Gezond eten, makkelijker gezegd dan ...

Heel wat mensen kunnen wellicht perfect de basis van een gezond voedingspatroon opsommen: meer fruit en groenten, minder rood vlees en bewerkte voedingsmiddelen. Het klinkt eenvoudig genoeg. Toch worstelen we heel vaak met het opnemen van een gezond voedingspatroon. 

We weten met zijn allen hoe we gezond moeten eten, waarom doen we het dan niet? Een deel van het probleem ligt in de verkeerde aannames van mensen.  

• Velen beschouwen gezond eten nog steeds als te beperkend: weinig vet, weinig calorieën, weinig suiker.  
• Dan zijn er de percepties dat gezond voedsel duur is en recepten complex.  
• We beschouwen voedsel tegenwoordig ook als veel meer dan alleen levensonderhoud. Eten is een bron van voldoening, het is een sociale activiteit, het is een beloning. Dit is de reden waarom veel diëten op korte termijn werken, maar later mislukken.  

Om een gezond voedingspatroon aan te nemen, moet je voedingswetenschap, een vleugje gezond verstand en puur genieten combineren. 

Er zijn sowieso momenten in het leven dat we een gezond voedingspatroon niet zo gemakkelijk volhouden. Voor de ene is dat een stressvolle periode, voor sommigen is dit een periode waar veel feestjes zijn waarna ze de goede gewoontes niet kunnen hervatten, nog andere mensen werken sedert de covidpandemie meer en meer thuis waar ze sneller in verleiding komen om een greep in de kast te doen. Laat een paar extra kilo’s geen groter probleem worden. Wat ook de reden is, als je geen gezond voedingspatroon kan hanteren, is het belangrijk om dit terug op de rails te krijgen. 

Zet jezelf niet teveel onder druk 

Minder gezonde eetgewoontes aanpassen is niet eenvoudig! 

De sleutel is: verminder de druk die je jezelf oplegt, want net dat maakt het makkelijker en haalbaarder. Hoe vaak heb je jezelf al beloofd dat je je levensstijl gaat veranderen om er dan iets later achter te komen dat je terug bent waar je begon?

Verandering gaat niet vanzelf, maar met vallen en opstaan. Fouten maken is onvermijdelijk. Belangrijk is hoe je daarmee omgaat. Een van de belangrijkste redenen waarom we onszelf voelen falen is omdat we onszelf veel te veel onder druk zetten om “perfect” te zijn. Daardoor kiezen we soms onhaalbare doelen wat ervoor zorgt dat één uitglijder ervaren wordt als een diepe val. 

Als het veranderen niet altijd lukt en je moeite hebt om vooruitgang te boeken, wees niet teneer geslagen en ontmoedigd. Concentreer je in plaats daarvan op de positieve veranderingen die je doorvoert en ga uit van de stap voor stap aanpak. Snelle oplossingen zijn vaak drog-oplossingen, voer dus geleidelijke veranderingen door, beseffend dat je niet altijd perfect hoeft te zijn. Leer van je fouten en concentreer je op doorzettingsvermogen en telkens opnieuw proberen op lange termijn. Dit helpt je om veranderingen te verankeren in je leven en de vruchten ervan op lange termijn te plukken. 

Een aantal suggesties om jezelf minder onder druk te zetten:  

• Raak niet geobsedeerd door de weegschaal. Een gezond voedingspatroon draait niet steeds om gewichtsverlies. Misschien leidt je gezond eetpatroon niet tot een gewichtsverlies, vergeet dan niet dat er nog andere manieren zijn waarop gezond eten loont, denk maar aan een lagere bloeddruk, lager cholesterolgehalte, … 
• Maak je minder zorgen over grote evenementen. We piekeren vaak te vaak over uitschuivers op feestjes, uit eten gaan, bruiloften… Tenzij ze regelmatig plaatsvinden, zullen deze gelegenheden niet het grote verschil maken. Met jezelf een lekker etentje te ontzeggen als er iets te vieren valt, zal je niet veel bereiken. Het is veel belangrijker dat je meestal gezond eet. Denk hierbij aan de 80:20 regel en ga ervan uit dat als ten minste 80 % van de tijd goed eet, het oké is als het tot 20% van de tijd misgaat. Natuurlijk betekent dit niet dat je bewust 20% moet afstappen van je gezond voedingspatroon. Maar het is sowieso beter dan het “alles of niets”-denken. 

Veranderingen die je kan doorvoeren 

Om je eetpatroon terug op de rails te krijgen is het belangrijk om niet dadelijk zeer drastische veranderingen door te voeren. Het maken van gezonde veranderingen is immers niet altijd gemakkelijk. Het is slimmer om een paar kleine veranderingen door te voeren en die vol te houden. 

Misschien moet je – omwille van gezondheidsredenen – wel het roer drastisch omgooien. Zorg in dat geval dat je dit onder toezicht van een arts doet en dusdanig ondersteund wordt dat je dit kan volhouden. 

Wij reiken je een aantal mogelijkheden aan waaruit je kan kiezen om stapsgewijs veranderingen door te voeren. Alle tips dadelijk opvolgen ga je niet volhouden. Kies er 2 maximum 3 uit waarvan je denkt dat ze bij jou passen en haalbaar zijn om mee te beginnen en hou dit gedurende een aantal weken (minimaal 4 liefst 6) vol. Pas als deze geen opdracht meer voor je zijn, maar veeleer een gewoonte geworden zijn en als het ware automatisch gaan, is het tijd om nieuwe tips uit te kiezen en op te volgen. 

• Als je een drankje aangeboden krijgt, kies dan een suikervrij drankje. Je wint met deze tips dadelijk heel wat. Ga voor suikervrij of het nu gaat over water of een warme drank zonder suikers. Frisdranken, sappen… bevatten immers heel wat (verborgen) suikers. Kies ook niet de "suikervrije" zero varianten: deze dranken bevatten een hoop zoetstoffen die niet goed zijn voor je gezondheid.  
• Stop met alcohol. Alcohol levert als het ware 3 valkuilen op: het is rijk aan calorieën, het verhoogt de eetlust en het vermindert de remmingen. 
• Snack gezond: ga niet voor koekjes, maar voor fruit en groente. In plaats van op zoek te gaan naar een gezonde snack uit het enorme koekjesassortiment in de winkel, beperk je tot fruit of groente als tussendoortje. Deze bevatten weinig calorieën en bieden veel voedingsstoffen. 
• Eet alleen tussen de maaltijden door als je honger hebt. Het is makkelijk om te eten als je geen honger hebt, bijvoorbeeld uit gewoonte of omdat je je verveelt. 
• Leg meer groenten op je bord. Als je als eerste je bord vult met een behoorlijke portie groenten of sla, is er minder ruimte voor de andere delen van de maaltijd die meer calorieën bevatten en dat werkt. 
• Neem een zelfgemaakt lunchpakket mee naar het werk in plaats van elke dag een pakket te kopen. Zelf een lunchpakket maken zorgt ervoor dat je makkelijker gezonde keuzes kan maken en dan weet je ook wat je eet. In heel wat bereide snacks zitten verborgen suikers. 
• Kom in beweging. Regelmatig bewegen zorgt er volgens onderzoek voor dat je je gezonde voedingsgewoonten langer volhoudt. Het heeft immers een positief effect op je mentaal welbevinden waardoor je meer kracht en energie hebt om gezond te eten. 
• Verminder de verleiding. Verwijder om te starten sowieso al visuele verleiding: eten, snacks, koekjes… horen achter de kastdeur. Laat geen eten of hapjes staan. Als je het niet kan zien, is de kans sowieso kleiner dat je er in een opwelling van eet. 

 Conclusie 

Gezond eten kan echt moeilijk lijken om te doen. Geef niet op. Als je van het goede spoor afwijkt, ga de volgende dag opnieuw van start. 

En vergeet vooral niet om gezond eten met een avontuurlijke geest te benaderen. Gezond eten is niet iets voor een dag. Maak het tot een belangrijk facet van je leven, waarbij je openstaat voor het uitproberen van nieuwe voedingsmiddelen, ingrediënten en gerechten die allemaal gezond eten leuk kunnen maken. Want ook daar draait het om “gezond eten moet ook fijn zijn, want dat is de ware sleutel tot succes”.