EuregioRail update
In deze nieuwsbrief leest u over de laatste ontwikkelingen en achtergronden rondom het project EuregioRail dat de steden Zwolle en Münster via een directe spoorverbinding met elkaar wil verbinden. Het doel is het realiseren van een rechtstreekse duurzame grensoverschrijdende treinverbinding Zwolle-Münster, zodat reizigers niet meer hoeven over te stappen bij de grens.
|
|
Interview
 Bert Boerman
Gedeputeerde van de provincie Overijssel voor de portefeuille Mobiliteit, Water en Klimaatadaptatie
|
|
|
“We willen grensoverschrijdende verbindingen op de kaart zetten”
Tien jaar is Bert Boerman nu gedeputeerde in Overijssel. Hij kent de provincie dan ook als zijn broekzak. Met zijn portefeuille ‘Mobiliteit, Water en Klimaatadaptatie’ maakt hij zich al tijden hard voor de grensoverschrijdende treinverbinding EuregioRail. Oftewel, een directe en duurzame verbinding tussen Zwolle en Münster. “Wij zien alleen maar voordelen.”
Wat is de rol van de provincie Overijssel in dit project?
“We zijn een trotse partner in de ambitieuze en internationale samenwerking INTERREG Duitsland-Nederland. Dat betekent onder meer dat wij straks een gedeelte gaan financieren. Maar ook dat we inhoudelijk sturing geven aan allerlei technische en logistieke onderzoeken die op dit moment plaatsvinden. Bij zo’n grensoverschrijdende verbinding komt namelijk ontzettend veel kijken. Ondertussen behartigen we ook onze belangen in Den Haag en willen we deze grensoverschrijdende verbinding op de kaart zetten.”
Zijn er veel uitdagingen op politiek niveau?
“Aan de ene kant heeft grensoverschrijdend spoorvervoer echt de wind mee. Terecht, mede vanwege de actuele klimaatdiscussie. Tegelijkertijd zien we bij nationale overheden vaak meer focus op de lange afstanden dan op regionale grensoverschrijdende verbindingen. Aan ons dus om het belang hiervan te blijven laten zien. Zodra de formatie rond is, delen wij graag onze plannen met het nieuwe kabinet.”
Waarom doet de provincie dit?
“Ik weet niet beter dan dat Overijssel zich altijd heeft gericht op onze Oosterburen. Voor de provincie is het dan ook voor de hand liggend dat we samen naar de toekomst kijken. Beide regio’s zijn op vele vlakken complementair aan elkaar. Dat betekent extra economische potentie aan beide kanten. Nu al werken veel Nederlanders net over de grens en vice versa. Dan is het toch volstrekt logisch dat we gezamenlijk investeren in betere bereikbaarheid? Het is niet alleen een kwestie van betere bereikbaarheid, maar een bredere opgave van deze corridor op het gebied van bijvoorbeeld woningbouw, bedrijfsleven en de multimodale ontsluitingen van industrieterreinen. Als we hierin investeren profiteren we daar langs deze brede corridor van. Plus, de treinen zitten ook vol met studenten en dagjesmensen die het liefst zo snel mogelijk op de plaats van bestemming aankomen. Dus wij zien eigenlijk alleen maar voordelen.”
Wat betekent dat in de praktijk voor het spoor?
“De ontwikkeling van de doorgaande en geëlektrificeerde treinverbinding Zwolle-Münster vraagt om investeringen in de spoorinfrastructuur. Dit omdat de huidige verbinding tussen Zwolle en Twente momenteel helemaal vol zit. Het idee is verder om de dieseltreinen uit Duitsland te vervangen door elektrische treinen en zo te verduurzamen. Al met al, grote ambities aan beide kanten van de grens om aan de Europese mobiliteit te werken. Op die manier bieden we een duurzaam alternatief voor de auto voor grensoverschrijdend woon-werkverkeer.”
Wat zijn de meest recente ontwikkelingen in dit project?
“We hebben onlangs een technische studie uitgevoerd. Op basis van de inzichten in de kosten en baten is de best mogelijke uitvoering van de grensoverschrijdende treinverbindingen vastgesteld. Daaruit blijkt dat voor circa 100 miljoen euro in 2032 de eerste treinen verduurzaamd door kunnen rijden in Enschede. In combinatie met spoorverdubbeling tussen Zwolle en Wierden, kan er dan in 2040 zelfs nog een trein bij. Daarmee verbeteren we niet alleen de bereikbaarheid tussen Zwolle, Twente en Münster, maar verbeteren we ook de verbinding tussen de Randstad en Duitsland. Het gewenste eindbeeld bestaat daarmee uit drie grensoverschrijdende verbindingen: twee rechtstreekse verbindingen tussen Zwolle en Münster en één rechtstreekse verbinding tussen Dortmund en Hengelo. Tel daar de Duitse versnellingsplannen richting Osnabrück in het kader van Deutschlandtakt bij op, en Hengelo wordt de internationale spoorknoop van Oost-Nederland.”
Kunt u ons al een beetje meenemen in het toekomstige spoorboekje?
“Uiteindelijk willen we op de as Zwolle-Münster frequenter én sneller rijden. Met alle aanpassingen lijken die twee rechtstreekse treinen per uur in de toekomst haalbaar. Wat betreft de reistijd: deze zal van 2 uur 14 minuten straks naar minder dan twee uur gaan. Prachtig toch?”
|
|
Interview
Wim van de Camp
Nederlandse ambassadeur voor het Europees Jaar van het Spoor
|
|
|
“Euregiorail is niet alleen een treinverbinding, maar ook een ideologisch concept”
Voormalig Tweede Kamerlid en Europarlementariër Wim van de Camp is een fervent treinreiziger. Hij is dan ook de uitgelezen persoon om de Nederlandse ambassadeur te zijn van het huidige Europees Jaar van de spoorwegen. Een bevlogen Van de Camp laat zijn licht schijnen over de verbinding Zwolle-Enschede-Münster. “Ik ben zeer positief gestemd over steun vanuit Brussel.”
Recent bezocht u ons treintraject. Wat is u van het bezoek bijgebleven?
“Allereerst het enthousiasme van het Euregiorail-team en de Enschedese burgemeester Van Veldhuizen. Dat was erg inspirerend. Die treinverbinding moet je zien binnen de oorspronkelijke gedachten van de Euregio, namelijk gemakkelijker grensoverschrijdend samenwerken. Dat zijn deels nog uitvloeisels van de Tweede Wereldoorlog. Het gaat niet alleen om een treinlijn, maar ook om het ideologische concept.”
Maar het heeft toch ook praktische kanten?
“Jazeker! Er is een enorme studentenuitwisseling tussen Enschede en Münster op gang aan het komen. Dat zag ik terug tijdens de rit die wij maakten tussen Gronau en Enschede. Veel studenten, maar ook dagjesmensen. En vergeet ook niet dat aan beide kanten van de grens er personeelstekorten zijn in verschillende sectoren. Met een goede treinverbinding kunnen we die componenten ook bedienen.”
Hoe kijkt u naar mogelijke steun vanuit Brussel voor dit traject?
“Ik ben daar zeer positief over. De lijn Zwolle-Enschede-Münster ligt op de zogenaamde TEN T-corridor, oftewel het Europese transportnetwerk waar rails ook onder vallen. Zodra dat woord valt of die van grensoverschrijdend verkeer is de subsidie makkelijk op te halen. Maar…voor iedere euro moet de nationale overheid er ook eentje bijleggen. Natuurlijk heb ik nog veel contacten bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Dus daar waar ik een duwtje in de goede richting kan geven, doe ik dat.”
Wat kan het Euregiorail-team zelf verder nog doen om dit voor elkaar te krijgen?
“Zorg ervoor dat de Twentse en Overijsselse Tweede Kamerleden bij iedere begrotingsbehandeling de komende jaren een amendement of motie indienen met aandacht voor dit traject. Politieke druk is makkelijk te organiseren, maar je moet het wel doen. Het mooiste zou zijn als deze verbinding in het nieuwe regeerakkoord komt, maar dat gaat waarschijnlijk niet lukken, omdat het een akkoord op hoofdlijnen wordt.”
Wat is uw visie op de toekomst van het Europese treinverkeer?
“Mijn visie spoort met die van de Europese Commissie en de recent gelanceerde Green Deal van Frans Timmermans. Het treinverkeer moet een nog veel grotere rol krijgen in Europa. Alle afstanden tot vijfhonderd kilometer moeten we per trein gaan doen. De uitdaging zit ‘m in de traagheid van het systeem. Het blijkt moeilijk om het nationale spoorverhaal ook op Europees niveau effectief te maken.”
Wat bedoelt u daarmee?
“Neem bijvoorbeeld de verbinding Amsterdam-Arnhem-Oberhausen. Wat gaat op dat spoor voor? De nationale of de internationale trein? De meeste landen nemen dan de nationale trein als uitgangspunt. Dat moeten we omdraaien. Laten we eerst goed het internationale spoorboekje ontwikkelen en daar het nationale op afstemmen. Anders wordt die internationale lijn nooit snel en doorgaand. Dan staat de internationale trein stil omdat je moet wachten op de sprinter naar pakweg Maassluis. Zo kom je nooit snel in Parijs of Berlijn. We moeten echt gaan omdenken als het om internationaal treinvervoer gaat.”
We kennen u als fanatiek motorrijder. Maar wat is de magie van het spoor voor u?
“Dat zit ‘m niet zozeer in de romantiek van de landschappen. Voor mij is treinreizen het toppunt van efficiëntie om stukken te kunnen lezen waar ik thuis geen zin in heb. Het duurt allemaal wat langer, maar je blijft wel in beweging. Want een half uurtje file in Antwerpen daar word ik nerveus van. Ik heb zelf nog nooit een auto gehad en hoop dat de komende twintig jaar ook zo te houden. Doe mij maar de trein.”
|
|
EuregioRail in beweging
Ontbijtsessie
Op 30 september werd in Nieuwspoort in Den Haag een ontbijtsessie gehouden op uitnodiging van de Provincie Overijssel, de Regio Zwolle, TwenteBoard, de Euregio en het Zweckverband Nahverkehr Westfalen Lippe. Doel van het evenement was Nederlandse politici en parlementsleden te informeren over het belang van het EuregioRail-infrastructuurproject en de verlenging van de Sallandlijn in het kader van het TEN-T Comprehensive Network en de nationale vervoersplanning. Onder de deelnemers waren de Kamerleden Fahid Minhas (VVD), Faissal Boulakjar (D66), Hilde Palland (CDA) en Habtamu de Hoop (PvdA). Gedeputeerde Bert Boerman sprak namens de Provincie Overijssel en adjunct-directeur-bestuurder Dinand de Jong namens de Euregio. De Twente Board en de Regio Zwolle werden vertegenwoordigd door Regina Nieuwmeijer (voorzitter hoofdbestuur Stichting Industriële Kring Twente) en Peter Snijders (voorzitter Regio Zwolle).
Aangezien dit een grensoverschrijdend project is, hebben Markus Lewe (burgemeester van de stad Münster) en Joachim Künzel (directeur van Nahverkehr Westfalen-Lippe) uit Duitsland ook deelgenomen en het project in videoboodschappen onderschreven. Maarten Haverkamp, Regiodirecteur Noord-Oost Nederland van de NS, werd uitgenodigd en reageerde positief op de gezamenlijke boodschap van de regio’s, de provincie en NWL. De aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur van het Europees Jaar van het Spoor, Wim van de Camp, benadrukte de Europese betekenis van de verbinding Münster-Zwolle.
De vijf uitnodigende partijen bevestigden het belang van investeringen in de corridor Zwolle-Twente-Münster en riepen in een gezamenlijke eis op om deze treinverbindingen in de komende jaren tot prioriteit te maken. Het treinverkeer zal hier op verschillende niveaus van profiteren: interregionaal (Zwolle-Twente-Münster), nationaal (Twente-Randstad) en internationaal – zowel in de grensregio als op de lange termijn in het langeafstandsverkeer.
Ook kwam de recent vastgestelde ambitie van EuregioRail aan bod, om de trein van Münster naar Enschede te elektrificeren en deze in Enschede door te koppelen met de trein naar Zwolle. Daarnaast wordt met de ambitie ook opgeroepen tot een rechtstreekse batterijtrein tussen Dortmund en Hengelo, ter vervanging van de dieseltrein tussen Dortmund en Hengelo. Daarover leest u straks meer in deze nieuwsbrief.
Mediaberichten zijn hier te vinden.
|
|
|
Connecting Europe Express
Op zijn weg door 100 steden in 26 landen reed de Connecting Europe Express op 3 oktober ook door de Euregio. In het kader van het Europees Jaar van het spoor staat deze trein symbool voor de verbindende kracht van het spoorvervoer, dat landen, mensen en bedrijven dichter bij elkaar brengt. Gerard Gerrits, wethouder van Hengelo, was aan boord van de trein om de EuregioRail-boodschap te verkondigen.
"Met ons EuregioRail-project leveren wij een bijdrage aan de binnen-Europese, grensoverschrijdende spoorweginfrastructuur. We zijn blij met de bemoedigingen die we horen uit Brussel en wensen de Connecting Europe Express een goede reis op weg naar Parijs", aldus Dinand de Jong, adjunct-directeur bij de EUREGIO en projectleider van EuregioRail.
|
|
|
Drie grensoverschrijdende rechtstreekse verbindingen
Op 20 september heeft de EuregioRail-stuurgroep de ambitieniveaus vastgesteld voor de gewenste treinverbindingen Zwolle-Münster en Dortmund-Hengelo. Deze ambitieniveaus, bestaande uit een tussenstap te realiseren in 2032 en een einddoel voor 2040, bieden een uitgewerkt perspectief voor de realisatie van de twee doorgaande treinverbindingen. De resultaten van de technische studie zijn binnenkort te vinden op onze website of te lezen in versimpelde vorm in de EuregioRail factsheet.
Planning: Technische uitvoering
Op basis van de bevindingen van een uitgebreide technische studie over de kosten en baten werd aan de hand van zes varianten de best mogelijke uitvoering van de grensoverschrijdende treinverbindingen vastgesteld. Het doel: het slechten van grensbarrières om het gebied te ontwikkelen tot een Euregionale Metropoolregio.
Als onderdeel van het beoogde eindresultaat moeten drie grensoverschrijdende verbindingen tot stand worden gebracht: twee rechtstreekse verbindingen tussen Zwolle en Münster en een rechtstreekse verbinding tussen Dortmund en Hengelo.
|
|
Situatie na elektrificatie Münster-Gronau
|
|
|
Stap 1 – Eerste noodzakelijke stappen
|
|
Eindresultaat
|
|
|
|
EuregioRail levert ook een belangrijke bijdrage aan de verbetering van het Europese spoorwegnet en verbindt de regio's Amsterdam, Münsterland, Twente en Zwolle met de North Sea-Baltic Corridor van de Trans-Europese Netwerken (TEN-T).
|
|
|
EuregioRail in kaart
De EUREGIO is een Nederlands-Duitse regio met 3,4 miljoen inwoners en meerdere regionale stedelijke knooppunten. Aansluitend op dit gebied liggen de Regio Zwolle en Dortmund. Het gebied is strategisch gelegen op de internationale oost-west verbindingsas North Sea Baltic Corridor tussen Amsterdam en Oost-Europa. Deze strategische positie maakt het een belangrijke link in de ontwikkeling van het Trans- Europese Netwerk Voor Vervoer (TEN-T). EuregioRail vormt een beduidende schakel in deze keten, die niet alleen voor het grensgebied van belang is. Ook op langere afstand verbindt EuregioRail steden als Zwolle en Münster of Dortmund en Hengelo beter met elkaar.
|
|
|
Het project EuregioRail is onderdeel van het INTERREG-programma Duitsland-Nederland en wordt ondersteund door de Europese Unie, de provincie Overijssel, Nahverkehr Westfalen Lippe (NWL) en het Ministerium für Wirtschaft, Innovation, Digitalisierung und Energie (MWIDE) van Noordrijn-Westfalen. Andere medefinanciers zijn Gemeente Enschede, Kreis Coesfeld, Kreis Steinfurt, Kreis Borken, Regio Achterhoek, Regio Twente, Regio Zwolle, Stadt Münster, Stadt Osnabrück, Gemeente Hengelo en Gemeente Almelo.
|
|
|
|
Unseren Newsletter lieber auf Deutsch lesen? 
