ο χρόνος είναι περίεργο πράγμα

καθώς τραγωδίες μικρές και μεγάλες, ιδιωτικές και παγκόσμιες εκτυλίσσονται γύρω μας, ας αναλογιστούμε για λίγο το θέμα του χρόνου. Ένα μέγεθος σχετικό. Το υπόβαθρο πάνω στο οποίο εκτυλίσσεται η ανθρώπινη εμπειρία. Είναι περίεργο πράγμα ο χρόνος. Να, αυτά τα λόγια εδώ τα λαμβάνετε ετεροχρονισμένα. Το γράμμα αυτό είναι προγραμματισμένο να το λάβετε όταν το λάβετε, γραμμένο άλλη, βολικότερη ώρα, σε άλλο χρόνο, για παν ενδεχόμενο. Και ο χρόνος είναι, επίσης, μια καλή αφορμή για να πούμε σήμερα δύο ιστορίες: την ιστορία ενός συγγραφέα και την ιστορία μιας χρονοπυραμίδας.

1) η καριέρα του Κόρμακ Μακάρθι

Ο Κόρμακ Μακάρθι, που πέθανε τις προάλλες στην ηλικία των 89 ετών, ήταν συγγραφέας. Συγγραφέας. Αυτό ήταν το επάγγελμά του: συγγραφέας. Δεν ήταν εισοδηματίας που ζούσε από τα νοίκια. Δεν έγραφε για εφημερίδες και περιοδικά για να συντηρηθεί. Βιβλία έγραφε. Μυθιστορήματα και σενάρια (και ένα άρθρο). Αυτή ήταν η δουλειά του. Αλλά αυτό δεν είναι που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση.

Ο Κόρμακ Μακάρθι έγινε συγγραφέας μετά την θητεία του στην αμερικανική αεροπορία και το πρώτο του βιβλίο κυκλοφόρησε όταν ήταν 32 χρονών. Μέχρι τα 59 του έγραψε άλλα τέσσερα μυθιστορήματα. Ούτε ένα δεν πούλησε περισσότερα από 5.000 αντίτυπα. Ο Μακάρθι ζούσε χάρη σε κρατικές υποτροφίες (τα βιβλία του τύγχαναν καλής αποδοχής από την κριτική, μολονότι εμπορικά ήταν αποτυχημένα) και τον περισσότερο καιρό επιβίωνε σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, ή με την υποστήριξη της συζύγου του (σε αυτό το διάστημα παντρεύτηκε δύο φορές). Και τότε, το 1992, μετά από τρεις δεκαετίες προσπαθειών, η εμπορική επιτυχία ήρθε. Το All The Pretty Horses πούλησε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα και έγινε ταινία, ο Μακάρθι έγινε ευρύτερα γνωστός, επόμενα βιβλία του όπως το No Country For Old Men και το καταπληκτικό The Road έγιναν κι αυτά επιτυχίες (και ταινίες) ενώ ο κόσμος ανακάλυψε εκ νέου τα προηγούμενα βιβλία του, το καλύτερο και πληρέστερο των οποίων ήταν το επικό, σκληρό Blood Meridian.

Πόσο χρόνο αντέχει το ανθρώπινο ον να προσπαθεί και να παλεύει; Αυτό το ερώτημα σκέφτομαι από τότε που έμαθα ότι ο Κόρμακ Μακάρθι πέθανε. Πόσο παλεύεις μ' αυτό που πιστεύεις ότι πρέπει να κάνεις μέχρι να βρεις την ανταπόκριση που πιστεύεις ότι δικαιούσαι; Πόση υπομονή; Και, επιπλέον: πόσοι άλλοι Κόρμακ Μακάρθι έχουν γράψει τα Blood Meridian τους αλλά όχι (ακόμα) το All The Pretty Horses τους, και δεν τους έχουμε πάρει χαμπάρι; Πόσα άγνωστα αριστουργήματα περάσαν και χάθηκαν, λόγω ατυχίας, ή επειδή οι συγγραφείς τους δεν είχαν την υπομονή του Κόρμακ Μακάρθι και, κάποια στιγμή, μέσα στις δεκαετίες, έπιασαν μιαν άλλη δουλειά γιατί δεν άντεχαν άλλο τη φτώχεια;

Αυτή ήταν η μία ιστορία.

2) η πυραμίδα του χρόνου

Το 1993 άρχισε να κατασκευάζεται ένα μνημειακής κλίμακας έργο τέχνης σε σε ένα χωράφι στις παρυφές κωμόπολης της Βαυαρίας με τ' όνομα Βέμντιγκ. Η Βέμτινγκ έχει πεντέμισι χιλιάδες κατοίκους και είναι χτισμένη δίπλα στον κρατήρα ενός μετεωρίτη που έπεσε πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια. Είναι σχετικά όμορφη και κάπως γραφική, αλλά κανένας δεν θα την ήξερε αν δεν ήταν η τοποθεσία όπου άρχισε να κατασκευάζεται η χρονοπυραμίδα.

Τι είναι η χρονοπυραμίδα, θα μου πείτε.

Το 1993 η Βέμτινγκ γιόρτασε τα 1200 χρόνια από την ίδρυσή της και, για να σηματοδοτήσει το γεγονός, ένας ντόπιος καλλιτέχνης ονόματι Μάνφρεντ Λάμπερ σκέφτηκε να χτίσει μια μεγάλη πυραμίδα. Στο χωράφι. Σύμφωνα με το σχέδιό του η πυραμίδα θα κατασκευαζόταν από μεγάλα τσιμεντένια μπλοκ βάρους 6,5 τόνων, τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, με ένα μικρό κενό εξήντα πόντων ανάμεσά τους. Σχεδίασε μια τετράγωνη βάση 8 επί 8 μπλοκ, με την επόμενη βαθμίδα να είναι 6 επί 6, η επόμενη 4 επί 4 και η τελευταία 2 επί 2. Αλλά αυτό δεν είναι πολύ αξιοσημείωτο. Το αξιοσημείωτο δεν είναι το σχέδιο ή ο τρόπος της κατασκευής, αλλά ο χρόνος της. Το 1993 τοποθετήθηκε στη γωνία της τετράγωνης βάσης της πυραμίδας το πρώτο τσιμεντένιο μπλοκ και το σχέδιο ήταν ότι κάθε επόμενο τσιμεντένιο μπλοκ θα έμπαινε δίπλα δέκα χρόνια μετά. Το 2003 μπήκε το δεύτερο. Το 2013 μπήκε το τρίτο -κι εκεί βρισκόμαστε τώρα. Σύμφωνα με το σχέδιο, η βάση 8 επί 8 θα ολοκληρωθεί όταν μπει και το 64ο μπλοκ, δηλαδή το έτος 2623. Το δεύτερο επίπεδο (το 6 επί 6) θα ολοκληρωθεί το 2983. Και ολόκληρη η πυραμίδα θα ολοκληρωθεί με το καλό το 3183. Το όνομά της είναι Zeitpyramide -η πυραμίδα του χρόνου.

Πώς βλέπουν οι άνθρωποι τους εαυτούς τους ως προς το χρόνο; Το χρόνο που έχουμε διαθέσιμο για τη δική μας ζωή, το χρόνο που έχουν διαθέσιμο αυτές και αυτοί που συνυπήρξαν μαζί μας σε αυτό τον κόσμο, και το χρόνο που μοιράζεται ολόκληρη η ανθρωπότητα, συμπεριλαμβανομένων των αχανών "πριν" και "μετά" από εμάς. Γιατί ξεκινάς κάτι που θα τελειώσουν γενιές αγνώστων μετά από εσένα, χωρίς εσύ (ό,τι κι αν σημαίνει το "εσύ") να έχεις καμία συμμετοχή και γνώση; Τι μας νοιάζουν όσα υπάρξουν όταν δεν υπάρχουμε εμείς (ό,τι κι αν σημαίνει το "εμείς"). Σημαντικά ερωτήματα. Σας τα γράφω όλα αυτά για την περίπτωση που θα θέλατε να τα αναλογιστείτε επί τόπου, στη Βαυαρία, στη μικρή, αδιάφορη κωμόπολη στο χείλος του κρατήρα, στις 8 του ερχόμενου Σεπτέμβρη, όταν θα τοποθετηθεί το τέταρτο τσιμεντένιο μπλοκ.

αύριο στην Σαββατιάτικη Καθημερινή

γράφω για το πρόβλημα με το ελληνικό καλοκαίρι. Όχι, δεν εννοώ το ότι βρέχει κάθε μεσημέρι. Όπου "ελληνικό καλοκαίρι" ορίζω τον τρόπο ζωής μας στις καλοκαιρινές διακοπές, την παραλία, τη βόλτα στις γραφικές παραθαλάσσιες κωμοπόλεις, την ταβέρνα, το κολύμπι, τα παγωτά στο λιμάνι. Αυτός ο τρόπος διακοπών είναι κομμάτι της ταυτότητάς μας. Και κινδυνεύει υπό το βάρος της εκρηκτικής ανάπτυξης του τουρισμού στην Ελλάδα. Θα ανέβει, όπως πάντα, εκεί το Σαββατόβραδο.

τέλος, πάμε για λίγα λινξ

Tα παρακάτω είναι ελεύθερα, πατήστε χωρίς φόβο:

Ο Μπιλ Γκέιτς είδε το Borgen. Του άρεσε.

Το 34% των Γερμανών ηλικίας 18-35 παραδέχονται ότι έχουν χτυπήσει γυναίκα στο παρελθόν. Και άλλα τέτοια ενδιαφέροντα και αποκαλυπτικά ευρήματα εδώ.

Διάσημοι που κάνουν κανονικές δουλειές -εικόνες από ΑΙ .

Η κλιματική αλλαγή θα μετατρέψει περιοχές όπου ζει το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού σε ακατοίκητες μέχρι τα τέλη του αιώνα που διανύουμε. Για να το χωνέψουμε: τα παιδιά που γεννήθηκαν πρόσφατα ή που γεννιούνται τώρα, θα τον προλάβουνε αυτό τον κόσμο.

Στο ίδιο θέμα, μια εικόνα από το πώς θα μοιάζει αυτό το μέλλον: χιλιάδες πεθαμένα ψάρια ξεβρασμένα στις παραλίες του Τέξας.

Tα παρακάτω λινξ είναι από Μέσα που έχουν soft ή hard paywall. Αν δεν έχετε πιάσει ήδη το όριο στα soft, θα σας ανοίξουν κι ας μην είστε συνδρομητές.

Η κρίση που ελάχιστοι κουβεντιάζουν: μετά την πανδημία ένα μεγάλο ποσοστό των εργαζομένων δεν επέστρεψαν στο γραφείο. Αυτό έχει τελειώσει. Δεν θα αλλάξει. Η ισορροπία επέστρεψε και οι υβριδικές λύσεις βρέθηκαν. Μπορεί να υπάρξουν προσαρμογές στην πορεία, αλλά ποτέ δεν θα επιστρέψουμε εκεί που ήμασταν το 2019. Κι αυτό σημαίνει κάτι το προφανές: τα κτίρια γραφείων που εξακολουθούν να παραμένουν άδεια, δεν πρόκειται να ξαναγεμίσουν. (The Atlantic)

Έχετε δει την κωμική σειρά Curb Your Enthusiasm; Θυμάστε αυτήν που παίζει τη γυναίκα του Λάρι Ντέιβιντ; Στην πραγματική ζωή είναι παντρεμένη με τον Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, γιο του Μπόμπι, ανηψιό του JFK, ψεκασμένο αντιεμβολιαστή και συνομωσιολόγο, που κατεβαίνει υποψήφιος για Πρόεδρος. Με τους Δημοκρατικούς. (NYT)

Πώς η Marvel κατάπιε το Χόλιγουντ (New Yorker)

Πώς η Ευρώπη εκμεταλλεύεται τα κόμπλεξ και τις ανασφάλειες άλλων κοινωνιών για να τους πουλάνε ακριβά πολυτελή προϊόντα. (FT)

ζωγραφιά ενός από τα παιδάκια που διασώθηκαν στη ζούγκλα της Κολομβίας μετά από 40 μέρες. Έχει ζωγραφίσει και το Γουίλσον, το σκύλο διάσωσης που τα βρήκε.
ο Γουίλσον αναζητείται ακόμη.