Als om een of andere reden de knoppen' en links niet goed werken in jouw mail-programma, kan je deze nieuwsbrief ook in je browser bekijken of onze website verkennen.
De rode draad in deze eerste nieuwsbrief van 2022 is de vaststelling dat niet luisteren, d.w.z. geen gehoor geven, ontwrichtend kan werken. In het kleine en in het grote. Laten we met ‘het grote’ beginnen.
InBurkina Fasokan blijkbaar alleen eenstaatsgreep(op 24 januari) – de zoveelste in West-Afrika – weer ‘orde op zaken stellen’. Dat soort ‘orde’ is waarschijnlijk niet de orde waar de burgers naar verlangden.
Jan Van Criekinge vraagt zich af tot wie burgers zich kunnen richten wanneer de zo geheten democratische staat totaal afwezig is, infrastructuur, gezondheidszorg, onderwijs en degelijk beleid ontbreken en als ze bovendien met lede ogen zien hoe ze door jihadisten worden geterroriseerd.
InIndiawordt er weliswaar geen coup gepleegd, maar ook daar hebben burgers niet het gevoel dat er naar hen geluisterd wordt. Ook daar wordt er centralistisch en centraliserend opgetreden terwijl de noden vooral op het niveau van de deelstaten zouden moeten worden aangepakt.
De manier waarop Delhi hethoger onderwijswil hervormen is daar volgens Bernard D’Sami een voorbeeld van. Men strijdt voor participatie, tegen een dominante (nationalistische) ideologie. Jean Drèze schetst de gigantische ongelijkheid.
In alle werelddelen blijkt het grootste struikelblok voor de aanpak van de klimaatcrisis het uitblijven vanklimaatrechtvaardigheid. De nodige investeringen en de kosten van de effecten om zich aan de transitie aan te passen, moeten immers eerlijk worden verdeeld.
De lasten mogen niet disproportioneel op de zwakste schouders worden gelegd. Die zwakste schouders laten dat ook horen en eisen om betrokken te worden in de beslissingen. Koen Stuyck toont het aan met voorbeelden uit Portugal, Botswana, Zambia…
Bij ons zijn het o.a. deboerendie mede slachtoffer zijn van een ontwrichtend landbouwmodel en nu de rekening krijgen van een exponentieel gegroeide veestapel die ons allen opzadelt met eenstikstofprobleem, d.w.z. met mest. Ook zij moeten worden gehoord, vindt Luc Vankrunkelsven.
Luisteren moet ook gebeuren ‘in het kleine’. Bijvoorbeeld als het gaat overhet lerarentekorten over hoe jongeren kijken naar het beroep van leraar. Joël Ndombe, zelf leraar, wil een positief beeld schetsen van het beroep dat volgens hem veel meer erkenning mag krijgen. “Een leraar heeft de toekomst van een land in handen”, vindt hij. Maar dan is het ook nodig om naar de noodkreten van leraren en leerlingen te luisteren.
Luisteren kan onthullen en verbinden.
Anna Van Malder – voor het eerst actief in onze nieuwsbrief – woont inFreetowninSierra Leone, dat al twintig jaar haar nieuwe thuisland is. Toch blijft ze een ‘immigrant’, zo wordt haar gezegd. Ze stuit met regelmaat op de cultuurverschillen en op het leren leven met minder verwachtingen.
De nood aan een goed gesprek is groot, maar een gesprek wordt er ‘anders’ gevoerd. Hoe dan ook blijkt het ‘immigrant zijn’voor haar paradoxaal genoeg steeds een ‘thuiskomen’.
Verbindend is ook de film ‘Sous la douche, le ciel’. Hij toont weliswaar de traagheid van het overheidsapparaat, van argwanende investeerders en geldschieters, maar ook de inzet van burgers die de samenleving in Brussel langzaam en hoopgevend veranderen.
Datzelfde gevoel heb je ook bij het lezen van dialogische ‘Bespiegelingen van een schuldige toeschouwer’van Thomas Merton, of bij de optimistische visie van Rebecca Solnit in haar boek ‘Wiens verhaal is dit?.
Over haar schrijft Paul Verhaeghe: “Solnit toont hoe we niet beseffen welke ingrijpende positieve wijzigingen er op korte tijd plaatsgegrepen hebben, bijvoorbeeld op het vlak van onderwijs en vrouwenrechten; hoe de geesten aan het kantelen geslagen zijn inzake klimaat, kapitalisme en natuur”. Haar besef is: “De wereld waarin ik geboren werd, bestaat niet meer”.
Daarbij aansluitend vragen we aandacht voor een‘dekoloniseringskalender’die uitgebracht werd door verschillende organisaties. Ze nodigen uit tot een ‘mentale dekolonisering’ en tot het veranderen van onze individuele en collectieve denkpatronen.
Neem je (vrije) tijd, lees,en schrijf je in voor het al-‘Arabi-congres van zaterdag 12 maart in Leuven, mocht je dat nog niet gedaan hebben! Van harte welkom.
De CIMIC-redactieploeg,
Marc Colpaert
Jan Van Criekinge
Luc Vankrunkelsven
Pascal Blancquaert
Joël Ndombe
Liana Tolonge Tshatshi
Koen Stuyck
Greet Callaerts
Bernard D‘Sami
Het gaat echt niet goed met West-Afrika: na Mali (24 mei 2021 én eerder al op 18 augustus 2020) en Guinee-Conakry (5 september 2021) is er nu weer een staatsgreep gepleegd in Burkina Faso. Na een uiterst verwarde situatie in de loop van maandag 24 januari kondigden militairen ‘s avonds op televisie aan dat ze per direct president Kaboré hadden afgezet, de grondwet opgeschort en het parlement ontbonden om het land ‘van de ondergang te redden’. Een poging tot analyse.
Er is nogal wat opschudding en discussie in India over de New Education Policy voor het hoger onderwijs. Er is een grote bezorgdheid over de gevolgen als dit nieuwe onderwijsbeleid zou worden toegepast. In de deelstaat Karnataka en in sommige noordelijke deelstaten is dat al het geval.
We vatten kort samen wat collega Bernard D’Sami ons naar aanleiding van die bezorgdheden toestuurde.
Nadat de klimaattop in Glasgow met een zeer bescheiden vooruitgang werd afgesloten, en vele heikele punten nu weer mee de onderhandelingskamers in gaan van de tussentijdse vergaderingen onder klimaatdiplomaten, blijft de vraag: hoe de broodnodige versnelling in de mondiale aanpak van de klimaatcrisis krijgen? Een van de grootste struikelblokken voor vooruitgang is het uitblijven van klimaatrechtvaardigheid in de internationale verhoudingen.
De Vlaamse regering tilde het gevoelige stikstofdebat over de kerstvakantie. Ondertussen verschenen er de laatste weken heel wat interessante opinies over deze kwestie. Wat Luc Vankrunkelsven hierbij een beetje miste, was de historische duiding van hoe het zover is kunnen komen.
Het lerarentekort is momenteel zeer actueel in het Vlaamse landschap. Hoe komt het dat we in een situatie zitten waarin wij te maken hebben met zo’n groot lerarentekort? En wat kunnen we hieraan doen? Joël Ndombe geeft duiding.
Wat is de huidige situatie in Vlaanderen en hoe is die geëvolueerd?
Voortdurend op zoek naar een goed gesprek, kwam ik er laatst ook één tegen. Ik reed alleen de veelbelovende avond in, een zwoele zoals altijd, en kreeg wat ik wou: een glas bier aan een toog en een boeiende conversatie. We zaten aan de toog van de nieuwe, knap gestileerde openluchtbar, uitgewerkt op een helling met houten platformen op verschillende niveaus en verlevendigd met de Afrikaanse stoffen van het meubilair. Ann Van Malder bericht vanuit Freetown.
De film ‘Sous la douche, le ciel‘ is een hoopgevende getuigenisdocumentaire over de traagheid van het overheidsapparaat, argwanende investeerders en wantrouwende geldschieters, maar ook over de mogelijkheid van burgers om de maatschappij ten goede te veranderen.
“Als ik mijn katholiek-zijn bevestig enkel en alleen door alles wat islamitisch, joods, protestants, hindoeïstisch, boeddhistisch is te verloochenen, zal ik ten slotte ontdekken dat er niet veel overblijft om mij als katholiek te bevestigen, en zeker niet de adem van de Geest waarmee ik dit zou kunnen bevestigen.” Thomas Merton
Rebecca Solnit behoort tot de belangrijkste Amerikaanse denkers van onze tijd – haar essays worden om de zoveel tijd thematisch gebundeld en in boekvorm uitgegeven. ‘Wiens verhaal is dit?’ is zo’n bundeling, in een mooie, handzame hardcover.
De laatste jaren wordt er nogal gedebatteerd over dekolonisering, niet alleen op straat met standbeelden of straatnamen, maar ook en vooral over ‘mentaal dekoloniseren’. Nu is er ook een ‘dekoloniseringskalender’.
CIMIC vzw, SPES-forum vzw en Waerbeke vzw organiseren op zaterdag 12 maart 2022 in de Promotiezaal van de KU Leuven een congres over de filosoof Ibn al-‘Arabi, tijdgenoot van Averroës en Rumi. Ibn al-‘Arabi (Murcia 1165 – Damascus 1240) is een van de meest invloedrijke denkers en soefi’s uit de islamitische geschiedenis. Hij laat talrijke geschriften na waarin hij een unieke bijdrage levert aan het debat tussen rede en spiritualiteit.
