, tenzij de patiënt immuungecompromitteerd is.
Alle nieuwe informatie of informatie per sector in één oogopslag?
U ontvangt deze nieuwsbrief omdat u betrokken bent bij infectiepreventie en antibioticaresistentie.
Heeft u vragen over artikelen in deze nieuwsbrief? Neem dan contact met ons op via info@abrzorgnetwerknhfl.nl
