Ma.ak #33 | Nieuwsbrief Maatschappelijk Akkoord van Amsterdam

Ma.akbrief #33 juli 2023
Gezamenlijke nieuwsbrief rond democratisering en het Maatschappelijk akkoord van Amsterdam

Churchillaan, 18 juli 2023

MA.AKBRIEF #33

In editie #33: Activistisch in de tussenruimte, een verse Ma.akbank over taaiheid in samenwerkingen, Ma.akwaarden in de nieuwe participatieverordening en het Referendum Hoofdgroenstructuur en democratiseringsnieuws uit de stad. Plus: Hebben bomen eigenlijk ook een stem? Bijdragen en reacties welkom via mail. Zie ook platform Ma.ak020.

Strategisch activisme in de tussenruimte

Eind vorig jaar kwam van verschillende kanten de oproep om met Ma.ak020 in de hand eens wat steviger geluid te maken. Activistischer en zichtbaarder te zijn. Bijvoorbeeld als een doel uit het Maatschappelijk akkoord zich niet of te langzaam ontwikkelt, als we steeds maar weer tegen de taaiheid van ‘het systeem’ aanlopen of als de democratiseringsagenda op de achtergrond raakt. Een begrijpelijke en waardevolle oproep, en tegelijkertijd een die om strategie vraagt.
Samen in de stad werken aan democratisering gebeurt vooral in de ‘tussenruimte’. Daar komen belanghebbenden van alle kanten nader tot elkaar, om te leren en innoveren, een lastig vraagstuk te tackelen (wat zonder elkaar niet lukt) en eigenaarschap en zeggenschap te verschuiven naar samen. Daar bevindt zich het Ma.akteam en de Ma.akbanken Wind en Werk. Het blijft zoeken naar en werken aan de juiste rol, vorm en toon, en: wanneer het nodig is om hoorbaar geluid te maken. Zonder jezelf daarmee de tussenruimte uit te blazen.
Ma.ak020 klonk luid toen de gemeenteraad voorstelde om de ruimte voor insprekers in te perken. Dat is mede door onze Ma.akoproep (per raadsadres) teruggedraaid. Ook speelde het Ma.akteam een steunende rol rondom het referendum Hoofdgroenstuctuur. Goed dat het er komt maar dit is nog maar het begin, hier zijn veel meer geluiden nodig.
Het Ma.akteam richt zich met directe oproepen tegelijkertijd tot de raad, wethouders, ambtenaren en ook tot Amsterdammers, om een veel breder gesprek voor elkaar te krijgen. En dan niet via de vrijblijvendheid van een traditioneel participatietraject, maar in een proces waar vanaf het begin wordt samengewerkt, waar gedeelde verantwoordelijkheid en eigenaarschap klinkt, en waar wederzijds vertrouwen een van de uitkomsten is. We blijven oefenen in ons geluid.

We wensen je een mooie en ontspannen zomer toe!

Het Ma.akteam

Ma.akbank Samenwerken in de stad: de taaiheid

Het Ma.akteam levert eind juli de verkenning op over de vraag: is er behoefte en/of nood aan een Ma.akbank Samenwerken in de stad? De verkennende gesprekken met grote en kleine, oude en nieuwe initiatieven in de stad en met lokale en centrale ambtenaren gaven een duidelijke boodschap: iedereen zoekt naar betere samenwerking. Rode draad bleek de taaiheid in het democratiseringsproces. Voldoende om te kunnen stellen dat een Ma.akbank een behulpzame rol kan spelen. Na de zomervakantie gaan de voorbereidingen van start!

Herkenbaar beeld
We weten allemaal dat democratisering van de lange, zeer lange adem is. In de verkenning kwamen bekende fricties boven: onbegrip en ongemak over verschillende rollen, het spreken van verschillende 'talen', lokale burger-expertise versus de 'braindrain' door groot verloop onder ambtenaren en de overbelasting van actieve Amsterdammers. Deze taaiheid speelt al sinds voor het Maatschappelijk akkoord. Hoog tijd om aan de beoogde Ma.akbank Samenwerken in de stad deze vraag centraal te zetten: hoe gaan we samen deze taaiheid te lijf? Een democratiseringsvraag ten top! Geen nieuwe wielen uitvinden maar aan de slag met kennis en ervaring uit de stad.

Tanden erin
We gaan direct na de zomer aan de slag met dit onderwerp. De Ma.akbank-methodiek zal ondersteunend zijn, maar anders dan tot nu toe. Het idee is om klein te beginnen, vanuit praktijkvoorbeelden, en al doende te groeien. Werkend en onderzoekend: wie zijn gewenste gesprekspartners, welke expertise is nodig, welke stadsdeelbestuurders zien kansen. Voor deze start is werkbudget beschikbaar. Als je dit leest en denkt: aan deze Ma.akbank wil ik bijdragen, mail het kernteam van Ma.ak020. Uitgebreide info vind je op het Ma.akplatform.

Open agenda Ruimte voor Initiatief, 2015. Ook toen al speelden dezelfde fricties rond samenwerken in de stad.

De Ma.akbanken gaan over de uitvoering
van het Maatschappelijk akkoord van Amsterdam

Lees en onderteken het Akkoord hier

Nieuws uit de stad

Concept beleidskader Hoofdgroenstructuur. Niet vastgesteld, in afwachting van referendumprocedure.
H ier de nu nog geldende hoofdgroenstructuur.

Referendum Hoofdgroenstuctuur

Er komt een referendum over de Hoofdgroenstuctuur, met dank aan de initiatiefnemers van Verdedig Noord. De vraagstelling wordt: 'Bent u voor of tegen het voorgenomen besluit over de Hoofdgroenstructuur'? De formulering is één van de lastigste en gevoeligste onderdelen van een referendumproces. De vraag moet met ‘ja’ of ‘nee’ te beantwoorden zijn. Het is goed en terecht dat het referendum er komt, soms is een doorbraak forceren nodig. Maar dit is nog maar het begin. Voor Ma.ak020 een belangrijke stap richting een breder stedelijk gesprek over ruimte in de stad. We zien steeds vaker dat Amsterdammers bij groen, wonen, mobiliteit en duurzaamheid lokaal actief betrokken zijn, expertise hebben en thema-overschrijdend denken. Tegelijkertijd worden op beleidsniveau onderwerpen per thema besproken, omdat integraler denken te complex zou zijn. Zo mist het beleid vaak kansen en logica -veel hangt immers samen- en krijg je onbegrip en onvrede. Het Ma.akteam gaat zich ervoor inzetten dat dit referendum geen eenmalige oprisping is maar een piketpaal in het structureel, fundamenteel en blijvend met elkaar beslissen over uitdagingen rond ruimte in de stad.

Lancering nieuwe fase Amsterdam Donut Coalitie

Afgelopen 19 juni heeft de Amsterdam Donut Coalitie (ADC) haar plannen t/m 2025 gelanceerd. Daarin staan pionierende initiatieven centraal die zich inzetten voor een sociaal, circulair, duurzaam en democratisch Amsterdam: zij laten zien wat het betekent als je de ideeën van de Donut Economie omzet in acties, kansen en impact. Welke praktische drempels en systeemdilemma’s dat oplevert en hoe je daar mee/omheen/langs/naast kunt werken. Het nieuwe plan is ontwikkeld samen met pioniers in buurten en wijken, bij kennisinstellingen, bedrijven en overheden (waaronder Ma.ak020 en een heel aantal Ma.ak’ers) die de krachten (blijven) bundelen om Amsterdam z.s.m. in de donut te brengen. De drie pijlers van de ADC:
Populariseren & activeren: Hoe maken we donut economie een verhaal voor alle Amsterdammers?
Versterken & financieren: Hoe kunnen we pioniers duurzaam in hun kracht zetten, met professionele kennis en financiële zekerheid?
Leren & integreren: Wat kunnen we leren van pioniers en wat betekent dit voor beleid, onderwijs en werk in Amsterdam?
Meer weten of meedoen? Meld je aan bij de ADC.

Donut Day

Nieuwe afspraken over participatie

De gemeente werkt aan een nieuwe participatieverordening die wordt vastgesteld medio 2024. Voor het eerst gaat de gemeente juridisch bindend vastleggen hoe zij Amsterdammers op een interactieve manier betrekt bij het maken van plannen en beleid. Het is vooral een stok achter de deur voor de ambtelijke organisatie; participatie is niet meer vrijblijvend, aan een verordening dient de gemeente zich te houden. Nou is zo’n verordening een stuk papier. Het gaat niet om dat papier en de vinkjes die erdoor worden gezet, maar om vooral over hoe het in de praktijk gaat werken: eenduidig en aan de hand van heldere kaders. Participatie waarbij vanaf de start duidelijkheid is over het doel en de ruimte voor participatie, de rol van bewoners en hoe hun bijdrage gewaardeerd wordt in de besluitvorming. Hierbij staat de kijk van bewoners centraal. Vakbekwaam samenwerken van bewoners, ambtenaren, bestuurders en raadsleden wordt cruciaal.
Hoe zorgen we ervoor dat de verordening in de praktijk goed werkt? We? Ja inderdaad: we! Met de nadruk op “leren door te doen”. Dit najaar start een leertraject met actieve Amsterdammers die ervaring hebben in 'participatieland'. Maar ook bijvoorbeeld ondernemers, belangenorganisaties en wetenschappers. De afgelopen maanden hebben enkele ambtenaren en mensen uit de stad, waaronder het Ma.ak-kernteam het voorwerk gedaan. Het Ma.akteam verzorgt in samenspraak met de gemeente de communicatie van het leertraject, o.a. in de Ma.akbrief. Als je wil bijdragen aan dit traject of er vragen over hebt, stuur dan een m ail aan het Ma.akteam.

Vinger aan de pols van het Masterplan Zuidoost

Het Parool schreef uitgebreid over het vertrek van Saundra Williams als programmadirecteur van het Masterplan Zuidoost. In een interview met Het Parool vatte zij de complexiteit van het werken in wat we bij Ma.ak020 hebben leren kennen als de tussenruimte zo samen:

"Mijn rol was om twee werelden met elkaar te verbinden en samen naar oplossingen te zoeken. Aan de ene kant de systeemwereld waarin alles draait om procedures, kaders, richtlijnen, protocollen. Aan de andere kant de leefwereld waarin het gaat over beleving, emotie, behoeften. Over levens, waar mensen willen dat hun kinderen naar een goede school kunnen, dat het afval wordt opgeruimd, dat het veilig is in de buurt. Dat botst.”

Hoe gaat het nu dan verder met het Masterplan? Burgemeester Halsema zei de bewoners onlangs: “Ik geef jullie met alle liefde het initiatief. Ik wil wel dat het in overleg gebeurt met de ambtenaren die het plan moeten uitvoeren. Ook zij werken met hart en ziel voor Zuidoost.” De komende tijd zal blijken wat dat precies betekent, en hoe dat wordt georganiseerd. 1104enzo houdt de ontwikkelingen nauwkeurig bij vanuit het perspectief van de buurt.

Amsterdamse bomen spreken zich uit

Kunnen de bomen van het Amstelpark een stem krijgen? In 1972 werd het Amstelpark aangelegd, en verscheen ook het rapport 'Grenzen aan de groei' van de Club van Rome. Bovendien publiceerde in datzelfde jaar hoogleraar rechten Christopher D. Stone een invloedrijk essay waarin hij rechten voor de natuur bepleit.
In het project ‘Het Amstelpark – de bomen vertellen hun verhaal’ bouwde kunstenaar Elmo Vermijs onlangs het Parlement van de Bomen. Vermijs liet zich inspireren door de vorm van parlementen en de manier waarop bomen met hun concentrische jaarringen de (klimaat)geschiedenis in zich dragen. Bomen hebben eerdere uitstervingsgolven op aarde overleefd, maar of mensen dit ook zullen kunnen, is nog maar de vraag. Wij hebben bomen harder nodig dan zij ons. Het beschermen van bomen is misschien een zaak van welbegrepen eigenbelang.
Onze democratie biedt nog geen bescherming aan de stem en rechten van de natuur. Het Parlement van Bomen laat zien hoe het democratisch ecosysteem een volgende fase in kan gaan, als we rechten toekennen aan de natuur en haar een stem geven in democratische  besluitvorming. Dat kan bijvoorbeeld door naast volksvertegenwoordigers ook natuurvertegenwoordigers te kiezen. Of door aan tafels waar besluiten worden genomen ook een stoel te geven aan de natuur.
Geinspireerd door dit project gaat stadsdeel Zuid de mogelijkheden voor bomenrechten verder onderzoeken. Meer informatie over het Parlement van de Bomen vind je hier.

Opdracht van de maand:
Ma.ak taaitaai en proef alvast de smaak van de nieuwe Ma.akbank Samenwerken in de stad!
Recept

This email was sent to <<Email Address>>
why did I get this? unsubscribe from this list update subscription preferences
Ma.ak020 · Tugelaweg 85 · Amsterdam, Nh 1091VN · Netherlands