|
KRONINGSLANTAARN IN VLAARDINGEN
door Ernst Lohmann
De foto van de Kroningslantaarn is genomen in 2008. Het is een plek waar je zo achteloos voorbij loopt en zo op het oog lijkt er weinig veranderd. Maar zelfs de straatnaam is ondertussen gewijzigd. Als antwoord op de vraag waar in Vlaardingen de Kroningslantaarn stond, werd er steevast “Stationsplein” gezegd. In Vlaardingen is er echter nooit een straat of plein met de naam “Stationsplein” geweest. Zowel de Kroningslantaarn als Station Vlaardingen Centrum stonden op de Parallelweg. Omdat voormalig geus en later zelfs voorzitter van de Stichting Geuzenpenning, Bill Minco veel heeft betekend voor Vlaardingen werd er toch een naam gegeven aan het plein. Zo werd het omgedoopt tot Bill Mincoplein.
De Kroningslantaarn heeft een bewogen geschiedenis. Al vanaf het begin. Een jaar voor de troonsbestijging van Wilhelmina in 1898 als koningin was er al een feestcommissie opgericht om de komende troonsbestijging te vieren. Als er na de feestelijkheden geld over zou blijven, zou er een blijvende herinnering van betaald kunnen worden. Maar er bleef helaas te weinig over.
Koningin Wilhelmina ging in 1901 verloven met Heinrich van Mecklenburg-Schwerin en daarom werd er weer een feestcommissie, het Vlaardings Oranjecomité, opgericht. Maar er werd direct besloten een gedenkteken op te richten. Er bleef wat geld over en dankzij een gulle gift van een onbekend persoon kon er een “monumentale lantaarn”gemaakt worden door de firma F.W.Braat uit Delft. Het ontwerp in jugendstiltrant was van K.Cramer. De uiteindelijke kosten waren 940 gulden.
In Nederland hebben we helemaal geen kroning, maar een inhuldiging, maar ondanks dat werd het toch de Kroningslantaarn. Er staat op het monument “ter herinnering aan de troonsbestijging van Koningin Wilhelmina.” Uiteindelijk werd de Kroningslantaarn onthuld op 2 september 1901. De lantaarns werden ontstoken en de fonteinen begonnen water te spuiten.
Een beschrijving uit die tijd is alsvolgt: “De gietijzeren lantaarn staat op een hardstenen voetstuk en is bereikbaar via twee ovale treden. De sokkel grenst aan een waterbassin met aan beide zijden koperen waterspuwers in de vorm van leeuwenkoppen. Op de plaquette staan een gekroonde W en links en rechts 18 en 98 met daaronder de datum 31 augustus.”
Aan de vier uiteinden de vier lantaarns, zwart geschilderd met vergulde decoratieve details. In het midden de lantaarn met sierlijk krulwerk met ook vergulde elementen. Origineel waren de lantaarns door gas verlicht, later werd dit elektrisch.
In de loop der tijd werd de Kroningslantaarn behoorlijk verwaarloosd. De Gemeente Vlaardingen vond in 1986 dat de Kroningslantaarn nodig gerestaureerd moest worden.
Dit gebeurde in 1988 en 1989 wat zo’n 30.000 gulden kostte. Maar leverde wel de restauratiepenning van de Historische Vereniging Vlaardingen op.
Echter, ondertussen is er weer een nieuwe opknapbeurt nodig. De leeuwenkoppen waren al verdwenen in 2008, maar de plaquettes zijn door koperdieven geleend. Echter nooit meer teruggebracht. De plaquettes via de 3D-printer? Dat zou in ieder geval minder diefstalgevoelig zijn. De Kroningslantaarn is het zeker waard om behouden te blijven, liefst in originele staat. Vlaardingen zou er blij mee zijn.
|
