πριν από μερικές εβδομάδες σας είχα στείλει ένα ερωτηματολόγιο, για να μετρηθούμε λίγο, να δούμε τι σόι παιδιά είστε. Μέσα σε λιγότερο από μία εβδομάδα απαντήσατε 1082 από εσάς, πράγμα εντυπωσιακό, που όμως έκανε την επεξεργασία όλων αυτών των απαντήσεων εξαιρετικά χρονοβόρα διαδικασία. Και καθότι είμαστε σε περίοδο ανακατατάξεων, αλλαγών, αναπροσαρμογών και ανατροπών, δεν πρόκαμα. Ούτε σήμερα θα τα δούμε τα αποτελέσματα. Ούτε και την επόμενη Παρασκευή θα τα δούμε (ένεκα των ανατροπών, ανακατατάξεων και σχετικών ανακοινώσεων που θα σας έρθουν). Αλλά για άλλο λόγο σας το λέω τώρα. Πολλές φορές γράφοντάς σας εδώ χρησιμοποιώ μια γλώσσα ελληνοκεντρική -ενίοτε και υπερβολικά αθηνοκεντρική. Όταν μιλάω για πράγματα που συμβαίνουν συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, ή όταν σχολιάζω γεγονότα, τοποθεσίες, τον καιρό. Είναι σαν να υποθέτω ότι όλες και όλοι ζείτε στην Αθήνα. Μα δεν ζείτε στην Αθήνα. Αυτό είναι ένα από τα αποτελέσματα εκείνης της έρευνας που πρόλαβα να δω. Ξέρετε πόσες και πόσοι από εσάς με διαβάζετε αυτή τη στιγμή από την Αθήνα;
Οι μισές. Και οι μισοί.
Οι άλλες και οι άλλοι βρίσκεστε διάσπαρτες στην Ελλάδα και τον κόσμο, οπότε δεν ξέρω τι καιρό κάνει εκεί τώρα. Ξέρω όμως καλά ότι εδώ που είμαι εγώ, αυτή τη στιγμή, κάνει ζέστη. Πολλή ζέστη.
|
|
αύριο (σήμερα;) στη Σαββατιάτικη Καθημερινή
|
|
γράφω για την κλιματική αλλαγή, τι άλλο. Πάλι τα ίδια και τα ίδια γράφεις; θα ρωτήσετε. Και πώς να σας αδικήσω. Η απάντηση είναι: περίπου. Το κείμενο, που θα ανέβει, όπως πάντα, εκεί το Σαββατόβραδο επικεντρώνεται στο μετά τον καύσωνα. Ξέρετε τι θα γίνει μετά τον καύσωνα; Τίποτε. Θα επιστρέψουμε τις ζωές μας και θα το ξεχάσουμε. Όσο μεγάλη κι αν είναι η τραγωδία, όσοι κι αν χαθούν. Και μετά, όταν θα ακολουθήσουν οι πυρκαγιές, πάλι θα γράφουμε για την κλιματική αλλαγή, και μετά οι πυρκαγιές θα σβήσουν και μετά θα το ξεχάσουμε, πάλι. Έτσι γίνεται. Έτσι αντέχει η ανθρωπότητα. Πάει παρακάτω. Αυτό δεν είναι καλό πράγμα. Δεν είναι ούτε και κακό πράγμα. Είναι αυτό που είναι. Δυστυχώς, είναι μια προσέγγιση που δεν μας βολεύει καθόλου στη συγκυρία αυτή, ως είδος. Αυτό είναι το θέμα του άρθρου.
Πριν αρχίσω να το γράφω, ξαναδιάβασα το πρώτο κεφάλαιο ενός βιβλίου, του "The Ministry for the Future" του Κιμ Στάνλεϊ Ρόμπινσον. Έχει για θέμα του την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από την ανθρωπότητα στο μέλλον. Δεν σας το προτείνω. Σε κάποια σημεία με έκανε έξω φρενών. Αν θέλετε να διαβάσετε Κιμ Στάνλεϊ Ρόμπινσον, προτείνω ένθερμα τον Κόκκινο Άρη ή το Aurora. Όχι αυτό. Στο πρώτο κεφάλαιο, όμως, περιγράφει ένα φανταστικό τραγικό συμβάν από το κοντινό μέλλον, όταν εκατομμύρια Ινδοί πεθαίνουν από τη ζέστη και την υγρασία. Στον κόσμο του βιβλίου, είναι το γεγονός που πυροδοτεί την παγκόσμια κατακραυγή και την αντίδραση (περίπου). Και ο συγγραφέας το περιγράφει με εφιαλτική ζωντάνια, τόσο στεγνά και σκληρά που λες: θα γίνει. Έτσι θα γίνει. Κάποια στιγμή, όπως πάνε τα πράγματα, αργά ή γρήγορα, κάτι τέτοιο θα συμβεί στον κόσμο μας. Είναι αναπόφευκτο. Και θα είναι φρικτό. Όπως το περιγράφει.
Μετάφρασα κάποια αποσπάσματα στις σημειώσεις μου με σκοπό να τα χρησιμοποιήσω στο άρθρο της Καθημερινής, αλλά τελικά άλλαξα γνώμη. Ήταν πολύ τρομακτικό, υπερβολικά σκληρό για εκείνο το ευρύτερο, ακατέργαστο, ευάλωτο κι ευαίσθητο κοινό. Καταλαβαίνετε πού το πάω, νομίζω. Θα σας κάνω copy/paste τα μεταφρασμένα αποσπάσματα που κράτησα από το πρώτο κεφάλαιο του "The Ministry for the Future". Όχι εδώ. Στο κάτω κάτω μέρος του γράμματος, μετά από όλα τα βιβλία και τα λινξ και τα τοιαύτα. Ώστε να αποφασίσετε εσείς αν θα τα διαβάσετε ή όχι. Είστε μεγάλα παιδιά. Εγώ νίπτω τας χείρας. Και ρίχνω και λίγο νερό και στο πρόσωπο.
Γιατί κάνει ζέστη.
|
|
μερικά πράγματα που αξίζει να δείτε και να διαβάσετε (και να μοιραστείτε) για την κλιματική κρίση
|
|
Η Καθημερινή έχει ένα αφιέρωμα στο οποίοι ειδικοί γράφουν:
- για το φαινόμενο των καυσώνων, τη συχνότητα και τις συνέπειές τους.
- για το πώς το λιώσιμο των πάγων στον αρκτικό κύκλο επηρεάζει τους καύσωνες και τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη και
- για το πώς επηρεάζουν οι καύσωνες τις πόλεις -και ειδικά τις ελληνικές πόλεις.
Ακόμα διαβάστε
Εκείνο το άρθρο που είχα γράψει το 2019.
Κι επίσης εκείνο, κι εκείνο, κι εκείνο, κι εκείνο.
κι αν έχετε ακόμα όρεξη, πάμε για πιο longform πράγματα, ήτοι:
|
|
|
πιο επίκαιρο από ποτέ, το ανάφερα και σε εκείνο το παλιό άρθρο, μια επική σύνθεση όλων των βασικών παραμέτρων του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής στην εξωφρενική, ρεαλιστική τους διάσταση. Θα σας κάνει να θυμώσετε, αλλά δεν πειράζει. Μερικές φορές χρειάζεται. Το έχει και με 3,99 λίρες στο εγγλέζικο Amazon.
κι αν θέλετε να διαβάσετε κι άλλα:
|
|
σας έχω μιλήσει για όλα αυτά κατά καιρούς, πιάνουν διαφορετικές πτυχές του φαινομένου. Έκτοτε έχω βρει κι άλλα, που δεν χωρούσαν στη φωτογραφία. Συγκεκριμένα:
- Το βιβλίο του Μπιλ Γκέιτς, που είναι αναπάντεχα καλό.
- Τα βιβλία του Γουίλιαμ Βόλμαν, που αναφέρω και στο άρθρο της Καθημερινής, στις 1200 σελίδες των οποίων ο συγγραφέας εξετάζει το σύστημα παραγωγής ενέργειας ενδελεχώς και κάπου (ίσως δικαιολογημένα) απελπίζεται.
- Το βιβλίο του Βάτσλαβ Σμιλ ακριβώς για το θέμα της ενέργειας, συνοπτικό, πυκνό και καλό.
- Το βιβλίο του Ντέιβιντ Μακέι, ειδικά για την ανανεώσιμη ενέργεια, ακόμα καλύτερο, καίτοι και πανεπιστημιακό σύγγραμμα.
- Το βιβλίο του Αμιτάβ Γκος για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ως αφήγημα, ως storytelling πρόκληση. Επίσης το αναφέρω στο άρθρο της Καθημερινής.
- Κι επίσης αυτό, αυτό κι αυτό.
|
|
ας πούμε και κάτι άλλο για να ευθυμήσουμε: ΛΙΝΞ
|
|
Η δραματική αξιακή οπισθοχώρηση των Ελλήνων είναι μια από τις λιγότερο μελετημένες και ταυτόχρονα σοβαρότερες τραγωδίες της τελευταίας 15ετίας. Για παράδειγμα: οι Γάλλοι δεξιοί είναι περισσότερο υπέρ των γάμων ομοφύλων από ό,τι οι Έλληνες αριστεροί.
Εν τω μεταξύ, το 26% των Ελλήνων ανδρών δηλώνουν ότι "καταλαβαίνουν τα κρυπτονομίσματα" 😂
Το 41% των Ελλήνων έχουν κατοικίδιο, ένα ποσοστό που μου φάνηκε πολύ υψηλό. Ξέρετε όμως πόσο είναι το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ; 62%. Και εδώ και εκεί, οι μισοί ιδιοκτήτες κατοικιδίων θεωρούν ότι τα ζωάκια τους είναι "μέλος της οικογένειάς τους".
Μια βαθιά, ενδελεχής ανάλυση της σταδιακής (και μετά, πολύ γρήγορης) καταβαράθρωσης του Twitter.
Αν έχετε 18 εκατομμύρια και δεν ξέρετε τι να τα κάνετε, μπορείτε να αγοράσετε αυτό το παλάτι στη Βενετία.
|
|
|
Ναι, μια ολόκληρη ταινία θέλω να σας δείξω σήμερα εδώ. Υπάρχει στο YouTube και λέγεται "Οι Ληστές". Μια περιπέτεια του 1971 με το Ζαν Πολ Μπελμοντό και τον Ομάρ Σαρίφ -και μουσική του Ένιο Μορικόνε. Γιατί σας τη δείχνω εδώ πέρα καλοκαιριάτικα, και γιατί σας προτρέπω να καθίσετε και να τη δείτε; Επειδή είναι ολόκληρη γυρισμένη στην Αθήνα της δεκαετίας του '70. Πάρτε μια γεύση μόνο από αυτή την απίστευτη καταδίωξη που ξεκινάει από το εσωτερικό του Χίλτον, ανεβοκατεβαίνει την Κηφισίας, περνάει από ένα λούνα παρκ στην παραλία και καταλήγει σε κάτι νταμάρια. Απίστευτα πράγματα.
|
|
Wet Bulb: και τώρα, το απόσπασμα από το "Ministry For The Future"
μην ντραπείτε να σταματήσετε το σκρόλινγκ εδώ
δεν θα σας πει κανένας τίποτε
ούτε καν θα το μάθει κανείς
εγώ δεν θα το πω
δικαιούστε να σταματήσετε εδώ, να συνεχίσετε τη μέρα σας βλέποντας και κάνοντας άλλα πράγματα
να προετοιμαστείτε ψυχολογικά και για τις ανακοινώσεις και τα νέα που σας έρχονται την εβδομάδα που σύντομα ξεκινά
όχι;
καλά
ορίστε:
|
|
"Ήταν η πιο δροσερή ώρα της ημέρας, αλλά ωστόσο ήδη ο αέρας του έδινε την αίσθηση της σάουνας. Ο ιδρώτας έσταζε στα μάτια του και τον έτσουζε. Ήταν ολόκληρος μούσκεμα στον ιδρώτα. Και μετά ο ήλιος ανέτειλε, κι η θερμότητα που εξέπεμπε ήταν σαν χαστούκι στο πρόσωπο. Όλα ήταν καφετιά και μπεζ και λευκά. Ήταν έξι το πρωί και η θερμοκρασία ήταν 38 βαθμοί Κελσίου. Η υγρασία 35%. Λίγα χρόνια πριν αυτή θα ήταν μια από τις υψηλότερες θερμοκρασίες υγρού βολβού που έχουν ποτέ καταγραφεί. Τώρα ήταν απλά Τετάρτη".
"Ακούστηκαν φωνές. Κάποιος στην ταράτσα δεν ξύπναγε. Προσπάθησε να καλέσει την αστυνομία. Δεν απαντούσε κανείς. Κάπου μακριά ακούγονταν σειρήνες. Και μετά ακούστηκε κάτι άλλο: ο ήχος των ερ κοντίσιον που σβήνουν. Διακοπή ρεύματος. Κι αμέσως μετά ο ήχος των γεννητριών, νόμιμων και παράνομων, που έπαιρναν μπρος. Πολύ σύντομα, ο ήδη μολυσμένος αέρας θα γινόταν σαν μια κουβέρτα από αέρια εξατμίσεων".
"Βγήκε στο δρόμο. Ο αέρας ήταν σαν να αναπνέει σε ένα φούρνο. Άνθρωποι τον πλησίαζαν και του ζητούσαν βοήθεια. Τους υποσχόταν ότι θα έρθει για να τους δει. Ελάτε στην κλινική το μεσημέρι, τους έλεγε. Πάρτε τα παιδιά και τους ηλικιωμένους και βάλτε τους σε δωμάτια με κλιματισμό, τους έλεγε. Ακολουθήστε τον ήχο των γεννητριών. Περπατούσε στη σκιά, όσο μπορούσε. Όταν έβγαινε στον ήλιο, ήταν σαν κάποιος να τον έσπρωχνε καταπάνω σε μια φωτιά. Όταν έφτασε στη λίμνη είδε ότι άνθρωποι είχαν ήδη μπει μέσα. Έβαλε το χέρι του στο νερό και διαπίστωσε ότι είναι όντως ζεστή -δεν μπορούσε να καταλάβει αν είναι πιο ζεστή από ό,τι το σώμα του. Γύρισε στην κλινική. Έλεγξε το μετρητή ποιότητας αέρα στον τοίχο: 1300ppm. Βρήκε έναν τρόπο να ανάψει τον κλιματισμό με τη γεννήτρια, και έφερε όσο περισσότερους γείτονες μπορούσε μέσα στο κτίριο. Η θερμοκρασία στο ισόγειο, μακριά από το δωμάτιο με το ερ κοντίσιον, ήταν τώρα 38 βαθμοί. Η υγρασία 60%. Στο δωμάτιο βρίσκονταν περίπου πενήντα άνθρωποι. Σχεδόν κανείς δεν μιλούσε. Ένας ηλικιωμένος πέθανε. Τον ανέβασαν στην ταράτσα. Μετά πέθανε ένα βρέφος. Το καύσιμο της γεννήτριας άδειασε -το ξαναγέμισε. Μετά σταμάτησε το τρεχούμενο νερό. Το βράδυ, άλλοι τέσσερις πέθαναν. Το πρωί, το θερμόμετρο έλεγε 42 βαθμοί και η υγρασία ήταν 60%. Κάποιοι ήρθαν και έκλεψαν το ερ κοντίσιον και τη γεννήτρια. Στην ταράτσα είχαν στοιβάξει 14 πτώματα. Κανείς δεν ερχόταν για βοήθεια. Κανείς δεν μπορούσε. Το βράδυ αποφάσισαν να πάνε όλοι στη λίμνη".
"Κανείς δεν περπατούσε πια στους δρόμους και τα πεζοδρόμια. Λιγότερες γεννήτριες ακούγονταν. Ήταν σαν ο καυτός αέρας να έπνιγε τους ήχους. Στη λίμνη βρίσκονταν πάρα πολλοί άνθρωποι. Δεν ήταν όλοι ζωντανοί. Η μυρωδιά ήταν έντονη. Αποφάσισαν να καθίσουν στην άκρη και να βουτήξουν μόνο τα πόδια τους στο νερό. Κάποιοι, πιο κοκκινισμένοι από τους άλλους, είχαν πάψει να ιδρώνουν. Κανείς δεν μιλούσε. Καθώς το δειλινό έπεφτε, τους βοήθησαν να πεθάνουν. Το νερό της λίμνης ήταν πλέον σίγουρα πιο ζεστό από τα κορμιά τους. Κι όμως, αφότου ο ήλιος έδυσε, όλοι μπήκαν μέσα. Αισθάνονταν καλύτερα έτσι. Κάποιοι δεν άντεχαν, άρχισαν να πίνουν το ρυπαρό νερό της λίμνης. Όλα μέσα τους κι έξω τους ήταν πιο θερμά από όσο μπορεί να αντέξει το ανθρώπινο σώμα. Ψήνονταν. Έβραζαν. Όλα τα παιδιά είχαν πεθάνει. Όλοι οι ηλικιωμένοι είχαν πεθάνει. Στο τέλος της νύχτας, καθώς ξημέρωνε, όλοι είχαν πεθάνει".
|
|
|
|
