Günaydın, bugün 11 Ekim Pazartesi. 99 yıl önce bugün, 11 Ekim 1922'de Mudanya’da 3 Ekim’de başlayan görüşmeler sona erdi; TBMM ve İtilaf güçleri arasında Kurtuluş Savaşı'nı sonlandıran Mudanya Mütarekesi imzalandı. İsmet Paşa'nın başkanlığında toplanan konferansta, Türkiye'nin haricinde İngiltere, Fransa ve İtalya da yerini almış; ancak asıl taraf Yunanistan katılmamıştı. 5 Ekim'de Fransızlar Trakya'nın Türkiye'ye teslim edilmesini kabul etmişlerdi. Ancak İngilizler ve İtalyan temsilcilerin hükümetlerine sormadan bu kararı almaya yetkili olmadıklarını söylemelerinin ardından toplantı bir gün ertelendi. Buna çok sinirlenen Mustafa Kemal, neredeyse bir gün içinde Trakya'nın TBMM hükümetine teslim edilmemesi hâlinde 6/7 Ekim'de Türk kuvvetlerine İstanbul'a yürüme emri veriyordu, ancak son anda General Pelle ve Franklin Bouillon'un çabaları sonunda emri bir süre ertelemeye ikna oldu. İngiltere de 5 gün ayak diremesinin ardından Türkiye'nin talebini kabul etmek zorunda kaldı.

Mudanya Mütarekesi ile Türk-Yunan Savaşı sona ermiş; Trakya boşaltılıp Türkiye'ye teslim edilmişti. Ancak Mudanya'da Kurtuluş Savaşı bitse de, Millî Mücadele'nin finaline kadar çözülmesi gereken sorunlar bitmemişti. İstanbul hâlâ işgal altındaydı ve bu durum barış antlaşması onaylanana kadar sürecekti. Acaba egemenlik haklarımızı eksiksiz elde edebilecek miydik? İttihat ve Terakki Hükümeti’nin Eylül 1914’te kaldırdığı, ama Mondros Bırakışması sonrasında tekrar devreye girmiş olan kapitülasyonlardan kurtulabilecek miydik? Bunlara ilişkin kesin karar, Lausanne’da, 24 Temmuz 1923’te verilecek ve Millî Mücadele o zaman bitmiş olacaktı. Millî Mücadele ve Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç ve bitiş tarihlerini Ahmet Kuyaş yazmıştı.

Haftaya başlangıç şarkısı, tam 50 yıl önce bugün, The Beatles'tan ayrılan John Lennon’ın piyasaya çıkardığı ilk 45'lik olan “Imagine”...

• Türkiye tarihinin en kanlı intihar saldırısı olan 10 Ekim 2015 Ankara Tren Garı katliamının 6. yılında saldırıda hayatını kaybedenler anıldı. Törene CHP ve HDP milletvekilleri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile ölenlerin yakınları ve saldırıda yaralananlar katıldı. Ancak tören sırasında polis, hayatını kaybedenlerden bazılarının yakınlarına "katılımcılar arasında yer almadıkları gerekçesiyle" alana girme izni vermedi ve müdahalede bulundu; en az 22 kişi gözaltına alındı.
• İçişleri Bakanlığı, Suriye'de Fırat Kalkanı Harekat Bölgesi Azez'de bir zırhlı araca güdümlü füze ile düzenlenen saldırıda özel harekat polisleri Cihat Şahin ve Fatih Doğan'ın hayatını kaybettiğini, iki özel harekat polisinin de yaralandığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, saldırının "PKK/PYD terör örgütü tarafından yapıldığı" belirtildi.
• Bugün Beştepe'de toplanacak Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nin gündeminde okullarda yüzyüze eğitime geçilmesinden sonra artan Covid-19 sayıları, marketlerdeki fiyat artışları ve Doğu Akdeniz'deki gelişmeler olacak.
• Muğla Arıcılar Federasyonu Başkanı Veli Türk, yaz aylarında etkili olan orman yangınları sonrasında bu yıl bal üretiminde %95 düşüş beklendiğini söyledi. Orman yangınlarının arıcılık üzerindeki olumsuz etkilerinin 60 yıl boyunca devam edeceği tahmininde bulunan Türk, yangınların küresel çam balı arzını da etkileyeceğini ifade etti.
• TTB Başkanı Şebnem Korur Fincancı, son 10 yılda toplam 4.891 genç doktorun çalışmak için yurtdışına gittiğini söyledi. Fincancı; eğitim kalitesindeki düşüşün, yetersiz maaşların ve zorlu çalışma koşullarının beyin göçünde etkili olduğunu belirtti.

Fransa ile Cezayir arasında kriz büyüyor

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, ülkesi ile Fransa arasındaki diplomatik krizle ilgili olarak ilk kez kamuoyuna açıklama yaptı. Tebbun, Fransa'nın Cezayir'in egemenliğine, kurumlarına ve iktidarına "tam saygı duymaması" hâlinde, istişare için geri çağırılan Paris Büyükelçisi Muhammed Anter Davud'un geri dönmeyeceğini belirtti; "Fransa, Cezayir'in geçmişte sömürgesi olduğunu unutmalı. Cezayir sadece Allah'a boyun eğen ordusuyla ve gururlu insanlarıyla güçlüdür" dedi.

Fransa iki hafta önce; Fas, Cezayir ve Tunus'un kendi vatandaşlarının ülkeye dönüşleriyle ilgili konsolosluk işlemlerini reddetmelerini gerekçe göstererek, bu ülkelerin vatandaşları için vize şartlarının sıkılaştırıldığını duyurmuştu. Ayrıca Fransa ordusu da geçen hafta Cezayir'in hava sahasını Fransız askerî uçaklarına kapattığını bildirmişti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2 Ekim Cumartesi günü Cezayir ve ülkenin Osmanlı mirası hakkında sarf ettiği sözler de iki ülke arasındaki gerilimi yükseltmişti. Le Monde gazetesinin haberine göre Macron, Cezayir'in resmî tarihinin Fransa'ya düşmanlık üzerine yeniden inşa edildiğini savunmuş; "Fransız sömürgesinden önce Cezayir ulusu var mıydı?" sorusunu yöneltmişti. Fransa Cumhurbaşkanı'nın, Cezayir'in Osmanlı İmparatorluğu dönemini kastederek Fransa'dan önce de ülkede kolonileştirilme yaşandığını ifade etmesi Paris-Ankara ilişkilerinde de gerginliğe sebep olmuştu. Macron, bu dönemin unutulduğunu ileri sürerek "Türkiye'nin Cezayir'de oynadığı rolü ve sahip olduğu hâkimiyeti tamamen unutturabilme kapasitesini görmek beni büyülüyor" sözlerini sarfetmişti.

• Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, hakkında açılan rüşvet ve yolsuzluk davasının ardından istifa etti. Kurz'un da aralarında olduğu 10 kişi hakkında açılan soruşturma kapsamında 6 Ekim'de Kurz'un ofisine ve muhafazakar Avusturya Halkın Partisi (ÖVP) binasına polis baskını yapılmıştı. ÖVP propagandası yapması için bir bulvar gazetesine hükümetin gelirlerinden rüşvet verdiğine yönelik iddiaları reddeden Kurz, partisinin genel başkanlığı görevinden ayrılmayacağını da açıkladı.
• Iraklılar erken genel seçim için sandık başına gitti. Seçimlerin sorunsuz bir şekilde ilerlemesi için yaklaşık 250 bin güvenlik görevlisi çalışırken, Bağdat'ta çok sayıda güvenlik noktası oluşturuldu ve bazı caddeler girişe kapatıldı. Seçimlerde 329 sandalyeli meclis için 3.249 aday yarışıyor.
  • Irak Başbakanı Mustafa El Kazımi liderliğindeki bakanlar kurulu, Temmuz 2020'de ülkede uzun süredir devam eden kriz ve hükümet karşıt protestolar sonrası erken seçim kararı almıştı.
• ABD, Kabil'in düşmesinden bu yana ilk kez Taliban ile biraraya geldi. Katar'daki görüşmeyle ilgili konuşan Amerikalı bir yetkili; güvenlik, tahliye ve insani yardım konularını kapsayan toplantının "samimi ve profesyonel" geçtiğini söyledi. Taliban tarafından atanan Dışişleri Bakanı Amir Khan Muttaki ise 2020'de imzalanan Doha Antlaşması'nın şartlarını yerine getirme konusunda uzlaşıldığını açıkladı. Ancak Taliban, geçen hafta Kunduz'da bir Şii camisini bombalayan DAEŞ Horasan'a karşı mücadelede her türlü işbirliğini de reddetti. 
• Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, Tayvan ile birleşme çağrısı yaptı. İki ülkenin barışçıl yollarla yeniden birleşmesinin Tayvan halkının da çıkarına olacağını kaydeden Jinping, "Tayvan'ın ayrılıkçılı tutumunun, anavatan ile birleşmesinin önündeki en büyük engel" olduğunu söyledi.
  • Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise Çin'in artan baskısını eleştirdi, "Statükonun tek taraflı olarak değiştirilmesini önlemek için elimizden geleni yapacağız" dedi. Demokrasinin ilk savunma hattında durduklarını söyleyen Tsai, Çin'in baskısına boyun eğmeyeceklerini söyleyerek Çinli mevkidaşına meydan okudu.
• Irak Savaşı'nın kilit isimlerinden ABD'li eski Kara Kuvvetleri Komutanı Raymond Odierno 67 yaşında kanser nedeniyle öldü. 2003'te Türk askerlerinin başına çuval geçiren birliğe komuta eden Odierno, aynı zamanda Irak'ta çok sert yöntemlerle tutukluları evlerinden alarak Ebu Gureyb Cezaevi'ne atan 4. Piyade Tümeni'nin de komutanıydı. Ebu Gureyb Cezaevi, Irak işgalinin ardından ABD askerlerinin yaptığı işkence ve tecavüz olaylarıyla gündeme gelmişti. 
• İtalya'da aşıyı zorunlu hale getiren "Yeşil Geçiş" sertifikası protesto edildi. En az 14 kişinin gözaltına alındığı protestolarda aralarında neofaşist grupların da yer aldığı belirtilen göstericiler ülkenin en büyük işçi sendikası Cgil'in merkez binasına ve polis araçlarına saldırdı.
• Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Beni kentinde Ebola vakasına rastlandığını açıkladı. Sağlık Bakanı Jean Jacques Mbungani, 3 yaşında bir erkek çocuğun testinin pozitif çıktığını ve kısa süre sonra çocuğun öldüğünü duyurdu. Bakan, yerleşim yerinde virüse maruz kaldığı düşünülen yaklaşık 100 kişinin tespit edildiğini ve semptomlarını takibe aldıklarını açıkladı.
  • Beni şehri, 2018-2020 arasında yaşanan Ebola salgınının merkez üssü olarak biliniyor. Salgında Kongo'nun doğusunda en az 2.200 kişinin öldüğü kaydedilmişti. Kusma ve ishale neden olan Ebola virüsü, vücut sıvılarına temas yoluyla yayılıyor. Salgının Mart 2020'de sona erdiği açıklanmıştı.
     
• 2021 Formula 1 Dünya Şampiyonası'nda sezonun 16. yarışı olan Rolex Türkiye Grand Prix'sinde zafer Mercedes pilotu Valtteri Bottas'ın oldu. Son şampiyon Hamilton'ın 11. sıradan, Bottas'ın ise pole'dan başladığı yarış, Bottas'ın kariyerindeki 10. galibiyeti... 
• Fransa, UEFA Uluslar Ligi'nde İspanya'yı 2-1 yenerek şampiyon oldu. İtalya'nın Milano kentinde oynanan final maçında Fransa'ya şampiyonluğu getiren goller Benzema ve Mbappé'den geldi.

• 58. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde ödüller sahiplerini buldu. Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması'nda En İyi Film, En İyi Senaryo ve En İyi Kurgu ödülleri Ferit Karahan'ın yönettiği "Okul Tıraşı"na giderken; En İyi Yönetmen, En İyi Müzik ve FİLM YÖN En İyi Yönetmen ödülleri ise "Kerr" filmiyle Tayfun Pirselimoğlu'na verildi. Ödül gecesine damgasını vuran ise Nihal Yalçın'ın En İyi Kadın Oyuncu ödülünü aldığı sırada sahnede yaşananlar oldu. Konuşmasının ortasında Yalçın'a ödülünü uzatan Tamer Karadağlı, Yalçın'dan "Kim verdi ödülü? Sus mu dediniz?" tepkisini aldı. Karadağlı ise "Ödülünüzle birlikte konuşun" yanıtını verdi. 
• Maraş'ın Onikişubat ilçesine bağlı Döngel Mahallesi'ndeki Direkli Mağarası'nda sürdürülen kazılarda 14 bin 500 sene önce kullanılan tarım aletleri bulundu. Kazı Başkanı Doç. Dr. Cevdet Merih Erek, bölgenin Göbeklitepe'nin biraz daha öncesi döneme ait bir yerleşim yeri olduğunu söyledi.
• Tokat'ın Niksar ilçesinde Haziran 2020'de düzenlenen bir tarihî eser operasyonunda ele geçirilen, 1881 tarihli ve M. Berntzwiller imzalı Prenses Salome ve Yahya Peygamber tablosunun orijinal olduğu belirlendi. 
• Fotoğraf sanatçısı ve yazar Mehmet Özer’e, 78’liler Federasyonu’nun Utanç Müzesi’nde yer alan fotoğrafları sosyal medya hesaplarından paylaşması gerekçe gösterilerek açılan davada "örgüt propagandası yapma suçundan" 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Paylaşımlar arasında Deniz Gezmiş, Mahir Çayan, İbrahim Kaypakkaya gibi isimlerin fotoğrafları vardı. 
• İstanbul Devlet Tiyatrosu, 12-17 Ekim arasında "Dört Mevsim" oyunu ile Mecidiyeköy Büyük Sahne'de, "Bir Picasso" oyunuyla Mecidiyeköy Stüdyo Sahne'de izleyicilerle buluşuyor. "Gazâle (Uzun Gece)" oyunu ise Üsküdar Tekel Sahnesi'nde 12 Ekim'de prömiyer yapacak. 
• Uluslararası caz sahnesinin önemli isimlerinden Danny Grissett Quartet, bu akşam 20.00'de CRR Konser Salonu'nda izlenebilir.

Bizi takip ediniz!