Copy
14 Temmuz 2021
14 Temmuz Çarşamba sabahından herkese günaydın. Bugün tarihi değiştiren günlerden birinin 232. yılı. 232 yıl önce bugün, 14 Temmuz 1789'da, Bastille Kalesi Paris halkı tarafından zaptedilmiş; Büyük Fransız Devrimi başlamıştı. Bastille Kalesi’nin zaptedilmesini tasvir eden coşkulu tablolar, daha sonra orada bulunan sefil durumdaki mahkumları ve hatta içerde ölenlerin iskeletlerini gösterir şekilde çizilmişti. Halbuki, kaleden yalnızca 7 mahkum kurtarılmıştı. Bunların dördü kalpazanlıktan içerideydi. Biri cinsel bir suçtan hapiste bulunan Solanges Kontu'ydu ve ikisi de akıl hastasıydı. Akıl hastalarından biri Major Whyte adlı bir İngiliz ya da İrlandalıydı. Beline kadar sakalı olan bu adam kendisini Julius Caesar zannediyordu. O gün esas zayiat, 16. Louis zamanında komplo ya da yönetimi devirme girişimi gibi siyasi suçlardan tutuklananlara evsahipliği yapan kale-hapishanenin alınması sırasında meydana gelmişti. Olayda 10 muhafız ve 98 ayaklanmacı hayatını kaybetmişti. Ölenler arasında bulunan Bastille'in komutanı De Launay'nin kafası da bir kargının üzerinde Paris sokaklarında dolaştırılmıştı. Kral 16. Louis ise günlüğünün 14 Temmuz 1789 tarihli sayfasına “Bugün kayda değer hiçbir şey olmadı” notunu düşmüştü.

Bugün iyi ki doğmuşlar diyeceğimiz çok insan var... 1918'de bugün İsveçli yönetmen Ingmar Bergman, 1948'de bugün "kelimelerin kuyumcusu" Oruç Aruoba ve 1960'da bugün Türkiye'nin sayılı filozoflarından Ulus Baker doğdu. Hepsi için Sufjan Stevens'ten bir doğum günü şarkısı, günün müziği... 
SAKINAN GÖZ: Dün "Kültür-Sanat" bölümümüzün başında yer alan Nikomedia kazılarıyla ilgili haberde kalıntıların MÖ 3. yüzyıla tarihlendiğini yazmıştık. Doğrusu MS 3. yüzyıl olmalıydı. Ayrıca "Roma'nın MÖ 31'den itibaren İmparatorluk olarak tanımlandığını ve İmparator Diocletian'ın Nikomedia'ya yerleşmesinin ise MS 260'lı yıllar" olduğunu hatırlatan yazarımız Serhan Güngör'e teşekkür eder; okurlarımızdan özür dileriz. 
Facebook'ta paylaş Facebook'ta paylaş
Twitter'da paylaş Twitter'da paylaş
E-postayla paylaş E-postayla paylaş
  • Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Türkiye'de görülen Delta varyantı vakalarının 750'ye yükseldiğini açıkladı. 36 ilde tespit edilen vakalar geçen haftaya göre 3 kat artış gösterdi. Vaka artışlarının Diyarbakır, Şırnak, Adıyaman gibi aşılama oranının düşük olduğu illerde görüldüğünü belirten Koca, bu oran %70-%80 seviyesine çıktığında normal hayata dönüleceğini ifade etti.
  • Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün yayımladığı yeni kuraklık haritalarına göre, Nisan-Haziran döneminde Türkiye'nin neredeyse yarısının "olağanüstü kuraklık" yaşadığı görüldü. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Bilim Danışmanı Erol Kesici, Türkiye'de kullanılan suyun %75'inin tarımda kullanıldığını söyleyerek, acilen damla sulama sistemlerine geçilmesini tavsiye etti.-
  • İçişleri Bakan Yardımcısı ve Bakanlık Sözcüsü İsmail Çataklı, Afgan göçmenlerin kontrolsüz bir şekilde Türkiye'ye geldiği iddialarını yalanladı. Yazılı açıklama yapan Çataklı, dolaşıma sokulan videoların "Kasıtlı olarak provokasyon içerikli" olduğunu belirtti; videoların İran içlerinden ve İran-Afganistan sınırından olduğunu ifade etti.
    • Türkiye, son dört yılda Suriye'nin önüne geçerek en fazla düzensiz göç aldığı ülke olan Afganistan'la sınır politikalarını nasıl düzenliyor?
    • Son günlerde gündeme gelen 15 Temmuz'da sivillere dağıtılan binlerce silahın kaybolduğu iddialarıyla ilgili de konuşan Çataklı, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Jandarma'ya kayıtlı 7, Ankara ve İstanbul Emniyet Müdürlüklerine kayıtlı 17, toplam 24 silahın kaybolduğunu açıkladı.
  • TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, OHAL kararnamelerinin 3 yıl daha uzatılmasını da içeren torba yasa teklifine onay verdi. Teklifin yasalaşması için TBMM Genel Kurulu'nda görüşülüp kabul edilmesi gerekiyor.
  • Hâkim karşısına çıkan Çiftlik Bank kurucusu Mehmet Aydın hakkında yargılandığı iki davadan da tutuklama kararı çıktı. Hakkında 75 bin yıldan fazla hapis cezası istenen Aydın'ın avukatı, müvekkilinin mağdurların zararını gidereceğini savunarak tutuksuz yargılanmasını istedi, ancak mahkeme heyeti bunu reddetti.
  • Hakkari İl Emniyet Müdür Yardımcısı Hasan Cevher, ekibinde yer alan polis memurunun silahlı saldırısıyla hayatını kaybetti. Cevher'e 3 el ateş eden polis memuru, ayağından vurularak gözaltına alındı. Polis memurunun Cevher ile farklı bir ile yapılan tayiniyle ilgili tartışma yaşadığı iddia ediliyor.
  • Beyaz Saray, ABD'nin Ankara Büyükelçiliği için eski Cumhuriyetçi Senatör Jeff Flake'i aday gösterdi. Türkiye Büyükelçiliği, Biden'ın göreve başlamasının ardından Trump tarafından atanmış diplomatı değiştirmediği az sayıda önemli büyükelçiliklerden biriydi. Önceki ABD Başkanı Donald Trump'ın atadığı Büyükelçi David M. Satterfield, 2019'dan beri görev yapıyordu.
  • Flamingo cenneti olarak bilinen Tuz Gölü'nde binlerce yavru flamingonun öldüğü görüntülendi. Doğa gönüllüsü Fahri Tunç, tarım arazilerini sulamak için Tuz Gölü'nü besleyen kaynaklara bent çekildiğini ve flamingoların bu nedenle öldüğünü dile getirdi.
  • İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2036 Olimpiyat Oyunları ve Paralimpik Oyunları'na talip olduklarını duyurdu. İstanbul, 2000 yılından beri 5 Olimpiyat için aday olmuştu.
  • Bloomberg'ün haberine göre, İstanbul Havalimanı'nın işletmecisi İGA Havalimanı, 5,8 milyar euro borcunu mevcut kreditörlerle yaptığı görüşmeler sonucunda refinanse etti; bu Türkiye tarihinin en büyük refinansmanı...
  • Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü'nün kampüse girmesini yasakladığı akademisyenler suç duyurusunda bulundu.
  • Deprem riski nedeniyle yenilenmesine karar verilen Kadıköy Anadolu Lisesi’nin 32 dönümlük arazisinin bir bölümünün yol projesi için ayrıldığı ortaya çıktı.
    • Valiliğe bağlı İstanbul Proje Koordinasyon Birimi ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın başlattığı projede, binaların tarihî dokusunun ve ağaçların korunacağı sözü verilmişti.

Fransa yitirdiklerini anıyor; acılar hâlâ çok taze

14 Temmuz 2016'da Fransa'nın Nice kentinde Bastille Günü'nü kutlayan kalabalık, üzerlerine sürülen kamyon ile DAEŞ terörüne yakından tanık olmak zorunda kalmıştı. Tunus uyruklu Muhammed Lahouaiej-Bouhlel'in kullandığı kamyon, kutlama yapanların arasına girmiş ve 86 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştu. 400'den fazla kişi de saldırıda yaralanmıştı. Fransa, 5 yıl önce Nice'te yaşanan terör saldırısının yaralarını sarmaya devam ediyor. Saldırıda ölenler Başbakan Jean Castex'nin katıldığı bir törenle anıldı; hayatını kaybeden 86 kişi için birer güvercin salındı. Ayrıca kurbanları anmak için Akdeniz'e ışık huzmeleri tutuldu.

Saldırının dehşetiyse hâlâ tazeliğini koruyor. Saldırıya şahit olan yaklaşık 300 çocuk, travma nedeniyle psikiyatristler tarafından izlenmeye devam ediyor. Yetkililer, 5 yıl geçmesine rağmen bazı çocukların kabuslarında her yönden gelen kamyonlar gördüklerini söylüyor. Saldırıda yakınlarını kaybeden yetişkinler de kayıplarıyla yüzleşmek için halen mücadele ettiklerini ifade ediyor. Paris yönetimi kurbanlar ve saldırıdan psikolojik olarak etkilenen yaklaşık 2 bin kişi için 100 milyon euroluk bir fon ayırdı. Ancak durumu saldırıdan 5 yıl sonra bile stabil hale gelmeyen 400 kişinin fondan yararlanamadığı ifade edildi.

 ⏳Avrupa'yı saran DAEŞ terörü


O dönemde Fransa başta olmak üzere Avrupa'nın birçok ülkesi, DAEŞ'in üstlendiği ya da örgütün ilham verdiği saldırılarla mücadele etmek zorunda kaldı. 2015'in ilk günlerinde Hz. Muhammed'in karikatürlerini yayımlayan Charlie Hebdo adlı mizah dergisinin ofisi, militanlar tarafından basılmış ve 12 kişi hayatlarını kaybetmişti. Aynı yılın Kasım ayında yine Fransa'da teröristler konser salonu, restoranlar ve stadyumu hedef alarak 130 kişiyi katletmişti. 2016'nın Mart'ında Belçika'daki metro istasyonu ve havaalanında bombalar patlamış; Haziran ayında İstanbul Atatürk Havalimanı'na saldıran teröristler 45 kişinin ölümüne neden olmuştu. Avrupa'daki terör saldırılarının zirve yaptığı 2016, Berlin'de kurulan Noel Pazarı'na yapılan kamyonlu saldırıyla sona ermişti. 2017'nin ilk dakikalarında İstanbul'daki Reina adlı eğlence mekanını hedef alan ve 39 can alan terör, yıl içinde Rusya, İngiltere, İsveç, Fransa, Belçika, Finlandiya ve İspanya'da karanlık yüzünü göstermeye devam etmişti.

Elbette dünyadaki hiçbir inanç sistemi, kendine inanmayanları yoketmek üzere ortaya çıkmadı. Ancak tarih, özellikle Hıristiyanlık ve Müslümanlığın yayılma ve kendi içlerindeki iktidar mücadeleleri döneminde sayısız katliam ve vahşete tanıklık etti. Bugün Şubat 2015'te kapak dosyasına taşığımız üç yazıyla "din adına işlenen cinayetlerin ve yapılan zulümlerin kısa tarihini takip edebilirsiniz. Kapak dosyasında Ceyda Karan "Selefi Cihadizm"in siyasi ve ideolojik tarihini, Ayşen Gür "Hıristiyanlık ve şiddet"i, İhsan Eliaçık ise İslâm dünyasında dönem dönem azalıp artan şiddet kullanımını yazmıştı.
  • Taliban, Kabil Havaalanı'nı korumak isteyen Türkiye'yi uyardı ve Afganistan'da asker bırakma konusunda fikir değiştirme çağrısında bulundu. Kendi varlığını "Afganistan İslâm Emirliği" olarak tanımlayan Taliban, NATO üyesi olan Türk askerlerinin de Kabil Havalimanı'nda kalmaları durumunda "işgalci" olarak görüleceğini, bu durumda işgal güçlerine karşı uygulanan cihat politikasının Türk güçlerine de uygulanacağını söyledi.
    • Üst düzey Afgan yetkililer, Taliban’la görüşmek için Cuma günü Katar’ın başkenti Doha’ya gitmeye hazırlanıyor. Afganistan genelinde şiddet olayları artarken ateşkesin görüşülmesi bekleniyor. Son olarak dün Kabil'de meydana gelen patlamada dört kişi hayatını kaybetti, beş kişi de yaralandı.
    • BM Mülteciler Yüksek Komiserliği de uluslararası birliklerin çekilmeye başlaması sonrası Afganistan'da bu yıl yaklaşık 270 bin kişinin ülke sınırları içinde yerinden edildiğini açıkladı. 3.5 milyon Afgan vatandaşının kaçmaya çalıştığını da belirten örgüt, insani kriz uyarısı yaptı.
    • Fransa, 17 Temmuz'dan sonra ülkede kalan vatandaşlarının güvenliğini sağlayamayacağı uyarısıyla, Afganistan'daki bütün vatandaşlarına en kısa zamanda ülkeyi terk etme çağrısında bulundu.
    • Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD ile Kabil konusundaki görüşmelerin devam ettiğini söyledi. ABD'li mevkidaşı Lloyd Austin ile mutabık kaldıkları konular olduğunu belirten Akar, "Amacımız, Afgan kardeşlerimizin güvenlik, huzur ve refahı için katkılarımızı devam ettirmektir" dedi.
  • AB İçişleri Komiseri Ylva Johansson, sığınmacıları denizden Türkiye'ye doğru yasadışı olarak geri iten Yunanistan'ı, bunun "temel Avrupa değerlerinin ve hukukunun ihlali" olduğunu bildirerek uyardı. "Sınırlarımızı korurken değerlerimizi de koruyoruz" diyen Johansson, Yunanistan'ın yalanladığı sınırda göz yaşartıcı gaz, tazyikli su, ses topu ve plastik mermi kullanımı iddialarının çok iyi temellendirilmiş raporlara dayandığını söyledi.
  • Irak’ın Nasıriye kentinde bir hastanede çıkan yangında en az 58 kişi hayatını kaybetti. Covid-19 hastalarının kaldığı bölümde çıkan yangında en az 22 kişi de yaralandı. Yangının hastanede kullanılan oksijen tüplerinin patlaması sonucu çıktığı tahmin ediliyor.
  • Güney Afrika'da eski cumhurbaşkanı Jacob Zuma'nın tutuklanmasının ardından başlayan protestolarda en az 72 kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı. Son olarak Soweto'da bir alışveriş merkezinin yağmalanması sırasında çıkan izdihamda 10 kişi öldü. 750 kişinin gözaltına alındığı olaylarda ortaya çıkan zarar da 60 milyon euroya ulaştı.
  • Kanada'da yerli çocukların gitmek zorunda bırakıldığı okullarda toplu mezarlar bulunmaya devam ediliyor. Bu kez de Güney Körfez Adaları'ndaki Penelakut Kabilesi, bir zamanlar Kuper Adası Konut Okulu'na da evsahipliği yapan bölgede, 160'dan fazla isimsiz çocuk mezarı bulunduğunu bildirdi.
  • Çevre örgütü Greenpeace, İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın Downing Caddesi'ndeki konutunun kapısına 625 kilo plastik atık döktü. Örgüt, bunun İngiltere'nin her 30 saniyede bir diğer ülkelere ihraç ettiği plastik atık miktarına eşit olduğunu iddia ediyor. 2020'de Avrupa'dan en fazla çöp ithal eden Türkiye de bu ülkelerin başında geliyor.

Büyük Fransız Devrimi’nin yıldönümü vesilesiyle 14 Tem­muz 1934’te Paris'te büyük bir gösteri düzenlendi. Romain Rolland ve Henri Barbusse’ün başını çektiği Antifaşist Entelektü­eller Teyakkuz Komitesi ve İn­san Hakları Birliği’nin “Cum­huriyet için Halk Kutlaması”­na 500 bin kişi katıldı. Bu olay, 1936 seçimlerine bir sol itti­fakla gidilmesi için ilk önemli adım olacaktı. Bu dönemde FKP’nin politikasında­ki değişikliği simgesel olarak gösteren en önemli gelişme, Enternasyonal marşının ve kı­zıl bayrağın terkedilmesi olmuştu. Paris Komünü’nden ve özellikle 1914’ten beri Fransız dev­rimcilerinin pek de hoşlanma­dığı Marseillaise ve üç renkli ulusal bayrak, artık komünist­lerin de dilinde ve elindeydi. 14 Temmuz gibi hem ulusal hem devrimci bir anmanın birleştirdiği partiler böylece Halk Cephesi’ni oluşturdular. Halk Cephesi'nin hikayesini Masis Kürkçügil'den okuyabilirsiniz.
(Fotoğraf: Fred Stein)

 ⏳Tarihte Bugün 
 

  • 14 Temmuz 1683'te Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, kenti ikinci defa kuşatmak üzere Viyana önlerine vardı. Kuşatma 12 Eylül'de Polonya, Almanya ve Avusturya birleşik kuvvetlerine karşı savaşan Osmanlı ordusunun yenilgisiyle sona erdi.
     
  • 14 Temmuz 1958'de Irak’ta kraliyet devrilerek cumhuriyet ilan edildi. Kral 2. Faysal ve Başbakan Nuri Said’in öldürüldüğü darbenin liderleri General Abdülkerim Kasım ve Yarbay Abdüsselam Arif’ti.
     
  • 14 Temmuz 2003'te ABD hükümeti, komplo teorilerine konu olan 51. Bölge’nin varlığını kabul etti. 51. Bölge tarihe “Roswell Kazası” olarak geçen UFO vakasıyla popüler kültürün eskimeyen konularından biri haline gelmiş, “Independence Day”den “The X-Files”a kadar, birçok bilimkurgu yapımına ilham vermişti.
  • Ahmed Arif'in şiir, söyleşi ve mektuplarından yola çıkarak hazırlanan Dostlar Tiyatrosu oyunu "Şahdamarım" bugün saat 21.00'de KüçükÇiftlik Bahçe'de... Oyunda Genco Erkal‘ın performansına, Ahmed Arif'in şiirlerinden bestelenen şarkılarıyla Ercan ve Gökhan Çağıran eşlik ediyor. Buradan bilet alabilirsiniz.
  • Ekim ayında düzenlenecek Başka Sinema Ayvalık Film Festivali'nin ön programı "Açık Hava Sineması" 17-25 Temmuz arasında her akşam 21.00'de izleyiciyle buluşacak. Biletler satışta!
  • Kundura Sinema ve Sahne‘nin her yıl düzenlediği "Bir Yaz Gecesi Festivali", 16 Temmuz-12 Eylül arasında Boğaz kıyısındaki Beykoz Kundura‘da... Festivalin bu yılki programında 11 film bulunuyor. Program ve biletler burada!
  • Bu yıl ikinci kez düzenlenecek Bergama Tiyatro Festivali'nin programı açıklandı. 26-29 Ağustos'ta yapılacak festivalde ulusal program kapsamında Kumbaracı50'nin "Demiryolu Hikayecileri" oyunu ile Mekan Artı Berlin prodüksiyonu “Uzak” prömiyerlerini yapacak. DasDas’ın "Vahşet Tanrısı" da sahnelenecekler oyunlar arasında.
  • Bugün Fabiato Köşkü’nün Büyükada Kültür Evi ve Adalar Adliye binasına dönüşme hikâyesini Açık Radyo'dan dinleyebilirsiniz.
  • Kırıkkale'nin Karakeçili ilçesinin Büklükale mevkiindeki kazı çalışmalarında Hititler'den önceki Asur Ticaret Kolonileri Çağı’na ait bir sarayın kalıntıları ve 3 bin kaseyle birlikte dünyanın en eski cam şişesi bulundu.
Covid-19 Sayacı
Günlük Can Kaybı / Vaka Sayısı
Dünya: 7.469 / 372.970 / Türkiye: 46 - 6.285
Türkiye'de aşılama
1. doz: 38.209.906 / Nüfusa oranı: %61.56

Bizi takip ediniz!

Twitter
Instagram
Facebook
Website
YouTube
Bu e-posta size yönlendirildiyse buradan abone olabilirsiniz
Tercihlerinizi değiştirebilir
 veya üyelikten çıkabilirsiniz.
Copyright © 2021, KAFA Grup, Her hakkı mahfuzdur.
#tarih'te bugün ekibi






This email was sent to <<e-posta adresi>>
why did I get this?    unsubscribe from this list    update subscription preferences
#tarih · Istanbul · İstanbul 80050 · Turkiye