ποιοτικά λινξ και λέξεις από το Θοδωρή Γεωργακόπουλο
|
|
η χειρότερη ιδέα στην ιστορία του κόσμου
|
|
αυτή την εβδομάδα διάβασα τη χειρότερη ιδέα που έχω διαβάσει ποτέ. Κι αυτός είναι ένας πήχης υψηλός. Είχα δουλέψει για έντεκα χρόνια σε ελληνική εταιρεία ΜΜΕ. Έχουνε δει πολλά τα μάτια μου.
Η χειρότερη ιδέα που έχω διαβάσει ποτέ είναι η εξής: γυναίκες που είναι σε κώμα, εγκεφαλικά νεκρές, χωρίς ελπίδα επαναφοράς; Γιατί να μην τις χρησιμοποιούμε ως παρένθετες μητέρες;
Αυτή ήταν η ιδέα μιας Νορβηγίδας καθηγήτριας (γυναίκας!) την οποία έθεσε σε ένα paper το 2023. Βεβαίως, είναι καθηγήτρια φιλοσοφίας και ιστορίας, όχι ιατρικής, και εξερευνά το θέμα από την ηθική/φιλοσοφική του πλευρά. Αλλά είναι τόσο κραυγαλέα κακή ιδέα, που δεν χρειάζεται να πάει κανείς μέχρι την ηθική για να βρει τεράστια προβλήματα. Η Άννα Σμέιντορ (έτσι λέγεται) λέει το εξής: αφού ένα άτομο που είναι εγκεφαλικά νεκρό μπορεί να γίνει δωρητής οργάνων, εφόσον έχει δοθεί εκ των προτέρων η απαραίτητη συγκατάθεση, γιατί να μην μπορεί μια γυναίκα να γίνει "δωρήτρια κύησης"; Φυσικά, η Σμέιντορ παρακάμπτει μια μικρή λεπτομέρεια: η κύηση διαρκεί εννέα μήνες, κατά τις οποίες μια εγκεφαλικά νεκρή γυναίκα, με ήδη επιβαρυμένη υγεία, θα πρέπει να παραμένει υπό παρακολούθηση σε μια μονάδα εντατικής θεραπείας. Αυτό είναι αδιανόητο από κάθε άποψη -νομική, ασφαλιστική, οικονομική, υγειονομική και, ασφαλώς, και ηθική. Εδώ μια ψύχραιμη σύνοψη του γιατί αυτή είναι μια κακή, πολύ πολύ κακή ιδέα -όχι ότι χρειάζεται.
|
|
η καλύτερη είδηση της χρονιάς
|
|
Αυτό το χρειάζεστε. Το ξέρω ότι το χρειάζεστε. Κι εγώ κατάλαβα ότι το χρειαζόμουν, όταν το διάβασα. Κανονικά θα σας την έβαζα κάτω κάτω, μαζί με τα άλλα ανέμελα κι ευχάριστα ευρήματα της εβδομάδας, αλλά ήταν υπερβολικά καλό, βιάζομαι να σας το δείξω τώρα. Είναι για ένα μεγάλο τεχνικό έργο που έπρεπε να γίνει στην Τσεχία.
Στα ανατολικά της πόλης Πίλσεν, σε μια υποβαθμισμένη και ελώδη περιοχή, υπήρχε το εξής πρόβλημα. Όξινο νερό από τα έλη της περιοχής υπερχείλιζε και έφτανε στον ποταμό Κλαμπάβα, αλλοιώνοντας τη σύστασή του και απειλώντας τις νεροκαραβίδες που ζούσαν εκεί. Οι αρχές είχαν ετοιμάσει τα σχέδια για να χτίσουν ένα μικρό φράγμα και για άλλα συνοδευτικά έργα στην περιοχή από το 2018 κιόλας. Είχαν εξασφαλίσει και τα κονδύλια -ένα εκατομμύριο ευρώ. Αλλά ξέρετε πώς γίνεται μ' αυτά τα πράγματα. Την περιοχή τη χρησιμοποιούσε και ο στρατός ως πεδίο βολής, οπότε οι διαδικασίες και οι διαπραγματεύσεις καθυστερούσαν. Οι απαραίτητες οικοδομικές άδειες δεν έβγαιναν. Το έργο δεν ξεκινούσε. Μέχρι που κάποια στιγμή, υπεύθυνοι από την αρμόδια υπηρεσία επισκέφτηκαν την περιοχή, και διαπίστωσαν κάτι απίστευτο: το έργο είχε γίνει. Είχε κατασκευαστεί. Κάποιος είχε φτιάξει ένα μικρό ξύλινο φράγμα, είχαν διαμορφωθεί κανάλια παροχέτευσης του νερού, είχε κατασκευαστεί, ουσιαστικά, ένας νέος, αυτάρκης υδροβιότοπος. Πώς; Ποιος το έκανε;
Οι κάστορες.
Κάστορες.
Οκτώ τον αριθμό.
|
|
κατά τα άλλα, αυτή την εβδομάδα έπιασα στα χέρια μου το νέο μου βιβλίο
|
|
|
το οποίο κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία στις 20 Φεβρουαρίου (την ερχόμενη εβδομάδα δηλαδή) αλλά εσείς προλαβαίνετε ακόμα να προπαραγγείλετε την ειδική, συλλεκτική σκληρόδετη έκδοση, που δεν θα βγει στα βιβλιοπωλεία. Είναι μόνο για εσάς. Τις προάλλες την έπιασα στα χέρια μου για πρώτη φορά, με το που βγήκε από τα μηχανήματα, σα ζεστό φρατζολάκι. Θέλετε να δείτε πώς έμοιαζε η διαδικασία μέσα στα μηχανήματα; Περίπου έτσι. Θέλετε να δείτε και πώς μοιάζει το βιβλίο από μέσα; Περίπου έτσι:
|
|
|
Θα σας δείξω κι άλλα πράγματα, ασφαλώς, όταν με το καλό βγει. Όσες και όσοι έχετε ήδη προπαραγγείλει, λίγη υπομονή ακόμη. Τη Δευτέρα θα υπογράφω (όλη μέρα) αφιερώσεις στα αντίτυπά σας, για να πάρουν το δρόμο τους, σιγά σιγά, για τις βιβλιοθήκες σας.
|
|
αυτό το Σάββατο στην Καθημερινή
γράφω για τα social media και συγκεκριμένα για το εξής θέμα: μήπως πρέπει να αμερικανικά social media να απαγορευτούν στην Ευρώπη; Θέλω να πω, δεν είναι παράλογο. Τα επιχειρήματα είναι ακριβώς τα ίδια που χρησιμοποίησε το αμερικανικό Κονγκρέσο για να κλείσει το κινέζικο TikTok. Τα προϊόντα αυτά αποτελούν κίνδυνο για τις δημοκρατικές κοινωνίες. Κι αν όχι "απαγόρευση", μήπως, επιτέλους, μέτρα; Το αλκοόλ, το τζόγο και το κάπνισμα τα περιορίζουμε με μέτρα. Στους επικίνδυνους ολιγάρχες επιβάλλουμε κυρώσεις (αν είναι Ρώσοι). Σε αυτούς; Μήπως να το ξανασκεφτούμε; Το κείμενο θα ανέβει το Σαββατόβραδο εκεί.
Το προηγούμενο Σάββατο έγραφα για το πραξικόπημα στις ΗΠΑ. Η χώρα αυτή έχει ήδη πάψει να είναι μια κανονική δημοκρατία, και αυτή τη στιγμή εκτυλίσσεται το ξεχαρβάλωμα όλων των δημοκρατικών θεσμών που έχουν απομείνει, από την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και την ελευθερία του τύπου, μέχρι την αυτονομία της δημόσιας διοίκησης και την αρμοδιότητα του Κογκρέσου να ελέγχει την εκτελεστική εξουσία. Αν κάποιος ήθελε να μετατρέψει τη χώρα σε μοναρχία, τι διαφορετικό θα έκανε; Το κείμενο έχει ανέβει εκεί.
Την Τετάρτη στο "360" έγραφα για μια μίνι σειρά του BBC που κυκλοφόρησε το 2019 και είδαμε πρόσφατα. Το "Years and Years", που προβάλλεται στο Cinobo, διηγείται την ιστορία μιας οικογένειας που ζει στη Βρετανία, από το 2024 μέχρι το 2034, την ώρα που η δημοκρατία καταρρέει, οι γεωπολιτικές ισορροπίες τινάζονται στον αέρα, καινούργιοι πόλεμοι ξεκινάνε και γιγάντιες κρίσεις ξεσπάνε. Το να παρατηρεί κανείς πόσα πέτυχαν οι σεναριογράφοι (spoiler alert: πολλά!) είναι ένα μέρος της απόλαυσης. Οι συνδρομητές έχουν λάβει το κείμενο στο inbox, ήδη, αλλά έχει ανέβει και εκεί.
|
|
νέα από το αμερικάνικο πραξικόπημα
|
|
Δεν σταματάει. Ο κατήφορος εκεί πέρα δεν σταματάει. Και αυτή την εβδομάδα, συγκεντρώνουμε εδώ μερικά άρθρα που αξίζει να μελετήσετε, για να πάρετε μια σφαιρική εικόνα:
Πρώτα απ' όλα, η φάση είναι η εξής.
Επίσης ενδεικτικό του σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε: ο Τραμπ απέκλεισε το Associated Press από τις συνεντεύξεις και τις εκδηλώσεις στο Οβάλ Γραφείο, επειδή δεν έχει δεχτεί να αλλάξει το όνομα του Κόλπου του Μεξικού σε "Κόλπο της Αμερικής" στα ρεπορτάζ του. Το AP, βεβαίως, είναι ένα διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο, που απευθύνεται σε ολόκληρο τον κόσμο, και ασφαλώς δεν έχει κανένα λόγο να αλλάζει ονόματα διεθνών γεωγραφικών τοποθεσιών επειδή έτσι γουστάρει κάποιος ξαφνικά. Η μόνη επιλογή για να διαφυλάξει την ακεραιότητα και την εγκυρότητά του είναι να αγνοήσει αυτές τις ανοησίες. Οπότε μια ευδιάκριτη διαχωριστική γραμμή εμφανίζεται εδώ. Το καθεστώς ζητά υποταγή από τα ΜΜΕ. Κάποια υποτάσσονται, άμεσα και ευχαρίστως. Ε, Google;
Αυτή την εβδομάδα, κατά τα άλλα, διορίστηκαν υπουργοί στην κυβέρνηση η Τούλσι Γκάμπαρντ (διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών) και ο Τζον Κένεντι Τζούνιορ (Υπουργός Υγείας). Τίποτε από αυτά δεν είναι "κανονικό". Τίποτε δεν είναι φυσιολογικό. Όλα αυτά είναι πρωτοφανή. Θέλω να πω, ένας από τους 12 συγκεκριμένους ανθρώπους που πυροδότησαν το 65% της παραπληροφόρησης επί Covid, ο αρχηγός των ψεκασμένων, έγινε Υπουργός Υγείας.
Ο δε Πρόεδρος/Μονάρχης, διόρισε τον εαυτό του διευθυντή του Kennedy Center (που είναι κάτι σαν το Μέγαρο Μουσικής της Ουάσινγκτον) και αντικατέστησε και όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου με δικούς του. Τίποτε από αυτά δεν είναι κανονικό.
Αλλά γιατί το αποκαλούμε κάποιοι αυτό που συμβαίνει "πραξικόπημα" ή "συνταγματική κρίση"; Μήπως είμαστε υπερβολικοί; Ίσως. Ας δούμε τι λένε πέντε πρώην Υπουργοί Οικονομικών των ΗΠΑ.
Στο δυτικό Τέξας, παρεμπιπτόντως, ξέσπασε μια έξαρση κρουσμάτων ιλαράς, κυρίως σε ανεμβολίαστα παιδάκια.
Στο simulation μας, εν τω μεταξύ, τους έχουν τελειώσει τα ονόματα κακών. Έχετε δει το "The Boys", εκείνη την εξαιρετικά βίαιη σειρά με τους κακούς υπερήρωες; Ε, ένας από τους χειρότερους κακούς της κυβέρνησης Τραμπ, από τους πρωτεργάτες του "Project 2025", με ακραία ακροδεξιές απόψεις, ανέλαβε διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού. Ξέρετε πώς τον λένε; Ράσελ Βοτ. Βοτ. Γράφεται "Vought".
Μια αισιόδοξη οπτική: ανεξαρτήτως του τι λέει αυτός, η κυβέρνηση Τραμπ μάλλον δεν μπορεί να σταματήσει την ενεργειακή μετάβαση. Το επιχείρημα έχει στέρεη βάση.
Βεβαίως, όλα αυτά δεν έχουν καμία σημασία. Καμία επίπτωση στο εκλογικό σώμα. Αν οι εκλογές γίνονταν σήμερα, το αποτέλεσμα πιθανότατα θα ήταν το ίδιο. Οι ψηφοφόροι του Τραμπ δεν μαθαίνουν τίποτε από τα παραπάνω. Βρίσκονται σε άλλες φούσκες, παράλληλες, πλήρως αποκομμένοι. Το 65% των Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων σήμερα πιστεύουν ότι τα πράγματα πηγαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση στη χώρα τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει εμφανιστεί από το 2018.
|
|
τα υπόλοιπα λινξ (έγιναν κι άλλα πράγματα)
|
|
Δεν ξερω αν έχετε δει αυτή τη λίστα, με την πτώση στις πωλήσεις των αυτοκινήτων Tesla στην Ευρώπη τον Ιανουάριο του 2025, σε σχέση με τον ίδιο μήνα το 2024. -59% στη Γερμανία, -63% στη Γαλλία, -75% στην Ισπανία, τρομερά νούμερα. Από περιέργεια έψαξα να δω το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα. Χωρίς να γκουγκλάρετε, πόσο νομίζετε ότι είναι;
Να το πάρει το ποτάμι;
+11%
Για να λέμε την αλήθεια, βέβαια, τα νούμερα είναι πολύ μικρά -μόλις 61 οχήματα Tesla πουλήθηκαν στην Ελλάδα φέτος τον Ιανουάριο, έναντι 54 πέρυσι (την ώρα που φέτος στην Πορτογαλία, που έχει αντίστοιχο πληθυσμό, πουλήθηκαν 380). Η Tesla είναι μόλις 27η δημοφιλέστερη μάρκα στη χώρα μας, κάτω από τη Mazda, την Alfa Romeo και την Cupra. Ενδιαφέρον, επίσης, ότι η κινέζικη BYD, που επίσης διαθέτει μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τον Ιανουάριο πούλησε σχεδόν τριπλάσια οχήματα στην Ελλάδα από ό,τι η Tesla. Στοιχεία από εδώ.
Ένα γιγάντιο και απολαυστικό αφιέρωμα για μια παλαβή μυστική δίκη που συνέβη εντός της οικογένειας Μέρντοχ, με τρία από τα παιδιά του μπαμπά Ρούπερτ να μηνύουν το μπαμπά τους και τον αδερφό Λάχλαν. Αυτά ούτε στο Succession δε γίνονταν.
Πόσο αποτελεσματική είναι η "αντίσταση" στα social media; Οι ποστάρες που ξεμπροστιάζουν την υποκρισία των απέναντι, το ψύχραιμο fact checking που αποκαλύπτει το πόσο διεφθαρμένοι και ψεύτες είναι; Σύμφωνα με αυτή την έρευνα καθόλου. Μάλιστα, χειρότερα από καθόλου: η συμμετοχή των πολιτών στην online κλωτσοπατινάδα, λέει, τους δημιουργεί την ψευδαίσθηση της δράσης, και τους αποτρέπει από την οργάνωση και υλοποίηση κανονικών, αποτελεσματικών δράσεων αντίστασης στον πραγματικό κόσμο.
Οι ακροδεξιοί λαϊκιστές προωθούν και μοιράζονται πολύ περισσότερη παραπληροφόρηση και fake news από ό,τι οι "αριστεροί", λέει έρευνα. ΣΩΠΑ.
Η ιστορία αυτού του χαμένου βιβλίου με συνάρπασε αυτή την εβδομάδα. Από τότε που τη διάβασα, τη σκέφτομαι συχνά. Δεν είναι μόνο το ότι πρόκειται για ένα μυθιστόρημα γραμμένο το 1934, που προέβλεπε με ακρίβεια την καταστροφή που θα έφερνε το Ναζιστικό καθεστώς στη γερμανική κοινωνία. Αλλά το ότι αυτό το βιβλίο, που ήταν μεγάλη, πολυσυζητημένη επιτυχία την εποχή του, που μεταφέρθηκε και στο θέατρο με επιτυχία (συναντώντας και πολλές αντιδράσεις από συγκεκριμένου τύπου Βρετανούς που θεωρούσαν ότι δαιμονοποιούσε τους Ναζί), στη συνέχεια χάθηκε. Εξαφανίστηκε, εξαντλήθηκε και ξεχάστηκε. Έπρεπε να το βρει τυχαία ένας εκδότης (και, βεβαίως, να ξαναβρεθούμε σε μια κοινωνικοπολιτική συνθήκη που το ξανακάνει επίκαιρο) για να επανεκδοθεί. Κι αναρωτιέται κανείς: πόσα άλλα διαμάντια της λογοτεχνίας έχουν χαθεί έτσι για πάντα;
Πώς ο Πούτιν έγινε δικτάτορας. Τα 10 βήματα, παρουσιασμένα συνοπτικά, όλα παραλλαγές του γνωστού playbook των απανταχού τυράννων. Τα μισά (από το 1 ως το 5) τα βλέπουμε αυτή τη στιγμή να υλοποιούνται και στις ΗΠΑ.
Σε έναν διαφορετικό κόσμο αυτό θα ήταν ένα τεράστιο σκάνδαλο που θα γονάτιζε ένα γίγαντα της τεχνολογίας και θα οδηγούσε σε πρόστιμα δεκάδων δισεακτομμυρίων, παραιτήσεις CEO και αναδιάταξη μιας ολόκληρης ανερχόμενης βιομηχανίας. Στο δικό μας κόσμο ήταν απλά μια Πέμπτη, και ήταν, ξέρω γω, μόλις το πέμπτο πιο κοσμοϊστορικό γεγονός του 24ώρου. Η Meta, λέει, εκπαίδευσε τα ΑΙ μοντέλα της χρησιμοποιώντας ψηφιακά βιβλία που κατέβαζε παράνομα με torrent, σαν κοινός πειρατής. Δεκάδες terrabytes από δαύτα. "Move fast and pirate things", που λένε.
"Πώς ο Σοφοκλής Σχορτσιανίτης άλλαξε το ΝΒΑ". Ενδιαφέρον!
Μια ενημέρωση: το βιβλίο μου δεν είναι το μόνο σημαντικό πράγμα που βγαίνει προς πώληση αυτό το Φεβρουάριο. Μήπως κάποια ή κάποιος από εσάς ενδιαφέρεται να αγοράσει το TED;
Κάτι που δεν ήξερα: ότι τα πνευματικά δικαιώματα της Μαρίας Κάλλας τα διαχειρίζεται ο Νίκος Μιχαλολιάκος, αρχηγός της Χρυσής Αυγής και καταδικασμένος για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης εγκληματίας.
Κάτι άλλο που δεν ήξερα: η βιομηχανία του γκλίτερ (ναι, του γκλίτερ) είναι τυλιγμένη στη μυστικοπάθεια και την αδιαφάνεια. Στις ΗΠΑ μόνο δύο εταιρείες (και οι δύο με έδρα το Νιου Τζέρσεϊ) κυριαρχούν στην αγορά, και προφυλάσσουν τα κρίσιμα μυστικά του προϊόντος τους (του γκλίτερ) με μέτρα που μοιάζουν κάπως, πώς να το πω, υπερβολικά.
Θυμάστε κάποτε που το Ελ Σαλβαδόρ θα γινόταν, λέει, το "bitcoin κράτος"; Το πρώτο που έκανε το bitcoin επίσημο κρατικό νόμισμα, το οποίο μάλιστα έπρεπε να δέχονται υποχρεωτικά επιχειρήσεις και ιδιώτες για πληρωμές; Το διατυμπάνιζε ο νεαρότατος και λαλίστατος Πρόεδρος/δικτάτορας Ναγίμπ Μπουκέλε. Ε, άκυρο.
|
|
ειδική ενότητα: χαρούμενα πράγματα
|
|
εδώ, κάτω κάτω, θα βάζουμε μόνο ανέμελα, ανέφελα, εντυπωσιακά πράγματα από την ανθρώπινη δημιουργικότητα και φύση:
Πώς να φτιάξετε το τέλειο βραστό αυγό (μια διαδικασία που, βεβαίως, παίρνει 32 λεπτά).
Με αυτό εδώ το εργαλείο μπορείτε να γράψετε ό,τι σας κατέβει (φτάνει να είναι με λατινικούς χαρακτήρες) και μετά να το κάνετε copy/paste όπου θέλετε. Θα εμφανιστεί με ένα περίεργο, εντελώς ασυνήθιστο 𝓯𝓸𝓷𝓽.
𝕃𝕚𝕜𝕖 𝕥𝕙𝕚𝕤.
✧･ﾟ: ✧･ﾟ: 𝙾𝚛 𝚕𝚒𝚔𝚎 𝚝𝚑𝚒𝚜. :･ﾟ✧:･ﾟ✧
Μια εντυπωσιακή μονοκατοικία φτιαγμένη από 18 κοντέινερ, στο Μπρούκλιν. Σχεδόν όλες τις επιλογές που έκαναν εκεί μέσα οι δημιουργοί, το σπιτόσκυλο θα τις ενέκρινε, αν υπήρχε ακόμα.
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί πώς θα έμοιαζε το επιτραπέζιο κέρλινγκ; Ξέρω τι σκέφτεστε. "Τι είναι κέρλινγκ"; Αλλά ας θεωρήσουμε ότι γκουγκλάρατε, και μάθατε, και τώρα αναρωτιέστε: επιτραπέζιο; Πώς; Επιτρέψτε μου να σας παρουσιάσω το Κρόκινολ. Δεν θέλετε να παίξετε μια παρτίδα, τώρα;
Ούτε αυτό ήξερα ότι υπάρχει. Πολλά καινούργια πράγματα έμαθα αυτή την εβδομάδα.
|
|
|
|
