Dit boek is deel van een stapel boeken, net zoals dat het een boek over stapels is. Dat is de vertaling van de Engelse titel van een klein boekje dat ik al heel lang heb. 

Het is precies zo eentje je tegenkomt op een kunstboekenbeurs, hoewel ik niet meer weet waar, wanneer of waarom ik het kocht. Misschien trok de titel me aan, of de naam van de auteur: Triin Tamm (met twee i’s en twee m’s).

"Het boek zelf is verre van een oneliner - het is een catalogus met foto's en tekstfragmenten uit fantastische publicaties, waar je meerdere interessante avonden in kunt doorbrengen met bladeren en lezen. "

(mijn vertaling uit dit artikel over Triin Tamm)

De opzet van dit stapelboek / deze boekenstapel, lijkt wel wat op deze nieuwsbrief — dat besef ik nu pas — met korte fragmenten en foto's van boeken die de auteur inspirerend vond. 

Hierin las ik voor het eerst het kortverhaal Eind Tisch ist ein Tisch / Een tafel is een tafel, geschreven door de Zwitserse Peter Bichsel (online te lezen in het Duits of in het Engels).

Dat verhaal gaat over een eenzame man die de dagelijkse sleur van zijn leven niet langer wilt verdragen. Hij komt elke dag thuis in dezelfde kamer, kijkt dan uit op hetzelfde meubilair en luistert naar het tikken van dezelfde klok. Op een dag heeft hij er meer dan genoeg van.

Hij besluit om zijn bed vanaf dan 'beeld' te noemen. In 'beeld' liggend, merkt hij hoe leuk het is om nieuwe namen te verzinnen. Al snel noemt hij alles anders:

"Het bed noemde hij beeld.
De tafel noemde hij tapijt.
De stoel noemde hij klok.
De krant noemde hij bed.
De spiegel noemde hij stoel.
De kast noemde hij krant.
Het tapijt noemde hij kast."
(mijn vertaling)

Hoewel dit hem eerst heel erg opvrolijkt, blijkt na een tijd dat niemand hem nog kan verstaan. Het verhaal eindigt even droevig als het begon: de man is nog eenzamer dan tevoren. (Misschien had hij beter tegen zichzelf gezegd: 'Dit is water.')

Ook ik herken de moedeloosheid die optreedt na teveel van hetzelfde. Dat heb ik soms ook op kunstboekenbeurzen. Dan word ik treurig van al die stapels boeken die op elkaar beginnen te lijken wanneer ze daar zo allemaal samen liggen.

Of neem nu etsen van rembrandt, dat ik ooit meenam uit de Kringwinkel. Toen ik het pas vond, was ik verrukt: een selectie etsen van Rembrandt op ware grootte, voorzien van een korte, boeiende uitleg in een klein boekje. Prachtig! Maar nog niet zo veel later vergat ik zelfs dat ik het in bezit had, zo onopgemerkt stond het tussen de dikkere titels in mijn kast. 

Het boekje was dan wel gered van de papiermolen waarin onverkochte tweedehandsboeken terechtkomen, maar stond nu evengoed stof te vergaren in mijn huis. 

Ik overwoog om dit boek 'kast' te noemen, maar had schrik om onbegrepen en eenzaam te eindigen zoals de man in het verhaal. Bovendien was dit niet zomaar een boek, maar een boekkaddoo. Dat staat nadrukkelijk op de cover en wordt verduidelijkt op de laatste pagina:

"Een serie moderne pak-mee-boekjes, uitgegeven als een extra geschenk bij de boekenbon. (…) Lezend en kijken in uw boekkadoo ervaart u reeds de vreugde die u zult beleven aan het mooie boek dat u met uw boekenbon kunt gaan uitzoeken bij uw boekhandelaar!"

Een mooi woord, boekkaddoo (met twee k's) en ook een mooi idee, om een boekje bij een boekenbon te geven om zo vreugde op voorhand te beleven. Ik besloot prompt zelf ook een boekkadoo te maken. 

Het werd een linoprint van de BILLY-boekenkast waarvan Ikea er al 140 miljoen wereldwijd heeft verkocht en ik er ook eentje heb staan. Mijn eigen boekenverzameling past er nog net in.

Als je een printkado wilt ontvangen, mag je op deze mail antwoorden met je thuisadres en dan stuur ik het op met de post.

Dankzij deze nieuwsbrief heb ik al veel vreugde achteraf beleefd aan mijn boeken. Ook het delen met jullie doet me veel plezier. Ken je mensen die ook graag lezen over boeken? Ze kunnen zich inschrijven via deze link. 

Kast vol boeken, 2024, linoprint. 18 × 29 cm, zilveren inkt op vintage linnenpapier, met de hand gedrukt.