|
Lijstjes lijstjes lijstjes!
Het is het eind van het jaar, De top 2000 (voor mij liever de Kink1500), jaarlijsten, belangrijkste nieuwsgebeurtenissen (wat zou dat nou zijn dit jaar?), meest invloedrijke mensen, maar ook op Waarneming.nl natuurlijk! Jaarlijsten, maandlijsten, levenslijsten, provincielijsten, big days etc. Ook ik vind het leuk. Ik ben daarbij niet zo erg competitief. Ik hoef niet meer dan een ander, maar wil vaak wel zoveel mogelijk soorten zien als ik eenmaal begonnen ben. Ik ben stiekem een soort verzamelaar. Niet letterlijk, ik neem niets mee, meer als spaarkaart. Alle libellen, alle sprinkhanen alle orchideeën, alle bremrapen, alle reptielen, etc., Ik verzamel ze allemaal.
Daarbij kijk ik alleen naar de grenzen van Nederland en de Wereld (dat valt dus best mee!) Provincie- of stadslijsten boeien me minder, met jaarlijsten heb ik helemaal niets. De gedachte dat ik een indrukwekkende vogellijst zou kunnen opbouwen heb ik al enige tijd opgegeven. Ik rijd nog wel eens naar een nieuwe of zeldzame vogel, maar vind het steeds minder leuk om met 500 man naar dezelfde vogel te kijken. Wel vind ik het leuk om even te wachten en een week later te gaan op een moment dat het beter uitkomt. Vaak is de vogel dan gevlogen. Dat geeft niet. Verder geniet ik nog altijd heel erg van de vogels om me heen en ga ik elk jaar in januari nog wel een dagje naar de Delta en in de trektijd vaak een dagje naar Zeeland. Vogels blijven mijn eerste en grote liefde.
Zeer zeldzame wesp, Argogorytes fargeii en goudwesp, Chrysis fulgida
Tussen maart en oktober is er zo bijzonder veel te doen dat ik er het meest van geniet om met enige regelmaat een dag verlof in mijn agenda prikken en dan gewoon ga struinen door een mooi gebied en dan wel te zien wat ik tegenkom. Zuid-Limburg is bijvoorbeeld geweldig voor insecten en planten. Ook vind ik het mooi om naar een specifieke soort te zoeken waarvan je weet dat-ie zou moeten kunnen. Ik doe dat met veel plezier alleen, nóg leuker is met anderen. Het sociale aspect is daarbij zeker ook belangrijk. Heerlijk om de hele dag naar buiten te gaan met ons gezin (Conny, Roan en Tygo, die stukken scherper zijn dan ik) of met Joram, Alex, Theo, Tom, Joey en/of anderen. Mooie dag van maken en ergens bourgondisch lunchen en elkaar foto’s laten zien en een toplijstje van de dag maken, ik weet weinig dingen die ik leuker vind.
Ieder jaar maak ik aan het eind een digitale nieuwjaarskaart met foto’s van waarnemingen die ik in het afgelopen jaar in Nederland heb gedaan. Ik ben geen topfotograaf, maar de foto’s zijn goed genoeg om me niet te schamen en ik doe door het jaar heen toch een hoop leuke waarnemingen. De winter is natuurlijk een afschuwelijke periode verder. Er zit niet heel veel anders op dan genieten van de waarnemingen van afgelopen jaar en plannen maken over wat ik aan het eind van het jaar op de nieuwe kaart wil kunnen zetten. Zo maak ik in januari al een soort van wensenagenda en plan ik wat ‘excursie’-data in. Zo staan voor komend jaar onder meer beekprik, kruisbladgentiaan, boommarter en een nieuwe zoektocht naar bronslibel op het verlanglijstje.
Ik weet natuurlijk dat het in de praktijk altijd anders loopt. De onverwachte ontmoetingen zijn zelfs vaak het mooist, maar ik houd ervan om een beetje ‘voor te pretten’. Deze maand maakte ik dus deze digitale kaart. Ik vergeleek mijn kaart toen eens met die ik de afgelopen 5 jaar heb gemaakt. Wat me dan het meest opviel is dat mijn interesse nog steeds verbreedt en verdiept. Steeds meer soortgroepen kregen door de jaren heen mijn interesse, op de bekendere groepen word ik scherper en fanatieker.
Net als velen van jullie begon ik als vogelaartje. Een jaar of 8 was ik toen ik een eerste verrekijker had. Een jaar of 11 was ik, toen ik met mijn ouders af en toe naar de Oostvaardersplassen ging, kleine- en grote zilverreigers had je daar toen… en baardmannetjes en blauwborsten en een grauwe franjepoot. Waanzinnig. Ik stond vroeg op om naar baltsende kemphanen bij Zalk te kijken. Adembenemend. Bij mijn eerste twitch was ik een jaar of 18. Een kleine trap toen ik als student het weekend bij mijn ouders in Zeeland doorbracht. Ik keek vol verbazing naar tientallen vogelaars die druk naar elkaar schreeuwden en wezen en in auto’s sprongen en in een colonne naar een paar weilanden verderop reden toen de vogel opvloog en een paar honderd meter verderop neerstreek. Twitchen deed ik sindsdien wel regelmatig, maar nooit echt fanatiek.
Een jaar of vijftien geleden begon ik aan Libellen. Toen was ik pas echt verkocht. Dit was de brug naar insecten en het is nog altijd mijn favoriete groep. Al snel volgden sprinkhanen en vlinders. Inmiddels vind ik alle insecten boeiend. Van insecten kwam ik op planten. Eerst instrumenteel, enige kennis van planten helpt om insecten op naam te brengen, maar al snel begon ik het heel erg boeiend te vinden. Daarna heb ik de sieralgen ontdekt… waarom doen zo weinig mensen dat? Dat is geweldig! Je legt een druppel water van een monster dat je ergens hebt genomen onder een microscoop en het is opeens alsof je aan het duiken of snorkelen bent: algen, beerdiertjes, pantoffeldiertjes, ongelooflijk!
Waarneming.nl, Observadion.org en ObsIdentify hebben mij - naast mijn vijf meter natuurboeken - enorm geholpen bij mijn soortenkennis. Er is vaak kritiek op onzinnige determinaties, rare conclusies van ObsIdentify die gevolgd worden etc. Ik ben daar wat milder over. Ik vind het niet valsspelen, vroeger had je een maatje of docent die je vertelde hoe een soort heet. Nu doet je telefoon dat. Daarbij worden fouten gemaakt, maar zowel het programma als ik zelf worden er beter in. Rond 2006 werden Weia en Johan zonder twijfel gek van mijn libellenwaarnemingen. Ik heb wel eens een heidelibel voor vroege glazenmaker uitgescholden en veel andere fouten gemaakt. Tien jaar later was ik zelf libellenadmin. Tegenwoordig moeten Wil Leurs met sieralgen en Niels Eimers met planten ook zonder twijfel regelmatig zuchten van een waarneming van mij, ik zal het nooit tot admin van die groepen schoppen, maar ook die groepen gaan langzaamaan beter. Ik verwonder me alleen maar meer en meer over alles wat om mij heen leeft en aan het groeiende aantal waarnemingen zie je dat dat voor veel mensen geldt.
Een van de leuke dingen aan veel soortgroepen doen, is dat je ook nog eens wat nieuws ontdekt voor de regio of zeldzame soorten in je tuin. Zo had ik deze prachtige goudwesp, Chrysis fulgida in de tuin en de zeer zeldzame wesp, Argogorytes fargeii 100 meter verderop.
Een bijkomend voordeel van verzamelen en combineren van soortgroepen is dat je veel meer omgevingsbewust wordt. Ik had een bijensoort, klokjesdikpoot, in de tuin. Na in het bijenboek te lezen zie ik dat er ook een kattenstaartdikpoot, een ogentroostdikpoot en klaverdikpoot bestaan. Als je eenmaal weet welke planten dat zijn en hoe dikpootbijen er uit zien, is dat niet moeilijk meer.
Beste mensen, een prachtig 2021 gewenst. Hopelijk met meer sociale mogelijkheden en gezondheid voor veel mensen. De lente komt alweer in zicht! Volgende maand alweer wat zweefvliegen. Op een mooie dag vlinders of bijen. Dit is een goede tijd voor plannen maken! Of voor het aanschaffen van een microscoop en thuis bij de kachel onderwaterleven bekijken. Maak er wat moois van en geniet van al het prachtigs om ons heen!
|
