δεν νομίζω ότι είναι η δημοκρατία που κινδυνεύει
γιατί αυτή είναι η συζήτηση που γίνεται: η δημοκρατία χαροπαλεύει, κυρίως στις Ουγγαρίες και τις Πολωνίες και τις ΗΠΑ, αλλά πιο αργόσυρτα κι αλλού, παντού. Δεν νομίζω ότι ισχύει, καθότι και σε αυτές και σε όλες τις άλλες τις χώρες υπάρχουν αρκετοί να την υπερασπιστούν. Το πιστεύω αυτό. Δεν είμαστε σαν τη δεκαετία του 1910, ή του 1930, ή του 1960. Αυτό που κινδυνεύει στη δικιά μας εποχή, νομίζω είναι τα κράτη. Η έννοια του κράτους: η ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορούν να σχηματίζουν συμπαγείς ομάδες/κοινωνίες απλά αν τους βάλεις στον ίδιο γεωγραφικό χώρο και τους πείσεις να πιστεύουν ένα κοινό αφήγημα μιας κοινής ταυτότητας. Αν το καλοσκεφτεί κανείς, αυτό το μοντέλο δεν είναι προαιώνιο ή αυτονόητος τρόπος οργάνωσης της ανθρωπότητας. Είναι σχετικά πρόσφατη εφεύρεση και δεν υπάρχει κανένας κανόνας που να λέει ότι θα κρατήσει για πάντα. Ο βίαιος κοινωνικός διχασμός που βλέπουμε στις κοινωνίες, που γίνεται ολοένα και πιο έντονος, νομίζω ότι είναι δείγμα αυτής της ασυμβατότητας: το μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης μέσα σε κράτη δεν ταιριάζει με το πώς θέλουνε οι άνθρωποι να ζούνε.
Είναι μια ακατέργαστη σκέψη αυτή, τη δουλεύω ακόμα και έχω ακόμα πολλά να διαβάσω (γκουγκλάρετε μόνο "the end of nation states" για να δείτε τι υπάρχει) αλλά ας περιοριστούμε σήμερα εδώ σε αυτό: οι άνθρωποι πλέον θέλουν κυρίως να ζούνε ανάμεσα σε ανθρώπους που μοιράζονται κάποιες βασικές αξίες, και όχι τόσο ανάμεσα σε αυτούς που έτυχε να μιλάνε την ίδια γλώσσα ή να γεννηθούν στην ίδια γεωγραφική περιοχή. Κάποτε ίσως αυτά να συνέπιπταν συχνότερα, αλλά σήμερα οι κοινωνίες διχοτομούνται με χάσματα αγεφύρωτα σε αυτό, το αξιακό επίπεδο. Χωριζόμαστε σε φούσκες, περνάμε όλο και περισσότερο χρόνο μέσα τους και, όσο περνάει ο καιρός συνειδητοποιούμε πόσο απομακρυνόμαστε από ό,τι υπάρχει απ' έξω. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Δεν είναι ούτε αποκλειστικά καλό. Είναι αυτό που είναι. Έτσι έχουν τα πράγματα.
θα σας πω γιατί το λέω αυτό σήμερα
θυμάστε το 241020 Club, σωστά; Εκείνο το κλειστό WhatsApp group που φτιάχτηκε (με επεισοδιακό τρόπο) πριν από σχεδόν 16 μήνες και στο οποίο ανεβάζω κάθε μέρα λινξ, σκέψεις και φωτογραφίες έκτοτε, ειδικά για τα 245 άτομα που είναι εκεί μέσα και το παρακολουθούν; Την περασμένη Πέμπτη έκανα ένα πείραμα: για 24 ώρες άλλαξα τα settings του γκρουπ, και από εκεί που επιτρεπόταν να ανεβάζω πράγματα μόνο εγώ, το γύρισα στο να μπορούν να ανεβάζουν πράγματα όλοι. Το έκανα για να δούμε τι θα γίνει, τι θα έγραφαν, και το ονόμασα "Talk Back Day". Νόμιζα ότι δεν θα έγραφε κανένας ή, στην καλύτερη περίπτωση, θα έγραφαν λίγοι. Ποτέ δεν πέφτω μέσα σε αυτές τις εκτιμήσεις που κάνω: άρχισαν να γράφουν στις 00:01 και δεν σταμάτησαν μέχρι που τους το έκλεισα, 24 ώρες μετά. Έγραψαν πάνω από 650 posts -τα διάβασα όλα.
Ποιοι είναι αυτοί; Ένα υποσύνολο των συνδρομητών αυτού εδώ του γράμματος. Οι οποίοι ξέρω ότι βρίσκεστε διάσπαρτες και διάσπαρτοι σε διάφορα σημεία του ορίζοντα (25% εκτός Ελλάδας, όπως βρήκε η τελευταία φορά που μετρηθήκαμε) αλλά μερικές φορές δεν συνειδητοποιώ το πόσο διάσπαρτοι. Στην Talk Back Day εμφανίστηκαν και έγραψαν μέλη από τριάντα διαφορετικά μέρη του κόσμου, από την Αθήνα αλλά και από τα Ιωάννινα, τη Βέροια, το Βόλο, το Ναύπλιο, τη Χίο, τη Θεσσαλονίκη, το Ρέθυμνο, την Κέρκυρα, τη Μυτιλήνη, την Αμβέρσα, το Αμβούργο, το Αν Άρμπορ, τη Βαρκελώνη, τη Βασιλεία, τη Βενετία, τις Βρυξέλες, το Εδιμβούργο, τη Ζυρίχη, το Κάιρο, την Κρακοβία, το Λέεβεν, τη Λευκωσία, το Λονδίνο, το Λουξεμβούργο, τη Νέα Υόρκη, το Ντάλας, την Όμαχα, το Σικάγο, το Τρόμσο και τη Χάγη.
Και τι έγραψαν;
Ανέβασαν λινξ και κουβέντιασαν μεταξύ τους για το Wordle, για το αν έχουν κολλήσει Covid (και πότε, και πόσο), για το τι καιρό κάνει εκεί που βρίσκονται, για σειρές, ταινίες, βιβλία και μουσική. Μιλούσαν μεταξύ τους στον ενικό. Βρέθηκαν άτομα που γνωρίζονταν. Παλιοί συμφοιτητές. "Έλα, κι εσύ εδώ;"
Συζήτησαν για εναλλακτικές μορφές που θα μπορούσε να πάρει το γκρουπ, για το πώς θα μπορούσα να τα κάνω (όλα) καλύτερα, είπαν ιδέες για άλλα projects, για το πώς θα μπορούσαμε να μετρηθούμε δημογραφικά μεταξύ μας. Κάποιος έφτιαξε ένα Google Map και κάλεσε τους υπόλοιπους να βάλουν πινέζα με το σημείο του πλανήτη όπου βρίσκονταν. Ένας άλλος ζήτησε συμβουλές επειδή έπρεπε να βάλει κρέμα στην πλάτη και η γυναίκα του έλειπε (του έδωσαν). Ένας άλλος πρότεινε να μου γράψουνε αυτοί το σημερινό νιουζλέτερ, συμμετοχικά, όλοι μαζί, για να ξεκουραστώ.
Προφανώς πολλοί είχαν και δουλειές να κάνουν, οπότε έκλεισαν τα notifications (650 notifications!) αλλά όσοι θυσίασαν τη μέρα τους για να παρακολουθήσουν λίγο το τι γινόταν εκεί μέσα, είδαν ένα ασύγχρονο ιντερνετικό πάρτι, χωρίς καθόλου τοξικότητα, καμία επίθεση, καθόλου ειρωνία, κυνισμό και χολή, στο οποίο συμμετείχαν μόνο άτομα με παρόμοιες αξίες και κοινά ενδιαφέροντα.
Μια έγραψε: "ήταν σαν ένα ένα υπέροχο reunion παλιών συμφοιτητών, που όμως σπούδαζαν δι αλληλογραφίας και ποτέ δεν γνωρίστηκαν".
Κάποιος έγραψε ότι η όλη ημέρα του θύμισε ένα παλιό viral βιντεάκι: αυτό.
Προς το τέλος, καθώς πλησίαζαν τα μεσάνυχτα, ένας άλλος έγραψε: "Σήμερα ένοιωσα σαν τα παιχνίδια στο Toy Story που ζωντανεύουν όταν οι άνθρωποι φεύγουν από το δωμάτιο".
Ήταν, τέλος πάντων, μια ωραία μέρα, μέσα σε μια φούσκα. Και ήταν ωραία και ενδιαφέρουσα επειδή ήταν στη φούσκα. Βγήκαν κι άλλα συμπεράσματα από όσα ειπώθηκαν εκεί, και καινούργιες ιδέες για νέα πειράματα στο μέλλον, αλλά ίσως το σημαντικότερο για εμάς εδώ πέρα σήμερα είναι το εξής: όντως κάθισαν και μάζεψαν όλα τα λινξ και τα βιβλία και τις προτάσεις και τις ιδέες που ακούστηκαν εκεί και σας έγραψαν μόνοι τους το σημερινό νιουζλέτερ. Μπορείτε να το διαβάσετε εκεί πέρα (προσπάθησα να το copy/paste εδώ και δεν δούλεψε πολύ καλά). Δεν πείραξα ούτε τελεία, είναι όπως σας το ετοίμασαν οι αυτές οι φανταστικές οι τύπισσες και οι φανταστικοί οι τύποι. Και είναι μεγάλο.
|
