Copy
Deze mail bevat de nieuwsbrief van Natuurpunt Noord-Limburg
Bekijk deze mail in uw webbrowser

Nieuwsbrief Zonnedauw

Jaargang 2 (nr.6) nov-dec
 2021
Digitale nieuwsbrief van Natuurpunt Lommel

Brief van de voorzitter
Vlaanderen is stikstofkampioen in Europa. 
82% van de Vlaamse natuur slikt teveel stikstof.
 
In onze heideterreinen neemt de hoeveelheid stikstof in de grond alsmaar toe.
Door deze grote hoeveelheden stikstof gaan grassen zoals pijpenstrootje en bochtige smele domineren. Vroeger kwamen die ook al voor op de heide, maar nu gaan ze de unieke flora en fauna verdringen. Denk maar aan dopheide, struikheide, stekelbrem, enz. De invasieve exoten zoals Amerikaanse vogelkers en het grijs kronkelsteeltje blijven wel weelderig groeien. Het grijs kronkelsteeltje is een mossoort die dankzij de grote hoeveelheden stikstof zeer fel kan uitbreiden en de aanwezige kortsmosvegetaties laat verdwijnen. En daardoor verdwijnen ook de open zandstroken die van levensbelang zijn voor o.a. de heivlinder en de diverse zandbijen. 
 
Grijs kronkelsteeltje
Het Natuurrapport 2020 leert ons dat van de 238 typische heidesoorten slechts 20% als “momenteel niet bedreigd” wordt beschouwd.
 
Wat kunnen wij doen?
Om de heide in stand te houden moeten we meer en intensiever beheren (meer boompjes verwijderen, meer schapen laten begrazen enz.)
Wat gaat de overheid doen?
De overvloed aan stikstof verstikt onze natuur. Eind dit jaar beslist de Vlaamse regering eindelijk over een nieuwe aanpak om de stikstofuitstoot te verlagen. Die moet ambitieus zijn! Voor Natuurpunt is het doel zonneklaar: in 2045 mag nergens in de natuur de stikstofdrempel overschreden worden. In 2030 moet het aantal plaatsen al gehalveerd zijn

Luc
 
 
 

Vloeiweide: samenvloeiing van natuur en erfgoed, niet enkel in Lommel: Het Lankheet
Het Lankheet in Nederland is een middeleeuws landgoed met bossen, beken, heidevelden, veentjes, vennen en oude boerenerven met daar omheen hooilanden en hoger gelegen akkers, de zogenaamde essen. Het is ongeveer 600 hectare groot en ligt op de grens van Overijssel en Gelderland in de gemeenten Haaksbergen en Berkelland. Het Lankheet is vooral bekend om zijn middeleeuwse vloeiweiden. Dat zijn hooilanden die met een vernuftig watersysteem bevloeid kunnen worden en een geschiedenis hebben die teruggaat tot de 14e eeuw.
Van  deze ‘oude’ systemen zijn nog sporen in het landschap zichtbaar en archeologisch onderzoek heeft zoveel duidelijkheid geschapen, dat besloten werd in 1999 om de bevloeiing in kaart te brengen en deels te herstellen. Op het Lankheet is sprake van een ‘onderbroken stelsel’. Meerdere hooilandjes zijn met elkaar verbonden door ‘stukjes’ beek. Het kan omschreven worden als een beekloop die iedere keer weer onderbroken wordt door weilanden waar het water overheen stroomt. De waterverbindingen zijn niet natuurlijk, ze zijn gegraven langs krachtige ‘kwelkoppen’ waar het kalkhoudend grondwater aan de oppervlakte komt en toegevoegd wordt aan het restwater van het vorige weiland. Vermits deze grondwaterbronnen niet op één lijn liggen lijkt het geheel op een natuurlijke, kronkelende beek. Buiten de zone waar het grootste deel van het water zich verplaatst zorgen houtwalsloten voor de afvoer van het overtollige water. Precies omdat de sloten in de schaduw van elzen, meidoorn en sleedoorn lagen, vroegen ze weinig onderhoud omdat de slootbegroeiing nauwelijks tot ontwikkeling kwam. De schaduw zorgde bovendien in de zomer voor een beperking van de verdamping. Bij de reconstructie van het bevloeiingssysteem bleek de praktijk niet zo eenvoudig als de theorie en elke sloot, wal of kuil bleek een functie te hebben in een opmerkelijk samenhangend geheel.
Wat het gebied uniek maakt, is de aanwezigheid van restanten van  vloeiweiden in beddenbouw uit de 19e eeuw, naast de besproken middeleeuwse systemen. Na het deels mislukken van het bevloeiingsproject in de Belgische Kempen, was men in Nederland erg terughoudend om er soortgelijke initiatieven te nemen. Er werden wel commissies opgericht en geëxperimenteerd maar enkel kleinschalige privé-initiatieven werden uitgevoerd. Rond 1890 ontstond hernieuwde belangstelling voor graslandbevloeiing, dankzij onder andere de oprichting van de Heidemaatschappij. Gerit Jan Van Heek experimenteerde op zijn landgoed Het Lankheet en legde vloeiweiden aan zoals in de Kempense wateringen. Thans bestaan plannen om ook deze te reactiveren.
Het Lankheet heeft nog meer te bieden en kan terecht een ‘waterpark’ genoemd worden : een interactief historisch waterpark waar ‘water’ de leidraad is, loodst de bezoeker  langs rietvelden om water te zuiveren, langs avontuurlijke KidneyPools, speciaal gevormde vijvers met stapstenen waarin het gezuiverde water samenkomt. Hier kunnen wandelaars in beslotenheid en rust van het landschap genieten waar her en der kunstwerken van landschapskunstenaars te bewonderen zijn. Een bezoekje zeker waard.
https://hetlankheet.nl/
https://www.youtube.com/watch?v=BVvVmgP0U9Q

Wandeling in De Maat
Zondagvoormiddag 26 september vertrok een flinke delegatie van natuurpunt Lommel naar natuurgebied “De Maat” in Mol. We kregen er van Jef Sas een vakkundige rondleiding, doorspekt met wist-je-datjes, leuke anekdotes, een beetje geschiedenis, en natuurlijk ook de pareltjes van het gebied!
In het warme herfstzonnetje genoten we tussen de vijvers door van de variatie aan landschappen, gaande van een schraal Eiken-berkenbos over heide waar de veldleeuweriken nog “lululuden” tot zelfs de in ere herstelde watering waar de herfsttijloos in bloei stond. Tijdens de wandeling hoorden we niet alleen de kleine en de grote bonte specht, ook de middelste bonte specht vertoeft er sinds enige tijd. Voor de liefhebbers van lectuur vonden we het fraaie werk van de letterzetter. Met de neus naar de grond gericht vonden we onder andere de korrelschallebijter, maar ook de grote wolfsklauw, dophei, koningsvaren, het gewoon vuurzwammetje en kroontjesknotszwam. Door de droogte van de maand september bleef het aanbod aan zwammen verder eerder beperkt.

Kortom, een geslaagde, leerrijke en entertainende voormiddaguitstap. De afwezigen hadden zoals altijd ongelijk.
 

Albert Geuens 80 jaar
Op 14 oktober werd Bér Geuens, pionier van de Veewei en de Dommelvallei, 80 jaar. Dus konden we deze dag niet zomaar voorbij laten gaan. Na een korte wandeling kwam een kleine groep oude bekenden en familieleden samen aan de Katershoeve. 
Als blijk van erkenning werd de Paterhei in de Veewei omgedoopt naar de "Berkens hei"
 

Herstel van de 2 sluisjes op de Fossé
De restauratiewerken van de 2 sluizen op de Fossé schieten al goed op.
De muurtjes werden met oorspronkelijke bakstenen zijn al bijgewerkt en werden opnieuw gevoegd. 
De volgende fase is het aanbrengen van een hersteld smeedwerk met de houten schotten.
De kostprijs van dit project bedraagt ongeveer 188000 euro en wordt betaald door de Stad. Er is wel nog een tussenkomst van 63000 euro van Onroerend Erfgoed. Dankzij deze investering van de Stad kunnen we vol gaan voor onze erkenning als werelderfgoed.
De werken moeten klaar zijn als we in het voorjaar onze percelen gaan bevloeien. Hopelijk kunnen we het lek in de toevoersloot van Blok 2 tijdig herstellen.
 

Raad van State vernietigt vergunning voor windturbines Maatheide
De Raad van State heeft bij arrest van 30 september 2021 een besluit vernietigd waardoor de milieuvergunning , toegekend aan EDF Luminus voor de exploitatie van windpark Maatheide (Lommel), vernietigd is.

Na bezwaarschriften van o.a. Vogelbescherming Vlaanderen, Natuurpunt en de Limburgse Milieukoepel had Vogelbescherming Vlaanderen op 12 februari 2018 bij de Raad van State een procedure tegen de milieuvergunning voor de exploitatie van zeven windturbines ingeleid, omdat de inplanting ervan zou gebeuren op een ven de drukste vogeltrekroutes van België. Jaarlijks passeren er tijdens de voor- en najaarstrek maar liefst honderdduizenden trekvogels. Daarnaast is de uitgekozen locatie gelegen in de aan- en afvliegroutes van de tienduizenden meeuwen die op de waterplassen van Maatheide overnachten. Het gaat hier over een van de belangrijkste meeuwenslaapplaatsen in Vlaanderen en heeft daarnaast een internationaal belang. Tot slot is de gekozen locatie vlakbij VEN-gebieden (Vlaams Ecologisch Netwerk) gelegen, waarbij een natuurzorgplicht geldt.
Natuurpunt Lommel is net als Vogelbescherming Vlaanderen in principe niet tegen het opwekken van energie met behulp van windturbines. Integendeel, zij onderkennen dat windenergie een van de meest milieuvriendelijke en duurzame alternatieven voor fossiele energiebronnen is. Echter kan er volgens Natuurpunt en Vogelbescherming alleen maar sprake zijn van een duurzame energiebron als de turbines de natuur en het milieu niet schaden.
Toen er in 2020 nog geen beslissing was door de Raad van State, ging de exploitant toch al over tot de bouw én exploitatie van vijf windturbines. Nu de milieuvergunning vernietigd is, verzoekt Vogelbescherming Vlaanderen zowel Vlaams minister van justitie en Handhaving, Omgeving, Energie en Toerisme Zuhal Demir als EDF Luminus om de vijf windturbines met onmiddellijke ingang stil te leggen en ze op termijn zelfs uit Maatheide weg te halen. ‘Hoe nu verder’ ligt momenteel in handen van de minister.

Bosland kandidaat Nationaal Park
Op 19 april 2021 lanceerden Vlaams Minister van Omgeving Zuhal Demir en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele de open oproep voor Nationale Parken en Landschapsparken. Kandidaten konden tot 15 september 2021 een conceptnota indienen.

De 10 kandidaten voor de titel Nationaal Park Vlaanderen zijn:
  • ​​Nationaal Park Hoge Kempen (bestaand)
  • Brabantse Wouden
  • Bosland
  • Kalmthoutse Heide
  • Grote Netewoud
  • Brugs Polderland
  • Demervallei
  • Rivierenland
  • Scheldevallei
  • Taxandria

De 13 kandidaten voor de titel Landschapspark zijn:
  • ​Boerenlandschap Pajottenland
  • Bulskampveld
  • De Merode
  • De Westhoek, van de bergen naar de zee
  • De Wijers
  • Grenzeloos Bocagelandschap
  • Grenzeloze Getevallei
  • Hart van Haspengouw
  • Kempen~Broek
  • Kleine en Grote Nete
  • RivierPark Maasvallei
  • Vlaamse Ardennen
  • Zwinstreek

​

Vervolgtraject

Twee onafhankelijke jury’s (één voor elk parkstatuut) met experten uit binnen- en buitenland beoordelen nu of de kandidaturen aan alle voorwaarden voldoen.
​De geselecteerde kandidaten starten begin 2022 een begeleidingstraject voor de opmaak van een masterplan en een operationeel plan. Elke kandidaat ontvangt daarvoor ook ondersteuning. Op het einde van het begeleidingstraject, eind maart 2023, beoordelen de jury’s  het masterplan en het operationeel plan. In een laatste stap, midden 2023, volgt de eigenlijke erkenning van een kandidaat als Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark door de Vlaamse regering.

​Voorwaarden

De Vlaamse Overheid werkte, onder coördinatie van Natuur en Bos (ANB) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), een beleidskader voor ‘Nationale Parken Vlaanderen’ en ‘Landschapsparken’ uit samen met het Agentschap Onroerend Erfgoed, het Departement Omgeving en Toerisme Vlaanderen. Met dat  beleidskader wil minister Demir de internationaal gekende merken Nationaal Park en Landschapspark op een eenduidige en kwaliteitsvolle manier invullen.

Bij een Landschapspark ligt de klemtoon op landschapskwaliteit en de verschillende functies van het gebied. In een Landschapspark gaan landschapsontwikkeling, recreatie, natuur, erfgoed, landbouw, wonen, bedrijvigheid en toerisme hand in hand.

Bij een Nationaal Park Vlaanderen ligt de klemtoon op natuur en biodiversiteit. Vlaanderen heeft de ambitie een handvol Nationale Parken met internationale uitstraling op te richten. Die gebieden moeten op langere termijn een natuurkern van 10.000 hectare groot vormen, en voldoende robuust zijn om hun uitzonderlijke natuur duurzaam te beschermen.

Meer informatie

vlm.be/landschapsparken
natuurenbos.be/nationaleparkenvlaanderen​

 

Activiteitenkalender


De COVID-19 pandemie flakkert weer op, maar voorlopig blijven de actuele maatregelen overeind.  Mekaar ontmoeten en samen genieten mag nog steeds. Uiteraard houden we ons aan de op dat moment geldende regels. 

Check steeds onze website voor de laatste stand betreft onze 
groepsactiviteiten.
http://www.natuurpuntlommel.be/ 
https://www.facebook.com/Natuurpunt-Lommel

Zondag 7 november 2021

 

Geleide natuurwandeling te Lommel-Kolonie 

Thema : Paddenstoelen voor beginners

Leiding: Noord-Limburgse Natuurgidsen. 
Samenkomst: om 14 uur aan “Het wateringHUIS”.

Wat veel mensen niet weten, is dat paddenstoelen ‘slechts’ het zichtbare bovengrondse deel vormen van een veel groter ondergrondse schimmelrijk, het www (wood wide web) genaamd om met de tijd mee te gaan.

Tijdens deze wandeling zullen we speciaal aandacht besteden aan de paddestoelen in het algemeen. Voorkennis is niet nodig, integendeel, we proberen elkeen iets mee te geven van deze minder bekende wereld.

Groep kleine paddestoelen op het mos, macro | Premium Foto
 


Zaterdag 11 december 2021

 

Beheerswerken in de Blekerheide


Samenkomst : 9h einde verharde weg "In de Putten"
                                   (eerste weg links over de kanaalbrug aan de Gestelse dijk te Lommel)

Onze reservaten doen het uitstekend, toch net als bij u thuis dienen deze regelmatig onderhouden te worden.


De vliegdennen beginnen weer op te duiken in dit heidelandschap en moeten dus verwijderd te worden. Hoe meer handen, hoe meer vreugde en hoe sneller de klus geklaard is. Dus allen daarheen. Een takkenschaar meebrengen mag, voor ander materiaal wordt gezorgd.
 
 

Zaterdag 18 december 2021


Beheerswerken in en rond het WateringsHUIS
 

Opzet is om eenmaal per kwartaal “Het wateringHUIS” binnen, maar ook  buiten (de onmiddellijke omgeving) een poets- en onderhoudsbeurt te geven. 

Iedereen is welkom.

Samenkomst: aan het “Het wateringHUIS” van 9 uur tot 12 uur.


 


Zondag 9 januari 2022

 

Nieuwjaarsreceptie


Samenkomst: aanvang om 14 uur aan “Het wateringHUIS”.

Naar jaarlijkse traditie wisselen we onze wensen uit en klinken we, na een korte wandeling, op het nieuwe jaar. Met een drankje in de hand kunnen we keuvelen over het voorbije jaar en plannen smeden voor het nieuwe jaar. 
 


Zaterdag 22 januari 2022

 

Jaarlijkse contactdag Netwerk Educatie (vroegere LIKONA)
 

Hoe deze dit jaar zal doorgaan is nog niet bekend. Fysiek of zoals vorig jaar digitaal.  

Meer inlichtingen vind je op http://www.likona.be/

 


Zaterdag 29 & zondag 30 januari 2022


Het Grote Vogelweekend


Meer info https://www.natuurpunt.be/het-grote-vogelweekend


 

Fotomoment van Peter Waelbers
Gele Knolamniet
Plantenwerkgroep De Slobkousjes

 
Ze zijn er weer !

Ik heb het dan niet over de Hollandse nieuwe maar over de paddenstoelen.
Het heeft iets langer geduurd maar sinds drie weken klokken onze waarnemingen af boven de vijftig soorten per wandeling.
Daar zijn er zeker hele fraaie bij
 
Zoals deze Koningsmantel

Hele bekende 
Zoals deze Vliegenzwammen

Of een beetje bijzondere
Zoals deze Rupsendoder

Maar ook heel lekkere
zoals dit Gewoon eekhoorntjesbrood
Wil je ze graag zelf leren kennen ga dan eens met ons op pad.
Schrijf je in op onze nieuwsbrief via slobkousjes@skynet.be en je wordt wekelijks op de hoogte gehouden.

De meest recente info over onze werking kan je ook terugvinden op onze webpagina op de Natuurpunt website:
https://www.natuurpunt.be/afdelingen/plantenwerkgroep-de-slobkousjes-noord-limburg
Je komt er ook eenvoudig als je op de Home pagina van Natuurpunt bovenaan bij het vergrootglaasje "Slobkousjes" in typt.


Groeten van Jan Leroy

Neem ook een kijkje op
Copyright © 2021 Natuurpunt Lommel, All rights reserved.




Uitschrijven    Voorkeuren abonnementen aanpassen 

Email Marketing Powered by Mailchimp