---

Het stellen van de juiste vragen is van toepassing wanneer je:

Het volgende verhaal illustreert dit heel mooi:

De reiziger en zijn gids

Hij zwierf al vele jaren door het land. Ieder seizoen nodigde hem uit om de natuur te volgen en haar geschenken in ontvangst te nemen. De jacht bracht hem buit om van te leven. Zijn leven bestond uit de zoektocht naar zijn droom. Hij droomde ervan ooit in zijn leven de juiste plek te vinden. Het was hard werken en hij kreeg niet de beloning waar hij recht op meende te hebben. Waar zijn zwerftocht hem ook bracht, de juiste plek had hij nog nooit gevonden.
lees verder voor het hele verhaal 

Terug naar de praktijk: hoe stel je een goede vraag? Het antwoord luidt als volgt: wanneer de ander na het horen van jouw vraag gaat nadenken over hoe het (voor hem of haar) in elkaar steekt. Dat klinkt eenvoudiger dan het in de praktijk is.

Misschien herken je het volgende: nadat je je eerste vraag hebt gesteld denk je vaak gelijk in (een) oplossing(en). Niet zelden komt het voor dat je voor de ander al een antwoord of oplossing paraat hebt. Dit doen mensen vaak omdat ze de ander willen helpen. Anderzijds bespaart het ook een hoop tijd en gedoe. Als de ander nou gewoon doet wat jij als oplossing aandraagt, ben je sneller klaar. Het duurt immers alleen maar langer wanneer je de ander zelf laat nadenken. Tijd is tenslotte kostbaar. 

In de praktijk stellen veel mensen suggestieve vragen. Dit zijn vragen waarin een suggestie besloten ligt. De vrager geeft als het ware de richting al aan waarin de ander zou kunnen denken. Suggestieve vragen komen vooral op wanneer de vrager met zijn of haar eigen oplossingen bezig is. Dat is jammer, want juist door open te staan voor het antwoord van de ander, ontstaat beweging. Hoe meer angst je als vrager hebt dat de ander een antwoord gaat geven dat jij niet wilt of dat de ander fouten gaat maken door een bepaalde denkwijze, des te groter het risico dat je suggestieve vragen gaat of blijft stellen. Deze manier van vragen stellen kost bovendien veel energie en is niet leerzaam. Hoe graag je de ander ook wilt helpen, het is de kunst om bij het stellen van vragen je eigen oplossingsenthousiasme te temperen. Zorg er daarom voor dat je met een open mind (dat wil zeggen zonder je eigen antwoorden of oplossingen) begint met vragen stellen. Als dat lukt zul je merken dat je de antwoorden van de ander gemakkelijker kunt volgen. En de vragen? Die rollen er dan meestal vanzelf uit!

Het kan voorkomen dat de ander als volgt reageert als je een vraag stelt:

• ‘zo kan het niet’ of ‘dat kan ik niet’
• ‘dat lukt nooit’
• ‘dat gaat teveel kosten’
• ‘dat past niet in onze cultuur’
• ‘daar hebben we de tijd niet voor’

Vaak zijn dit reacties die uit onmacht of uit onwetendheid worden geuit. Doorvragen kan jullie verder op weg helpen. Wat je op dat moment als vrager kunt doen is een tegenvraag stellen in de trant van ‘wat zou er gebeuren als deze belemmering er niet zou zijn? Welke mogelijkheden ontstaan er dan?’

Probeer waarom-vragen te vermijden. Waarom-vragen worden door veel mensen als confronterend ervaren. Ze leiden veelal tot analyse, terwijl je graag wilt dat iemand gaat nadenken over zijn of haar antwoord. Of je krijgt een smoes als antwoord omdat de ander zich bedreigd voelt. Vragen die beginnen met wat of waar nodigen uit tot een antwoord waarover is nagedacht: ‘Wat heb je....?’  ‘Waar ben je .....?’ 'Welke opties.....?’ ‘Wat maakt dat je.....?’

Wie weet nodigt deze benadering je uit om vragen te stellen aan de ander en niet direct met een oplossing te komen? Wanneer je er meer over wilt weten is het boek van Willem Verhoeven een aanrader: